Anne saking Bretagne

Anne, Adipati Wanita Bretagne (25 Januari 1477 – 9 Januari 1514),[1] uga dikenal minangka Anna saking Bretagne (Prancis: Anne de Bretagne; basa Breton: Anna Vreizh), minangka salah sijining pamimpin Bretagne, kang dadi ratu saking rong raja Prancis kang maréntah. Panjenengané dilahiraké ing Nantes, Bretagne, lan minangka putri Francis II, Adipati Bretagne lan Margaret saking Foix. Eyang maternalé ya iku Ratu Eleanor saking Navarra lan Gaston IV, Pangeran Foix. Sawisé tilar donyané bapaké, panjenengané dadi Adipati Wanita Bretagne kang ndaulat dadi Pangeran Wanita Nantes, Montfort lan Richmont lan Viscount Wanita Limoges. Ing mangsané, panjenengané minangka wanita Éropa paling sugih [2].

Anne
Adipati Wanita Bretagne
Panjenengan9 September 1488 – 9 Januari 1514
LeluhurFrancis II
PanerusClaude
Permaisuri Prancis
Kedudukan tetap6 Dhésèmber 1491 – 7 April 1498
8 Januari 1499 – 9 Januari 1514
Pamakuthan8 Pebruari 1492
GariniMaximilian I, Kaisar Romawi Suci
Charles VIII saking Prancis
Louis XII saking Prancis
PutraCharles Orlando, Dauphin Prancis
Claude, Ratu Prancis
Renée, Adipati Wanita Ferrara
WangsaDreux-Montfort
BapaFrancis II, Adipati Bretagne
IbuMargaret saking Foix

Wiwitaning Urip besut

Anne ya iku putri tunggal Francis lan Margaret kang slamet tekané gedhé (panjenengané duwé adhi wédok, Isabeau, kang tilar donya ing taun 1490). Panjenengané gedhé minangka pewaris wewengkon keadipatian. Panjenengané diwènèhi pendhidhikan kang apik lan diasuh déning Françoise de Dinan, Nyonya saka Laval lan Chateaubriant, lan pujangga Jean Meschinot.

Britannia ya iku bebungah kang apik lan Anne ora kurang-kurang kang nyenengi. Panjenengané kanthi resmi dijodohaké karo Edward, Pangeran Wales, putra Edward IV saking Inggris ing taun 1483; nanging, Edwar ngilang, lan dianggep mati, ora suwé sawisé tilar donyané Edward IV. Sing seneng liyané uga kalebu Maximilian saking Ostenrik (duda Mary saking Burgundia, pewaris liyané), Alain d'Albret, Jean de Châlons (Pangeran Orange) malah uga Louis, Adipati Orléans kang wés nikah.

Nanging, ing taun 1488, wadyabala Francis II dikalahaké ing Paprangan Saint-Aubin-du-Cormier, mungkasi Guerre folle ing antarané Britannia lan Prancis. Ing Perjanjian Sablé, disimpulaké kanthi ngrampungaké babagan perdamaian, Adipati dipeksa kanggo nampa kalus kang dikukuhaké manawa putri-putriné ora bakal nikah tanpa ana kasepakatan saka Raja Prancis. Francis tilar donya ora suwé saka iku, tanggal 9 September 1488, amarga tiba saka jarané. Anne dadi Adipati Wanita, lan Britannia terjun ing krisis anyar kang ngarah ing perang pungkasan Perancis-Britannia.

Adipati Wanita Britannia besut

 
Nikahe karo Charles VIII saking Prancis, tablo patung saking lilin ing Château de Langeais.

Tumindak wigati kapisan kang dilakoni Anne ya iku golèki bojo kang luwih disenengi déning anti Prancis lan cukup kuat kanggo njaga independen Bretagne. Maximilian I saking Ostenrik dianggep kandidat kang paling cocog. Nikahé karo Maximilian, kang digelar ing Rennes déning wali ya iku tanggal 19 Dhésèmber 1490, mènèhi Anne gelar Ratu Romawi, nanging babagan iki kabukti duwé konsekuensi kang gedhé.

