Karl Heinrich Marx (Trier, Jerman, 5 Mèi 1818London, 14 Maret 1883) punika satunggiling filsuf, pulitikus kaliyan nimpuna sosiologi Prusia. Sanadyan Marx kathah nyerat artikel amargi piyambakipun ugi wartawan kaliyan kathah nyerat buku filsafat, piyambakipun misuwur déning analisa sejarahipun kaliyan téyori pajoangan kelas (class struggle). Téorinipun dipunringkes ing dalilipun mewani, "Kawigatosan kaum kapitalis kaliyan buruh bènten."[1] Karya-karyanipun mbentuk dhasar paham kuminisme kaliyan sosialisme.

Karl Heinrich Marx
Foto Marx ing taun 1875
Lair5 May 1818
Trier, Karajan Prussia
Pati14 Maret 1883(1883-03-14) (umur 64)
London, United Kingdom
Kala19th-century philosophy
TlatahWestern Philosophy, German philosophy
AliranMarxism, Communism, Socialism, Materialism
Karsa pokok
Pulitik, ékonomi, filsafat, sosiologi, tenaga kerja, sajarah, pajuang kelas,
Gantha misuwur
Co-founder of Marxism (with Engels), surplus value, contributions to the labor theory of value, alienation and exploitation of the worker, The Communist Manifesto, Das Kapital, materialist conception of history
Tandha tangan

Babad slira besut

Masa anom besut

Karl Marx miyos ing kulawargi Yahudi modhèren, progresif ing Trier, (sapunika ing Jerman). Bapanipun Herschel, turun-tumurun rabbi, ugi satunggiling pangacara; sedhèrèk Herschel, Samuel punika satunggiling rabbi ketua ing Trier. Amargi kans maju kanggé tiyang Yahudi radi angèl ing awal abad kaping 19 ing Prusia, kaliyan ugi boten patiya ta'at, mila Herschel nggantos namanipun dados Heinrich kaliyan mlebet agami resmi Prusia, Lutheranisme. Kulawargi Marx liberal sanget.

Pratélan Karya besut

  • Zur Kritik der Hegelschen Rechtsphilosophie. Einleitung. Erschienen in: Deutsch-Französische Jahrbücher, Paris 1844
  • Die heilige Familie oder Kritik der kritischen Kritik. Gegen Bruno Bauer & Consorten. Literarische Anstalt, Frankfurt am Main 1845
  • Die Deutsche Ideologie. Entstanden 1845-46, postum erschienen Berlin 1932
  • Thesen über Feuerbach. Entstanden 1845, erstmals in veränderter Fassung veröffentlich in: Friedrich Engels: Ludwig Feuerbach und der Ausgang der klassischen deutschen Philosophie. Dietz Verlag, Stuttgart 1888
  • Misère de la philosophie. Réponse à la philosophie de la misère de M. Proudhon. (deutsch Das Elend der Philosophie. Antwort auf Proudhons "Philosophie des Elends". Übersetzung von Eduard Bernstein und Karl Kautsky, 1885). A. Frank/C. G. Vogler, Paris/Brüssel 1847
  • Manifest der Kommunistischen Partei, auch bekannt als Das Kommunistische Manifest. Zusammen mit Friedrich Engels, anonym erschienen, Bildungs-Gesellschaft für Arbeiter, London Februar 1848
  • Der Achtzehnte Brumaire des Louis Bonaparte. Erstmals erschienen in der Zeitung Die Revolution, New York 1852
  • Grundrisse der Kritik der politischen Ökonomie. Rohentwurf. 7 Hefte, entstanden 1857/58, postum veröffentlicht im Verlag für fremdsprachige Literatur, Moskau 1939/41
  • Zur Kritik der politischen Ökonomie. Duncker, Berlin 1863
  • Das Kapital. Kritik der politischen Oékonomie.
    • Band 1: Der Produktionsprocess des Kapitals. Mèissner, Hamburg 1867
    • Band 2: Der Circulationsprocess des Kapitals. Herausgegeben von Friedrich Engels, Mèissner, Hamburg 1885
    • Band 3: Der Gesammtprocess der kapitalistischen Produktion. Herausgegeben von Friedrich Engels, Hamburg 1894
  • Der Bürgerkrieg in Frankreich. Adresse des Generalraths der Internationalen Arbeiter-Assoziation an alle Mitglieder in Europa und den Vereinigten Staaten. Leipzig 1871
  • Kritik des Gothaer Programms. 1875, postum veröffentlicht 1891
  • Marx/Engels Briefwechsel. Dietz, Berlin 1949 Briefwechsel von 1844 - 1883; 4 Bände

Kapurih ugi kersa mriksani besut

Cathetan suku besut

  1. Mehring, Franz, Karl Marx: The Story of His Life (Routledge, 2003) pg. 75
  2. John Bellamy Foster. "Marx's Theory of Metabolic Rift: Classical Foundations for Environmental Sociology", American Journal of Sociology, Vol. 105, No. 2 (September 1999), pp. 366-405.
  3. Allen Oakley, Marx's Critique of Political Economy: 1844 to 1860, Routledge, 1984, p. 51.
 
Wikipedia
Artikel punika, artikel dhasar ingkang kedah dipundarbèni sadaya basa.