Kosovo: Béda antara owahan

Konten dihapus Konten ditambahkan
Top4Bot (parembugan | pasumbang)
éjaan, replaced: kayadéné → kaya déné, masyarakat → masarakat (3), pada → padha, pajek → pajeg, antara liya → antarané
Top4Bot (parembugan | pasumbang)
éjaan, replaced: umumé → lumrahé, senajan → sanajan, Rusia → Ruslan (2), raja → ratu, Presidhèn → Présidhèn, Karajaan → Kraton, kadadéyan → kadadéan, jroning → sajeroning (2), Februari → Fèbruari (5), dipimpin → dipanggedh...
Larik 18:
|demonym = Kosovar, Kosovan
|government_type = Républik Parlemèntèr
|leader_title1 = PresidhènPrésidhèn
|leader_name1 = [[Hashim Thaçi]]
|leader_title2 =
Larik 27:
|sovereignty_note = saka [[Serbia]]
|established_event1 = Dinyatakaké
|established_date1 = [[17 FebruariFèbruari]] [[2008]]
|established_event2 = Diakoni <br />(déning 17 nagara)
|established_date2 = [[18 FebruariFèbruari]] [[2008]]<ref>{{cite news|author=[[United States Secretary of State|US Secretary of State]] [[Condoleezza Rice]]|title=U.S. Recognizes Kosovo as Independent State|publisher=[[U.S. Department of State]]|url=http://www.state.gov/secretary/rm/2008/02/100973.htm|date=[[2008-02-18]]|accessdate=2008-02-18|archiveurl=http://web.archive.org/web/20080219202408/http://www.state.gov/secretary/rm/2008/02/100973.htm|archivedate=2008-02-19}}</ref><ref>{{cite news|title=Britain, France recognise Kosovo|publisher=[[Associated Press]]|url=http://ap.google.com/article/ALeqM5jvieojQfAH0lC-MNOQEfGdVlX1XAD8USR0K01|date=[[2008-02-18]]|accessdate=2008-02-18}}</ref><ref name="nytimes u.s. france">{{cite news|first=Stephen|last=Castle|title=Kosovo is Recognised by U.S., France and Britain|url=http://www.nytimes.com/2008/02/19/world/europe/19kosovo.html?ref=world|date=[[2008-02-18]]|accessdate=2008-02-18}}</ref>
|area_rank =
|area_magnitude = 1 E10
Larik 54:
}}
 
'''Kosovo''' ([[basa Albania]]: ''Kosova'' utawa ''Kosovë'', [[basa Serbia]]: ''Косово'', alihaksara: Kosovo) iku wewengkon kang dumunung ing [[Éropah]] sisih kidul-wétan. Kosovo wewatesan karo [[nagara]] [[Serbia]] ing sisih lor, [[Montenegro]] ing sisih kulon, sarta [[Albania]] lan [[Makedonia]] ing sisih kidul. Sadurungé, Kosovo minangka sawijining propinsi otonom ing nagara [[Serbia]], ing sangisoré administrasi [[Perserikatan Bangsa-Bangsa|PBB]], nanging nalika tanggal [[17 FebruariFèbruari]] [[2008]] Kosovo ndhéklarasèkaké kamardikan sacara sapihak.<ref>[http://www.detiknews.com/index.php/detik.read/tahun/2008/bulan/02/tgl/17/time/223530/idnews/895394/idkanal/10 Detik.com Kosovo Deklarasikan Kemerdekaan dari Serbia] url diakses 23 Feb 2008.</ref> Déklarasi iki ora disarujuki déning [[Serbia]], nanging didhukung déning nagara-nagara Kulon. Kutha krajan Kosovo ya iku kutha [[Priština]]. Kamardikan Kosovo wis diakoni sacara resmi déning sawetara nagara-nagara, ing antarané ya iku [[Albania]], [[Amérika Sarékat]], [[BritaniaKarajan Manunggal Raya]], [[Prancis]], lan [[Turki]]. Nagara kang nulak kamardikan Kosovo antarané [[Républik Rakyat Cina]], [[RusiaRuslan]], lan [[Serbia]]. [[Indonésia]] durung ngakoni kamardikané. ''Departemen Luar Negeri'' Indonésia nyatakaké yèn Indonésia kudu ati-ati ngakoni kamardikan Kosovo.<ref>[http://www.detiknews.com/index.php/detik.read/tahun/2008/bulan/02/tgl/18/time/075322/idnews/895430/idkanal/10 Detik Com: Indonésia Belum Akui Kemerdekaan Kosovo] url diakses 23 Feb 2008.</ref>
 