Prastawa Pernikahan iku akhiré wés resmi déning Paus Innosensius VIII tanggal 15 Fèbruari 1492. Akad nikah kanthi ketentuan manawa pasangan kang urip luwih suwé saka kang liyané bakal nahan kaduwénan Britannia; nanging, uga dikukuhaké mangkono manawa Charles tilar donya tanpa keturunan lanang, Anne nakal nikah karo pewarisé, salanjuté raja-raja Prancis bakal nduwé kesempatan kaloro kanthi permanèn ngrebut Britannia.

Ratu Prancis besut

 
Landak Bretagne kang kebak kanthi kamenangan dikétokaké ing nduwur portal utama Château de Blois

Prastawa Pernikahan kapisan Anne diwiwiti kanthi ora apik: panjenengané nggawa rong kasur karo panjenengané nalika panjenengané teka arep nikah karo Charles, Raja lan Ratu kerep urip kapisah. Panjenengané ditunjuk lan dimahkotai Ratu Prancis ing Saint-Denis tanggal 8 Fèbruari 1492; panjenengané dilarang déning bojoné nganggo gelar "Adipati Wanita Bretagne", kang dadi rebutan ing antarané kalorone. Nalika garwané perang ing perang-perang ing nagara Italia, kakuasaan karajan digunakaké déning seduluré, Anne saking Beaujeu. Sasuwené meteng ing uripé, Anne mapan ing kastil-kastil karajan Ambois, Loches lan Plessis utawa ing njero kutha-kutha Lyon, Grenoble utawa Moulins (nalika raja mapan ing Italia). Panjenengané dadi Ratu Sisilia lan gelar Ratu Yerusalem kanthi panguasaan Napoli déning Charles VIII.

Prastawa Pernikahan iku ngahasilaké 4 putra, ora ana kang slamet tekan wiwitaning mangsa kanak-kanak. Mung anak kang kapisan, Charles Orland (11 Oktober 1492 – 16 Dhésèmber 1495), slamet ing mangsa kanak-kanak. Anak kang séhat lan pinter, panjenengané digawé manja déning wong tuwané, kang kesiksa lair batin amarga panjenengané tilar donya amarga lelara campak. Sawisé Charles lair, kang urip kurang saka sewulan; Francis lan Anne uga tilar donya ora suwé sawisé dilairaké. Prastawa iku nggawé Anne kasiksa batin, kang ndonga terang-terangan kanggo salah sijining putra sawisé tilar donyané Francis.

Ing sakiwa tengené, uga ana sapropirané pujangga pura: ing antarané panjenengané kabèh ana budayawan Italia Publio Fausto Andrelini saking Forlì, kang nyebaraké Pelajaran anyar ing Prancis.

Randa lan nikah manèh besut

Nalika Charles VIII tilar donya ing taun 1498, Anne yuswané 21 taun lan ora duwé keturunan. Kanthi sah, panjenengané saiki dikudukaké nikah karo raja kang anyar, Louis XII saking Prancis; nanging, panjenengané wés nikah karo Joan saking Prancis, putri Louis XI saking Prancis lan seduluré Charles VIII. Ing tanggal 19 Agustus 1498, ing kutha Étampes, panjenengané setuju kanggo nikah karo Louis manawa panjenengané éntuk pembatalan saka Joan sasuwené setaun. Panjenengané masang toh-tohan manawa prastawa pembatalan mau bakal ditolak, nanging panjenenegané kalah: prastawa Pernikahan kang kapisan Louis dibatalaké déning Paus sadurungé pungkasaning taun iku.

Kanggo sawatara, ing wulan Oktober 1498, Anne maréntah manèh Bretagne. Panjenengane mbalekaké Philippe de Montauban kang loyal ing papan kanselir Bretagne, njenengaké Pangeran Orange minangka Herediter Letnan Jenderal Bretagne, nggawe kebon ing wewengkon-wewengkon Bretagne, mrintahaké produksi duit logam kang ana tulisan jenenge. Panjenengané njupuk kesempatan mubeng-mubeng ing wewengkon adipati, ngunjungi pirang-pirang papan kang durung dikunjungi ing mangsa ciliké. Panjenengané nggawé pemasukan kamenangan ing njero kutha-kutha wewengkon adipati, ing kunu pengikuté nyambut kanthi kamewahan.

