Laos (nagara): Béda antara owahan

Konten dihapus Konten ditambahkan
Top4Bot (parembugan | pasumbang)
éjaan: wetan -> wétan, replaced: wetan → wétan, Wetan → Wétan (3)
Top4Bot (parembugan | pasumbang)
éjaan, replaced: kangge → kanggé (4), madheg → madeg, masyarakat → masarakat, nduwèni → duwé, nyebabake → nyebabaké, penting → wigati, saperangan → sapérangan (2)
Larik 46:
|footnotes =
}}
'''Républik Dhémokratik Rakyat Laos''' punika salah satunggalipun nagara kang misuwur ana ing daratan ing [[Asia Kidul-Wétan]], nduwèniduwé tapel wates [[Myanmar]] kaliyan [[Républik Warga Cina]] ing sisih kulon-segara, [[Vietnam]] ing Wétan, [[Kamboja]] ing kidul lan [[Thailand]] wonten ing sisih kilenipun. Awit [[abad ka-14]] ngantos dumugi [[abad ka-18]], nagara punika ugi kasebut ''Lan Xang'' utawi "Negri Sewu Gajah".
 
== Babad ==
Babad Laos dipundhominasi déning [[Karajan Nanzhao]], ingkang dipunlajengaken ing abad kaping-14 déning karajan lokal Lan Xang ingkang nguwaosi wewengkon Laos ngantos abad kaping-18, sasampunipun [[Thailand]] nguwaosi karajan kasebut. Salajengipun [[Perancis]] nguwaosi wewengkon punika ing abad kaping-19 lan nggabungaken wewengkon punika dhateng Indochina Prancis ing taun [[1893]]. Sasampunipun dipunjajah [[Jepang]] sadangunipun [[Perang Donya II]], nagara punika mardikaken dhiri ing taun [[1949]] kanthi nama Karajan Laos ing sangandhapipun parentah [[Raja Sisavang Vong]].
Ontran-ontran pulitik ing nagara tetangga Vietnam nyebabakenyebabaké nagara Laos kedah ngadhepi perang Indochina kapara ugi langkung ageng (kasebut uga Perang Rahasia) kang adamel salah satunggalipun faktor perang saudara lan ugi kudeta. Nalika taun 1975 kaum komunis Laos ingkang dipunsurung Uni Soviet lan komunis Vietnam saged ngusir pamarentah Raja Savang Vatthan. Sasampunipun saged nggeser pamarentahan kasebat, karajan kasebat dipungantos namanipun dados '''Républik Dhémokratik Warga Laos''' ingkang taksih madhegmadeg jumeneng ngantos dumugi sapunika. Gayut pasedherekan antawisipun Laos lan Vietnam saya raket kanthi ngendhuraken larangan ékonomi ing taun 1980-an lan mlebet [[Asosiasi Nagara Asia Kidul Wétan|ASEAN]] nalika taun [[1997]].
 
== Pulitik ==
Namung satunggal Parté ingkang dipunakeni ing nagara Laos inggih punika [[Parté Revolusioner Rakyat Laos]] (LPRP). [[Kepala nagara]] nagaranipun inggih punika presidhèn ingkang dipuntemtokaken déning parlemen kanggekanggé mangsa jabatan 5 taun. [[Kepala pamaréntahan]] Laos inggih punika [[Perdana Mentri]] ingkang dipuntunjuk déning presidhèn kanthi pasarujukan saking parlemen. Kabijakan pamarentahan dipuntemtokaken déning parté kanthi 9 anggota ingkang nggadhahi pangaribawa utawi kakuaosan ingkang ageng sanget [[Politbiro]] lan 49 anggota Komite Pusat. Kaputusan pamarentah ingkang dipunanggep mligi/pentingwigati dipuntemtokaken Dewan Menteri.
 
Laos nganut [[konstitusi]] enggal awit taun [[1991]]. Lan ing taun salajengipun, pemilu dipunwontenaken kanggekanggé 85 kursi enggal Majelis Nasional ingkang anggotanipun dipunpilih sacara telik sandhi (rahasia) kanggekanggé mangsa jabatan 5 taun. [[Parlemen]] tunggal punika dipunkembangaken wiwit pemilu [[1997]] dados 99 anggota, nyarujuki sadaya ukum enggal, sanajan presidhèn ingkang nyepeng kakuaosan kanggekanggé ngedalaken dekrit ingkang sipatipun ngiket (ngandhut ukum ingkang ngiket).
 
Turahan saking kelompok etnis [[Hmong]] ingkang nggadhahi aliansi kaliyan [[Amérika Sarékat]], nalika [[Perang Vietnam]] ndherek konflik kaliyan rezim komunis Laos awit taun [[1975]]. Kanthi wontenipun sawetawis lapuran babagan penyerahan dhiri etnis Hmong ing medhia internasional, konflik punika dados saya ical. Sampun kathah anggota etnis Hmong ingkang sampun nglebur gesang sesarengan kaliyan masyarakatmasarakat.
 
== Pembagian administratif ==
Larik 82:
 
== Geografi ==
Laos inggih punika nagara ingkang kaimpit déning daratan ing [[Asia Kidul-Wétan]] ingkang dipunkebaki [[alas|wana]] ingkang ageng lan ugi awujud [[gunung|gunung-gunung]], lan salah satunggal gunung ingkang paling ageng ing Laos inggih punika [[Phou Bia]] kanthi inggil 2.817 m saking ''permukaan'' laut. Laos ugi nggadhahi dataran endhek lan dhataran inggil. Kali [[Mekong]] mbentuk saperangansapérangan ageng saking tapal wates kaliyan [[Thiland]], lan rangkean pagunungan saking [[Rantai Annam]] mujudaken saperangansapérangan ageng tapel wates sisih [[wétan]] kaliyan [[Vietnam]]. [[Iklim]] Laos inggih punika tropis lan dipunprabawai déning [[angin musim]]. Mangsa rendheng dipunwiwiti saking sasi [[Mei]] ngantos [[November]], dipunlajengaken musim garing awit [[Desember]] ngantos [[April]].
Kutha krajan lan kutha ingkang paling ageng inggih punika [[Vientiane]], kutha-kutha ageng sanesipun inggih punika [[Luang Prabang]], [[Savannakhet (kota)|Savannakhet]], lan [[Pakse]].