Kosovo dadi papan pasulayan wewengkon kang isih lumaku antara pamaréntah Serbia lan padunungé kang mayoritas dumadi saka etnis [[Albania]]. Wektu madegé nagara [[Yugoslavia]], Kosovo dadi propinsi Serbia kanthi status Laladan Otonomi Khusus. Nanging wiwit [[Perang Kosovo]] wis ana ing sangisoré pangawasan [[PBB]] minangka sawijining tlatah protektorat.
Larik 61:
=== Jaman kuna ===
[[Image:Dardania kingdom.png|thumb|left]]
Kosova dikenalmisuwur ing jaman kuna minangka [[Dardania]]<ref>[http://www.albanianhistory.net/texts/AH1883.html Arthur Evans, “Some Observations on the Present State of Dardania,” R. Elsie ed., ''Albanian History'']</ref> (saka tembung basa Albania ''dardhë'' = pear; tegesé ''Lemah Pear'') tumraping suku Illyrian Dardani.<ref>Noel Malcolm, ''Kosovo: A Short History'' (UP: New York, 2003) 31.</ref><ref>Aleksandar Stipcevic, ''Iliri'', p.30</ref><ref>Mirdita, ''Studime dardane'', pp.7-46</ref><ref>Papazoglu, ''Central Balkan Tribes'', pp.210-69</ref><ref>Katicic, ''Ancient Languages'', pp.179-81</ref><ref>Papazogu, "Dardanska onomastika"</ref> Sumber sajarah nyebutaké sawijining Krajaan Dardania ing abad ka- 4 SM, déné sajarawan Yunani lan Romawi mratélakaké yèn wong kana sregeb, ramah lan duwé kabudayan luhur.<ref name="Bep Jubani 2002">Bep Jubani et al., ''Historia e popullit shqiptar: për shkollat e mesme'' (Libri Shkollor: Prishtinë, 2002) 26-29.</ref> Raja-rajaratu kang wigati ya iku [[Longarus]], Monunius, lan Bato, kang sering nganakaké paperangan nglawan [[Macedon]] lan sering olèh kamenangan.<ref name="Bep Jubani 2002"/> Ana uga cathetan perang karo bangsa Celt. Dardania iku misuwur bab sumber tambang emas, lan tulisan kuna nyebutaké yèn Dardani minangka tlatah kang ngasilaké watu aji (permata). Kutha gedhé ing jaman semana kalebu Damastion, Naissus ([[Nis]]), Scupi ([[Skopje]]), lan Ulpiana.<ref>[http://www.shqiperia.com/kat/m/shfaqart/aid/71.html Historia e Shqipërisë, “Mbretëria e Dardanisë: Territori dhe popullsia,” Shqiperia.com]</ref>
 
Dardania dikuwasani déning Romawi ing abad ka-1 SM. lan nyumbang [[Kakaisaran Romawi]] kanthi sawetara kaisar kang misuwur, kalebu [[Konstantin kang Agung]]. Agama Kristen wiwit nyebar nalika [[Nicetas of Remesiana|Niketas Dardani]], nyiptakaké buku kidung pujian Kristen kang wiwitan.
 
Ottoman wiwit nguwasani Kosovo awit sumber mineral kang akèh banget ing Kosovo bisa dadi asèt kang wigati tumrap kakaisaran Ottoman. Kakuwasan Ottoman nggawa jaman anyar. Kanthi werna-werna tekanan kaya déné diskriminasi pajeg tumrap panganut agama Katulik Roma, sawetara status Greja Ortodok dilindhungi déning KarajaanKraton Ottoman, banjur nuwuhaké konvèrsi gedhèn-gedhènan déning Kristen Albania padha mlebu [[Islam]].
 
=== Perang Balkan ===
[[Gambar:Balkan Wars Boundaries.jpg|thumb|200px|right|Tapel wates ing Balkan sawisé [[Perang Balkan kapisan|Prang Balkan kapisan]] lan [[Perang Balkan kapindho|kapindho]].]]
 