Upacara nikahané kang katelu Anne digelar nlaika tanggal 8 Januari 1499 (panjenengané nganggo klambi putih, kang netapaké présidhèn kanggo klambi mantèn ing mangsa ngarep), disimpulaké ing kaanan bédha banget kang kaloro. Panjenengané dudu bocah manèh, nanging salah sijining randa ratu, lan duwé tekad kanggo njamin diakuiné hak-hak minangka wanita bangsawan kang ndaulat wiwit saiki. Sanadyan garwa anyaré nglakokaké kekuatané panguasa ing Britannia, panjenengané kanthi resmi ngakoni haké kanthi gelar "Adipati Wanita Bretagne" lan ngetokaké putusan kanggo jenengé.

Minangka salah sijining adipati wanita, Anne kanthi kuat mbéla kebebasan wewengkon adipatiné. Panjenengané ngatur prastawa pernikahan anaké, Claude, kanthi Charles saking Luksemburg ing taun 1501, kanggo gawé kuat aliansi Perancis-Spanyol lan nggenahaké Prancis suksès ing perang-perang Italia; nanging, Louis gawé putusan prastawa pernikahan iku nalika nduwé firasat kayané Anne ora ngasilaké keturunan lanang. Sewaliké, Louis ngatur salah sijining prastawa pernikahan antarané Claude lan pewaris tahta Prancis, Francis saking Angoulême. Anne, gawé putusan kanggo njaga independen Bretagne, nolak tekan mati kanggo sanksi prastawa pernikahan iku, sewalike ndorong Claude kanggo nikah karo Charles, utawa kanggo wewengkon adipati diwarisaké putriné kang liyané, Renee. Prastawa Pernikahan Claude lan Francis akhiré digelar ing taun iku sawisé Anne tilar donya.

Tilar Donyané besut

Anne gagal kanggo urip ing mangsa adem taun 1513-1514, sekarat amarga serangan ginjel batu ing Chateau of Blois. Panjenengané dikubur ing kuburan Santo Denis. Upacara pemakamané dilangsungaké kanthi nggumunaké, ya iku sasuwené 40 dina, lan mènèhi inspirasi kanggo kabèh upacara pemakaman karajan Prancis tekan abad angka 18. Requiem kanggo Anne kemungkinan gedhé dikarang déning pengarang kaloka ya iku Johannes Prioris.[3]

 
Peti mati Anne saking Britannia.

Mitirut wasiaté, atine dipanggonaké ing salah sijining peti kang dilapisi nganggo émas, salanjute diangkud ing Nantes, ing tanggal 19 Maret 1514, ing salah sijining lemari wési ing biara Carmelite, ing salah sijining kuburan kang digawé kanggo wong tuwané, salanjuté dipindahaké ing Katedral Santo Pierre. Peti kang isiné ati Anne, Adipati Wanita Bretagne ya iku kothak lonjong, bivalvular, digawé saka lembaran emas kang bisa disurung manèh lan disambung karo engsel, selebaran saka emas cordelière lan ditutup nggango salah sijining makutha saka lili lan semanggi. Peti iku ditulisi:

En ce petit vaisseau
De fin or pur et munde
Repose ung plus grand cueur
Que oncque dame eut au munde
Anne fut le nom delle
En France deux fois royne
Duchesse des Bretons
Royale et Souveraine.[4]

Peti iki digawé déning salah sijining pande wesi anonim saka wangsa Blois, mungkin digambar déning Jean Perréal. Ing taun 1792, préntah saka Convensi Nasional, peti jenazah iku dikeruk, dikosongaké, lan disita minangka péranganing koleksi logam mulia kang nduwé gayutan karo gréja-gréja, lan dikirim menyang Nantes kanggo dilebur. Nanging, peti iku disimpan ing Perpustakaan Nasional, lan dibalekake ing Nantes taun 1819, disimpen ing sapropirané mangsa, lan ing njero Musium Dobrée wiwit taun 1896.

Wasiate Anne uga dirundingaké suksesi Bretagne saka putri kaloroné, Renee. Babagan iki dilerwehaké déning garwané kang ngakoni Claude minangka Adipati Wanita lan ngawinkaké panjenengané karo Francis.

