Kecipir: Béda antara owahan

Konten dihapus Konten ditambahkan
Top4Bot (parembugan | pasumbang)
→‎Cathetan suku: replaced: Cathetan Suku → Cathetan suku
Rachmat04 (parembugan | pasumbang)
c busak cithakan, per Special:Diff/1146451; panggantèn kosmètik
Larik 19:
[[Gambar:Japanese_Psophocarpus_tetragonolobus.jpg|thumb|250px|Kecipir]]
 
'''Kecipir''' (''Psophocarpus tetragonolabus'' ([[L.]])) iku kalebu salah sawiji tetanduran [[dikotil]] kang wigati lan paling gedhé. Akèh tetanduran budidaya wigati kalebu sajroning suku [[polong-polongan]], kanthi werna-werna kagunan: [[wiji]], [[woh]] (polong), [[kembang]], [[kulit kayu]], [[wit]], [[godhong]], [[umbi]], nganti [[oyot]]é kang biasa dipigunakaké manungsa. Paédahe ya iku bahan [[panganan]], ombènan, [[bumbu]] masak, [[zat pewarna]], [[pupuk ijo]], [[pakan kéwan]], bahan pangobatan, nganti [[racun]] diasilaké déning anggota-anggotané. Kecipir kang duwéni jeneng latinné [[Fabacéaé]] lan kondhang kanthi jeneng '''Leguminosae''' lan '''Papilionaceae'''.
 
== Jeneng ==
[[Gambar: Psophocarpus tetragonolobus4.jpg|thumb|250px|Tanduran Kecipir]]
Kecipir wis rada suwi dikenal ing Indonesia, amarga saben Kecamatan duwéni jeneng kang mligi ing saubering wewengkon Indonesia <ref name="buku1"/>. Ing laladan Indonèsia, Kecipir duwé jeneng dhéwé, saumpamané ing laladan :<ref name="buku1"/><ref name="internet3">[http://majarimagazine.com/2010/05/kecipir-tanaman-potensial-di-indonesia/]</ref>.
* [[Jawa Barat]], ''[[jaat]]'' <ref name="internet1"/>.<ref name="internet3"/>.
* [[Jawa Tengah]] lan [[Jawa Timur]], ''[[cipir utawa kecipir]]'' <ref name="internet3"/>.
Larik 37:
 
== Sujarah ==
Sujarahé kecipir isih durung bisa diungkap, ana kang ngungkapaké yèn asalé saka [[Madagaskar]], la nana kang ngungkapaké saka [[Afrika]] [[Tropis]].<ref name="buku1">{{id}}[Rismunandar.1986.Penghasil Protein dan Karbohydrat yang Serbaguna.Bandung:Penerbit Sinar Baru Bandung]</ref>. Kecipir iku wis tersebar ing [[Asia Tenggara]], kurang luwih abad 17, amarga digawa karo pedagang Arab <ref name="buku1"/>. Awit saka iku, abad 17 [[Indonésia]] kenal kecipir <ref name="buku1"/>. Ing [[Papua Nugini]], kecipir ditandur ing saben wewengkon kanthi 2000 meter luwih saka dhasaré [[segara]] <ref name="buku1"/>. Ing kana, kecipir dadi panganan rakyat nanging isih ditandur ala kadaré, kayata ing tegalan lan buri omah <ref name="buku1"/>.
 
== Ciri-ciriné ==
Larik 45:
* Perkembangan tunggal ing subsuku [[Faboideae]] lan majemuk ing [[Caesalpikioideae]] lan [[Mimosoideae]] <ref name="buku1"/>.
* Umumé godhong majemuk pasangan <ref name="buku1"/>.
* Akaré, wujud akaré rada datar lan rada kandhel <ref name="buku1"/>. Wonten ing salah sawijiné akar utamané, wujud umbi sing kira-kira diamèter 2–4&nbsp;cm <ref name="buku1"/>. Lan dawané 8–12&nbsp;cm.<ref name="buku1"/>.
* Abot bijiné, kira-kira 30-40 gram saben 100 wutir <ref name="buku1"/>.
* Werna bijiné, ana sing werna putih, kuning ireng, lan sawo mateng utawa coklat nom <ref name="buku1"/>.
Larik 55:
 
== Ngandhut ==
Bintil-bintil ireng kang ana, iku mbuktikaké yèn [[Rhizobium]] iku ana lan duwéni fungsi nampung zat “lemas” saka [[samirana]] utawa [[angin]] <ref name="buku1"/>. Godhong kecipir kang isih teles, iku ngandhut 5-15% zat [[protèin]], lan bisa kurang 25, 6% <ref name="buku1"/>. Yèn dimasak, bisa ningkataké zat [[protèin]] kang dipangan <ref name="buku1"/>. Kadar [[protèin]] biji kecipir dhuwur banget, ya iku 33, 6% <ref name="buku1"/>. Kadar [[lemak]] ±17, 5% lan zat [[karbohidrat]] ± 30% <ref name="buku1"/>. Kadar [[mineral]] kang bentuké awujud zat [[kapur]], [[pospor]] lan [[zat besi]] yèn dibandingaké karo zat liyané <ref name="buku1"/>. Kecipir ing kedudukan kang paling dhuwur, yèn umbi kecipir digodhok, rada suwi ananging kadar zat [[protèin]], [[lemak]], lan [[karbohidrat]] ngluwihi zat-zat kang liyané <ref name="buku1"/>. Amarga zat [[protèin]] kang palung dhuwur ya iku 13,6%, yèn umbi-umbian iku mung 1-2% <ref name="buku1"/>. Kecipir iku tergolong [[Leguminose]], kang simbiosisé karo [[baktèri]] kang bisa nyerap zat lemas saka [[samirana]] utawa [[angin]] <ref name="buku1"/>. Sifat kang diduwéni tanduran iki, diarani “Rabuk Hijau” kaya “[[Crotalaria]]” (orok-orok) [[thephrosialan]] sapituruté <ref name="buku1"/>. Sifat [[Centrosema]] lan [[Calopogonium]] kang bisa nyuburaké tetanduran <ref name="buku1"/>. Yèn diumbaraké terlantar, kecipir iku duwéni paédah kang akèh banget <ref name="internet4">http://lestarimandiri.org/id/budidaya-tanaman-organik/tanaman-sayuran/94-sayuran/169-kecipir-indah-dengan-segudang-manfaat.html</ref>. Kandungan [[lemak]] kang paling endhék ana ing polong nom <ref name="buku1"/>. Yèn godhong kecipir umumé akèh [[vitamin]], utamané [[vitamin A]] <ref name="internet4"/>.
 
== Paédah kecipir ==
Larik 82:
 
== Kasil ==
Kanggo kasilé, ing umur 2-2,5 sasi, durung bisa dipanèn<ref name="buku1"/>. Yen umuré >3 sasi, rasané wis ora énak kanggo dipangan, amarga kulité wis dadi kayu <ref name="buku1"/>. Penyakit utawa hama kanggo kecipir, ya iku ([[Woronunella Psophocarpi Raciborki]]) <ref name="buku1"/>.
 
== Paédah kanggo NKRI ==
Larik 96:
== Cathetan suku ==
{{reflist}}
{{tetanduran-stub}}
 
[[Kategori:Tetanduran]]
 
 
{{tetanduran-stub}}