Antoine Lavoisier
Antoine-Laurent de Lavoisier (lair ing Paris, 26 Agustus 1743 – pati ing Paris, 8 Mèi 1794 ing umur 50 taun) inggih punika tiyang ingkang tanggel jawab maringi nama dhateng oksigèn wonten ing taun 1774. Pangandikan oksigèn kasusun saking kalih tembung Yunani, oxus (asem) lan gennan (ngasilaken).[1]
Pagesangan
besutLavoisier punika sinau bab hukum nalika taksih timur. Éwadéné piyambakipun pikantuk gelar sarjana hukum lan dipunangkat wonten ing lingkungan ahli hukum nanging boten kaping pisan - pisan piyambakipun naté mraktèkaken ilmunipun, éwadéné panci wonten piyambakipun namung wonten ing donya kantoran administrasi Perancis lan pelayanan urusan masarakat. Nanging ingkang utama piyambakipun remen ing babagan Akademi Ilmiah Karajan Perancis. Piyambakipun ugi anggota Ferme Générale, sawijining organisasi ingkang wonten ing donya urusan pajak. Akibatipun, sasampuning Revolusi Perancis 1789, pamarètahan révolusionèr nduga piyambakipun kanthi sanget.[2]
Pungkasanipun, piyambakipun dipuncekel, sesarengan kaliyan pitu likur (27) anggota Ferme Generale. Pengadilan révolusi mungkin boten langkung tliti, nanging prosès pamariksan lumampah kanthi rikat. Wonten ing sawijining dinten tanggal 8 Mèi 1794 pitu likur tiyang punika dipunadili, dipunnyatakaken lepat lan dipunpenggal sirahipun kanthi guillotine.
Nalika wonten ing pengadilan, wonten panyuwunan supados kasus Lavoisier dipunpisahaken, kanthi ngajengaken sajumlah pengabdian ingkang sampuh dipuntindakaken kanggé masarakat lan ngèlmu kawruh. Hakim nolak panyuwunan punika kanthi koméntar ringkes: "Republik boten mbetahaken tiyang-tiyang genius." Ahli matematika ageng Joseph Louis Lagrange kanthi mangkel lan trep mbéla kanca-kancanipun: "Panci dipunperlukaken wekdal sakedhik kanggé menggal satunggaling sirah, nanging boten cekap wekdal satunggalatus taun kanggé mapanaken sirah kados punika wonten ing posisi wiwitan."
Panalitèn
besutLavoiser sampun ngrantam skéma kapisanan ingkang karantam kanthi rapi babagan sistem kimiawi (nyambut damel kaliyan Berthollet, Fourcroy lan Guyton de Morveau). Wonten ing sistem Lavoisier (ingkang dados dhasar pandom dumugi sapunika) komposisi kimia dipunlukisaken kanthi namanipun. Kanggé kapisanan panariman sawijining sistem kimia ingkang satunggal rupa dipunandharaken saèngga mungkinaken para ahli kimia wonten ing donya saged sami gegayutan satunggalbaka satunggal kaliyan sanèsipun wonten ing penemuan-penemuanipun.[3]
Lavoisier minangka tiyang ingkang kapisanan ingkang kanthi gamblang nedahaken prinsip-prinsip panyimpenan jumlah reaksi benda kimia tanpa wujud tartamtu: inggih punika réaksi saged ngatur malih elemen ingkang leres wonten ing substansi wiwitan nanging boten wonten bab ingkang kaleburaken lan wonten ing kasil pungkasan wonten ing bobot ingkang sami kados komponèn asal. Kapitadosan Lovoisier babagan wigatinipun katlitèn nimbang bahan kimiawi nggayutaken réksi ingkang ngéwahi ngèlmu kimia dados ngèlmu eksakta lan ugi nyamektakaken margi kanggé kathah kemajengan-kemajengaken ing babagan kimia wonten ing wekdal-wekdal candhakipun.
Cathetan suku
besutWikimedia Commons duwé médhia ngenani Antoine-Laurent de Lavoisier. |