Garudha bondol

(Kaelih saka Elang bondol)
Garudha bondol
Dekat Chalakudy, India
Klasifikasi ngèlmiah
Karajan: Animalia
Filum: Chordata
Klas: Aves
Ordho: Falconiformes
(atau Accipitriformes, q.v.)
Famili: Accipitridae
Génus: Haliastur
Spésies: H. indus
Jeneng binomial
Haliastur indus
Boddaert, 1783

Garudha bondol utawa sajeroning jeneng ngèlmiahé ya iku Haliastur Indus ya iku spésies saka génus saka Haliastur. Manuk Garudha Bondol ukurané pas-pasan (45 cm), warnané putih lan coklat pirang. Garudha bondol kang isih enom duwé karakter sekabéhané awak rodok coklat kanti coretan ing dhadha. Warna berubah putih klawu nalika taun kapindho, lan nganti wulu diwasa sekabéhané ing taun ketelu. Pucuk buntut bunder.Iris coklat, cucuk lan sera klawu rodok ijo, sikil lan polok kuning suram. Nalika diwasa,karakter awake ya iku, ndas, gulu, dhadha putih. Swiwi, geger, buntut, lan weteng coklat terang. Kontras karo wulu primer kang ireng. pakanané ya iku, meh kabèh kéwan, urip utawa mati. Ing banyu, pakanané wujud kepiting, lan ing daratan mangan anak piték, gegremet, lan mamalia cilik. Susuh berukuran gedhé, saka ranting ing puncak wit.

Taksonomi besut

Kebiasaan besut

Biasane dewean, nanging ing daerah kang pakanane akèh bisa mbentuk kelompok nganti 35 individu. Nalika ana ing kiwa-tengené susuh, kadhang-kadhang ngetokaké perilaku mabur munggah kanti rikat dibarengi obahan nggantung ing langit, banjur mabur midun rikat kanti swiwi ditekuk lan dilakukake kanthi bola-bali. Mabur endek ing sak duwure banyu kanggo golèk pakan, nanging terkadang uga ngeteni mangsa sinambi mencok ing wit-witan sak cepake kali lan kadang-kadang lumaku ing dhuwur lemah kanggo golèk semut lan rayap. Nyerang manuk camar, dara laut, lan manuk pemangsa lliya kang luwih cilik kanggo ngrebut mangsane. Garudha bondol seneng nglakokaké akrobatik nalika mangsa kawin ya iku wulan (November-Dhésèmber) bisa iku cepak karo pasangane utawa sacepake susuhe[2].

Habitat besut

Habitat garudha bondol ya iku ing rawa rawa.

Perkembangbiakan besut

Manak ing wulan Januari-Agustus, lan Mèi-Juli. Di engkremi suwéné 28 nganti 35 dina. Anakan wiwit belajar mabur lan ninggal susuh umur 40-56 dina, dadi diwasa mandiri sawisé 2 wulan.

Sajrone kabudayan besut

 
Garudha bondol kang siji iki golèk pakan. Ing Danau Pocharam, Andhra Pradesh, India.
 
Sajrone penangkaran
 
Haliastur indus lagi berehat ing Davao City, Filipina.

nalika taun 1989, garudha bondol lan salak condet didadèkaké minangka maskot kutha Jakarta.[3] Hal iku bisa dideleng ing kawasan Cempaka Putih. Ing kana ana salah sijiné patung ngadeg, ya iku patung "manuk bondol nggawa salak condet".[3] ing India, dianggep representasi kontemporer Garuda, manuk suci Wisnu.

Salah sijiné fabel saka tengah Pulau Bougainville nyaritakaké salah sijiné ibu kang ninggal anaké ing ngisir wit pisang sinambi ning kebon lan si bayi mabur marang langit sinanmbi nangis lan berubah dadi Kaa'ana ing, ya iku garudha bondol, Lan kalunge berubah dadi wulu manuk.[4]

Penyebaran besut

India, Cina selatan, Asia tenggara, Indonesia, Australia. Ing Indonesia, penyebarane ana ing Sumatera, Kalimantan, Jawa, Bali, Sulawesi, Nusa Tenggara, Maluku, Papua[5][6]. Wondene ing Indonesia lan India, bisa tinemu ing daerah pedalaman. Ing Kalimantan dewe, garudha bondol bisa ditemoni ing Kapuas Hulu, Kalimantan Barat. Panggonan garudha bondol ing kana akèh banget[7].

Cathetan sikil besut

  1. BirdLife International (2009). "Haliastur indus". IUCN Red List of Threatened Species. Version 2008. International Union for Conservation of Nature. Dibukak ing 29 May 2010.{{cite web}}: CS1 maint: uses authors parameter (link)
  2. ELANG BONDOL MENUNTUT ILMU DI JANTOENG HATEE RAKYAT ACEH[pranala mati permanèn]
  3. a b "Garudha Bondol dan Salak Condet Maskot Kota Jakarta". 29 Maret 2012.(Kaunduh 14/1/13)
  4. Hadden, p. 244
  5. [1][pranala mati permanèn]
  6. Garudha Bondol di Kepulauan Seribu
  7. Garudha Bondol(Haliastur indus) di Kabupatèn Kapuas Hulu[pranala mati permanèn]