Ing taun [[1912]], jroningsajeroning [[Perang Balkan]], tlatah Kosovo dikuwasani déning [[Krajaan Serbia]], sawetara iku tlatah [[Metohija]] ([[basa Albania]]: ''Lembah Dukagjini'') dikuwasani déning [[Krajaan Montenegro]]. Banjur kadadéyankadadéan èksodhus para padunung Albania. Bab iki dipratélakaké déning [[Leon Trotsky]], sawijining wartawan saka koran ''Pravda'' wektu jaman semana. Panguwasa Serbia banjur ngrencanakaké bakal nganakaké rekolonisasi tumrap Kosovo.<ref>[http://www.elsie.de/pdf/B2002GatheringClouds.pdf Elsie, R. (ed.) (2002): "''Gathering Clouds. The roots of ethnic cleansing in Kosovo. Early twentieth-century documents''"]. Dukagjini Balkan Books, Peja (Kosovo, Serbia). ISBN 9951-05-016-6</ref> Akèh kulawarga Serbia kang pindhanh menyang tlatah Kosovo, kanggo nyiptakaké kaseimbangan demografi antara padunung Albania lan Serbia. Akèh padunung Albania ngungsi menyang tkatah pagunungan lan omah-omah wong Albania lan Turki dirusak. Parebutan manèh tlatah Kosovo dianggep dadi panyebab [[Perang Kosovo]] taun [[1389]]. Jroning Konperènsi para Duta ing London taun [[1912]] kang dipimpindipanggedhèni déning Sir Edward Grey, mentri jaban rangkah Inggris, Krajaan Serbia lan Montenegro disarujuki duwèni kadhaulatan ing Kosovo.{{Fact|date=February 2008}}
<!--
===Jaman Yugoslavia===
Larik 101:
 
== Proklamasi Kamardikan, 2008 ==
Tanggal [[17 FebruariFèbruari]] [[2008]] Kosovo nyatakaké kamardikan saka [[Serbia]]. Kosovo wis nempuh dalan kang rupak kanggo nggayuh kamardikané. Usaha pisanan ing taun [[1990]] gagal awit diserbu déning Serbia. Tarung kang ora imbang antara Serbia karo [[gerilyawan]] Kosovo utawa KLA iki mujudaké anané tragedi ''pembantaian'' lan pangungsèn gedhèn-gedhènan. NATO kang dipimpindipanggedhèni déning [[Amérika Sarékat]] ngusir Serbia kanthi serangan [[udara]] jroningsajeroning 78 [[dina]]. Kosovo banjur direksa déning [[Perserikatan Bangsa-bangsa|PBB]] lan NATO. Usaha kamardikan Kosovo sing pungkasan iki olèh dhukunganpanjurung saka mèh saprotelon nagara-nagara [[Uni Éropah]] lan Amérika Sarékat. Déné nagara kang nulak ya iku Serbia lan RusiaRuslan.<ref>Harian [[Jawa Pos]], ''Bangsa Muslim di Éropah Merdeka'', hal.1, ed: [[17 FebruariFèbruari]] [[2008]]</ref>
<!--
==Geografi==
Larik 142:
* 1% [[Wong Turki|Turki]]
 
[[Islam]] minangka [[agama]] kang mayoritas, dianut déning mayoritas padunung ing komunitas etnik Albania, Bosniak, Gorani, lan Turki, lan sawetara wong ing komunitas Roma/[[Ashkali]]/[[Mesir]], senajansanajan agama ora pati dadi faktor wigati ing masarakat. Retorika agama uga ora dadi wacana masarakat ing komunitas Muslim, mesjid-mesjid ora pati ramé, lan busana lan budaya muslim uga ora pati kawistara. Padunung Serbia, watara 100,000 nganti 120,000 jiwa, umumélumrahé nganut agama [[Kristen Ortodhok]] Serbia.
 
== Pamérangan administrasi ==
Larik 158:
[[Gambar:Prishtina maj 2005.jpg|thumb|200px|[[Priština]]]]
 
DaftarPratélan kutha gedhé ing Kosovo (kanthi data populasi tanggal [[31-2-2003]]):<ref>{{cite web |url=http://www.citypopulation.de/Kosovo.html |title=Kosovo |author=City Population}}</ref>
* [[Priština]] : 165,844
* [[Prizren]] : 107,614
Larik 173:
 
== Uga delengen ==
* [[DaftarPratélan nagara]]
* [[Serbia]]
* [[Montenegro]]