Karakter pribadi besut

 
Anne minangka Ratu, nampa salah sijining buku kang ngagung-ngagungake wanita-wanita kaloka, kang digambar déning Jean Perréal.

Anne ya iku wanita kang pinter kang ngentekaké wektuné ing administrasi Bretagne. Panjenengané digambaraké minangka salah sijining wanita kang pinter, kemayu lan bangga ing tabiate.[5] Panjenengané nggawé pengamanan otonomi Britannia, lan pelestarian Kadipaten ing njaba makutha Prancis, karya uripé, sanadyan tujuan iku gagal ora suwé sawisé tilar donyané.

Anne uga minangka salah sijining pelindung kesenian lan seneng musik. Salah sijining kolektor produktif saka permandani, mungkin banget manawa permandani jaran kang nduwé sungu saiki dipajang di museum The Cloisters ing Kutha New York kang tinanggenah déning panjenengané kanggo karaméan prastawa pernikahané karo Louis XII.[6] Panjenengane uga nugasaké salah sijining buku naskah Prancis (Book of Hours), kang dikenal minangka The Great Hours of Anne of Brittany. Panjenengané uga gawé institusi Pelayan Kehormatan Ratu ing pura.

Siji saka sikilé Anne luwih cendek saka sijiné, lan nggawé abot sisih. Kanggo ndandani masalah iki, panjenenegané nganggo sepatu kang ana hak kang luwih dhuwur saka sikil sijiné.

Anne nyimpen salah sijining kothak watu permata. Panjenengané kanthi acak bakal milih siji saka watu-watu iku kanggo pengunjungé.

Panjenengané minangka ibu kang setia, kang ngentèkaké akèh wektuné karo anak-anaké. Kanggo putrané, Charles-Orland, panjenengané nugasake salah sijining buku donga, kang nduwé tujuan kanggo ngajaraké carané donga, lan minangka pemandu kanggo panjenengané minangka calon Raja Perancis; nanging, Charles-Orland tilar donya ing taun 1495, lan ora ana putra liya kang urip punjul sapropirané minggu.

Ing Prastawa pernikahané karo Charles VIII, yuswa 14 taun, Anne digambaraké minangka salah sijining prawan kang enom lan ayu; nalika prastawa pernikahané karo Louis, yuswa 22, sawisé ping pitu ngandut tanpa anak kang slamet, panjenengané digambaraké minangka wanita kang nduwé rai kang pucet lan lesu. Ing pungkasan uripé, nalika yuswa 36 taun, panjenengané ngandut ping 14, kanthi 7 anak kang lair mati. Saka 7 kang slamet, mung rong anak kang slamet saka mangsa cilik.

Nikahé lan Keturunané besut

 
Kuburane putra-putrane ing Katedral Tours

Nikahe kang kapisan Anne tanggal 19 Dhésèmber 1490, minangka nikahané wali karo Maximilian saking Habsburg. Prastawa pernikahan iku dibubaraké déning Paus ing taun salanjute; amarga mung léwat wali (ora kanthi pribadi), babagan mau ora dianggep prastawa pernikahan kang sajatiné.

Garwa kaloroné ya iku Charles VIII saking Prancis [7], kang penjenengané nikahi ing Chateau Langeais tanggal 6 Dhésèmber 1491. Panjenengané ngandut ping pitu:

  • Charles Orlando, Dauphin Prancis. siji-sijiné putra kang séhat, panjenengané urip ing taun 1492-1495, nanging tilar donya amrga lelara campak.
  • Anak lair mati. panjenengané ngandut ing pungkasan taun 1492/wiwitane taun 1493, nanging mèlu ing perjalanan karo garwa saka kastil menyang kastil; panjenengané nglairaké nalika nitih kendaraan ing njero alas Courcelles, lan bayi iku prematur lan lair mati (Agustus 1493).
  • Anak wédok lair mati. Anne ngandut manèh sawisé 5 wulan keguguran, lan ora mèlu ing perjalanan (mapan ing Amboise cedhak Dauphin). Nanging, ing wulan Fèbruari 1494, panjenengané ngancani Raja ing Lyons, ing kunu panjenengané nyiapaké perjalanan kanggo perang-perang Italia, lan sawisé tekan tanggal 15 Maret, teko ing kabèh karaméan; stres saka acara-acara mau nggawé akibat nglairaké prematur lan panjenengané nglairaké salah sijining bayi kang mati ora suwé saka prastawa iku.
  • Anak lair mati. Panjenengané ngandut manèh ing wulan Agustus 1494, nanging kelangan bayi salanjuté.
  • Charles, Dauphin Prancis (1496), Dauphin Prancis. Panjenengané urip saka tanggal 8 September tekan 2 Oktober 1496. Tilar donyané nggawé Anne mundur ing Moulins sewetara.
  • Francis, Dauphin Perancis (1497), Dauphin Prancis. Panjenengané tilar donya sapropirané jam sawisé dialiraké ing taun 1497.
  • Anne saking Prancis. Panjenengané mati ing dina pada karo kelairané, 20 Maret 1498 ing Plessis les Tours.

Garwa kateluné ya iku Louis XII saking Prancis [8]. Panjenengané saora-orané ngandut ping 7 kali karo panjenengané:

  • Claude saking Prancis (1499–1524) dadi pewarisé lan uga Permaisuri Francis I saking Prancis.
  • Seorang putra lair mati (1500).
  • Seorang putra lair mati (21 Januari 1503).
  • Sapropirané sumber ngendika manawa panjenengané keguguran ing pungkasan taun 1503.
  • Ing taun 1505 panjenengané keguguran.
  • Salah sijining putra lair mati (1508)-Sapropirané sumber ngendika manawa panjenengané keguguran-.
  • Sapropirané sumber ngendika manawa panjenengané keguguran ing taun 1509.
  • Renée saking Prancis (1510–1575) nikah karo Ercole II d'Este, Adipati Ferrara, lan dadi Adipati Wanita Chartres.
  • Salah sijining putra lair mati (Januari 1512).

Silsilah besut

Rujukan besut

  1. Cithakan:Genealogics name
  2. http://www.britannica.com/EBchecked/topic/26267/Anne-Of-Brittany (dipununduh 8 April 2013)
  3. For a historical and musicological perspective on Prioris's Requiem, read Schreurs, Eugeen; Snellings, Dirk (2007). "Requiem voor Anna van Bretagne, koningin van Frankrijk". La polyphonie Française. Festival van Vlaanderen 2007. kc. 185–187. Recording: Johannes Prioris, Missa pro Defunctis, Capilla Flamenca, 2003 (Eufoda 1349).
  4. Meaning: "In this little vessel of fine gold, pure and clean, rests a heart greater than any lady in the world ever had. Anne was her name, twice queen in France, Duchess of the Bretons, royal and sovereign."
  5. De La Warr, Constance, A Twice Crowned Queen: Anne of Brittany, p.41.
  6. "Tapestry in the Renaissance: Art and Magnificence". The Metropolitan Museum of Art. Dibukak ing 9 Januari 2008.
  7. http://www.historylearningsite.co.uk/C8.htm (dipununduh 8 April 2013)
  8. http://www.historytoday.com/howell-lloyd/birth-louis-xii-king-france (dipununduh 8 April 2013)

Pranala njaba besut

Anne saking Bretagne
Cabang kadet Wangsa Dreux
Lair: 25 Januari 1477 Tilar donya: 9 Januari 1514
Bangsawan Prancis
Kang sadurungé
Francis II
Adipati Wanita Bretagne
1488–1514
karo Charles II (1491–1498)
Louis II (1499–1514)
Kang sawisé
Claude
Perancis
Kang sadurungé
Charlotte dari Savoy
Permaisuri Prancis
1491 –1498
Kang sawisé
Joan dari Prancis
Kang sadurungé
Joan dari Prancis
Permaisuri Prancis
1499–1514
Kang sawisé
Mary dari Inggris
Italia
Kang sadurungé
Isabella del Balzo
Permaisuri Napoli
1501–1504
Kang sawisé
Isabella I dari Kastilia
Bangsawan Italia
Kang sadurungé
Beatrice d'Este
Permaisuri Milan
1499 –1512
Kang sawisé
Claude dari Prancis