Indhèks Pangembanging Manungsa: Béda antara owahan

Konten dihapus Konten ditambahkan
Top4Bot (parembugan | pasumbang)
→‎Indonésia: éjaan, replaced: nduwèni → duwé
Top4Bot (parembugan | pasumbang)
éjaan, replaced: bebas → bébas, Dhaptar → Pratélan (5), digunakaké kanggo → kanggo, domèstik → dhomèstik, jroning → sajeroning (4), pembangunan → pangyasa (3), Pembangunan → Pangyasa (5), standar → baku, dhaptar → pratélan (3)
Larik 1:
[[Image:UN Human Development Report 2009.PNG|thumb|right|400px|Péta donya sing nuduhaké Indèks PembangunanPangyasa Manungsa (miturut data 2007 sing dipublikasi 5 Oktober 2009)
{| style="width:100%;"
|-
Larik 23:
]]
 
'''Indèks PembangunanPangyasa Manungsa''' (IPM) / '''Human Development Index''' ('''HDI''') iku pangukuran perbandingan saka [[pangarep-arep urip]] (harapan hidup), [[melèk aksara]], [[pendhidhikan]] lan [[standarbaku urip]] tumrap kabèh nagara saindenging donya. IPM digunakaké kanggo klasifikasi apa sawiji nagara minangka [[nagara maju]], [[nagara berkembang]] utawa [[nagara kari]] lan uga kanggo ngukur prabawa saka kawicaksanan ékonomi marang kualitas urip.<ref>[http://www.business.duq.edu/faculty/davies/research/hdi.pdf Davies, A. and G. Quinlivan (2006), A Panel Data Analysis of the Impact of Trade on Human Development, Journal of Socioeconomics]</ref>
 
== Sajarah ==
Indèks iki ing taun 1990 dikembangaké déning pamenang nobel India [[Amartya Sen]] lan ékonom Pakistan [[Mahbub ul Haq]], sarta dibantu déning [[Gustav Ranis]] saka [[Yale University]] lan [[Lord Meghnad Desai]] saka [[London School of Economics]]. Wiwit dina iku indèks iki dianggo déning Program pembangunanpangyasa [[PBB]] jroningsajeroning lapuran IPM tahunané.
 
Amartya Sen nggambaraké indèks iki minangka "pangukuran vulgar" amarga watesané. Indèks iki luwih fokus marang bab-bab sing luwih sènsitif lan migunani tinimbamng mung saukur pametu perkapita sing salawasé iki dianggo. Indèks iki uga migunani minangka kreteg tumrap paneliti sing serius kanggo meruhi bab-bab sing luwih rinci jroningsajeroning lapuran pembangunanpangyasa manungsa.
 
IPM ngukur pencapaian rata-rata sawiji nagara jroningsajeroning 3 dimènsi dhasar pembangunanpangyasa manungsa:
* urip sing séhat lan dawa umuré, sing diukur nganggo [[pangarep-arep urip]] nalika lair
* Kawruh sing diukur nganggo angka [[tingkat waca tulis]] ing wong diwasa (boboté rong protelon) lan kombinasi pendhidhikan dhasar , menengah , dhuwur [[gross enrollment ratio]] (bobot sakprotelon).
* standard kauripan sing layak diukur nganggo logaritma natural saka [[prodhuk domèstikdhomèstik bruto]] per kapita ing paritasi daya beli.
 
Saben taun [[DhaptarPratélan nagara miturut IPM]] diumumaké miturut panilaian ing dhuwur. Pangukuran alternatif liya ya iku [[Indèks Kemiskinan Manungsa]] sing luwih fokus marang kemiskinan.
 
== Metodhologi ==
Larik 52:
|}]]
 
Umumé kanggo ngowahi sawijining [[variabel]] awal, umpamané <math>x</math>, tumrap sawiji [[Indèks (ékonomi)|index]] bebasbébas antara 0 lan 1 (sing ngéntukaké indèks sing béda kanggo ditambahaké minangka siji kesatuan), formula sing dianggo ya iku:
 
* <math>x</math>-index = <math>\frac{x - \min\left(x\right)} {\max\left(x\right)-\min\left(x\right)}</math>
Larik 72:
CGER: ''Combined gross enrollment ratio''
 
GDPpc: PDB perkapita miturut [[Paritas daya beli|PPP]] jroningsajeroning USD</small>
 
UNDP wis nyiptakaké cathetan tèknis pangitungan IPM (pirsani pranala ing ngisor).
Larik 90:
# taun 2007 = 0,734
cathetan : Tanggal 18 December 2008 diluncuraké sistem pangitungan anyar marang IPM kanthi nglebokaké GDP PPP sing anyar. Bab iki duwé akibat marang owahing angka IPM saben nagara lan rangkingnya ing donya. Miturut dhaptarpratélan sing anyar, IPM indonésia ing taun 2007 ya iku = 0,734 <ref>http://hdrstats.undp.org/en/indicators/87.html</ref>
 
== Lapuran 2006 ==
Larik 196:
* {{flagcountry|AFG}}
* {{flagcountry|IRQ}}
* {{flagcountry|MAC}}<ref name="Taiwan">Pirsani [[DhaptarPratélan nagara miturut Indèks PembangunanPangyasa Manungsa#endnote 2|dhaptarpratélan nagara miturut IPM]].<br /></ref>
* {{flagcountry|PRK}}
* {{flagcountry|TWN}}<ref name="Taiwan"/>
Larik 220:
== Para juwara kapungkur ==
 
Nagara-nagara kanthi IPM nomer siji ing dhaptarpratélan taun-taun kapungkur.
 
{{col|4}}
Larik 248:
 
== Uga delengen ==
* [[DhaptarPratélan nagara miturut Indèks PembangunanPangyasa Manungsa]]
* [[DhaptarPratélan provinsi Indonésia miturut Indèks PembangunanPangyasa Manungsa]]
* [[Freedom House]]
* [[Nagara donya katelu]]
Larik 276:
[[Kategori:Ékonomi]]
[[Kategori:Indèks]]
[[Kategori:DhaptarPratélan nagara]]