Étanol: Béda antara owahan

Konten dihapus Konten ditambahkan
Top4Bot (parembugan | pasumbang)
éjaan, replaced: khusus → mirunggan, proses → prosès, Proses → Prosès (2), tahun → taun
Top4Bot (parembugan | pasumbang)
éjaan, replaced: alat → piranti, Amerika Serikat → Amérika Sarékat, cahaya → cahya, cairan → cuwèran (4), cepet → rikat, energi → ènergi, luwih saka → punjul (2), minyak → lenga (2), nduwèni → duwé (2), prasejarah → prasajara...
Larik 18:
| Formula = C<sub>2</sub>H<sub>5</sub>OH
| MolarMass = 46,07 g/mol
| Appearance = cairancuwèran tak berwarna
| Density = 0,789 g/cm<sup>3</sup>
| Solubility = tercampur penuh
Larik 41:
}}
 
'''Etanol''', diarani uga '''etil alkohol''', '''alkohol murni''', '''alkohol absolut''', utawa ''alkohol'', ya iku sejinis cairancuwèran kang gampang nguap, gampang kebakar, ora ana wernané lan minangka [[alkohol]] kang paling asring digunakaké ing padinan. Senyawa iki minangka [[obat psikoaktif]] lan bisa tinemu ing ombèn-ombèn kang ngandhut alkohol lan ing alatpiranti [[termometer]] modern. Etanol ya iku salah sawijiné obat rekreasi kang paling tuwa.
 
Etanol kalebu ing alkohol ranté tunggal, kanthi [[rumus kimia]] C<sub>2</sub>H<sub>5</sub>OH lan [[rumus empiris]] [[Karbon|C]]<sub>2</sub>[[Hidrogen|H]]<sub>6</sub>[[Oksigen|O]]. Etanol ya iku [[isomer]] konstitusional saka dimetil eter. Etanol asring dicekak dadi '''EtOH''', kanthi "Et" minangka cekakan saka gugus etil (C<sub>2</sub>H<sub>5</sub>).
 
[[Fermentasi]] [[gula]] dadi etanol ya iku salah sawijiné [[reaksi organik]] paling wiwitan kang tau dilakokaké manungsa. Èfèk saka ngonsumsi etanol kang bisa nggawé mabuk uga wis dimangertèni wiwit biyèn. Ing jaman modern, etanol kang dituduhaké kanggo kagunan indhustri dikasilaké saka kasil sampingan pengilangan [[minyaklenga bumi]].<ref name=myers>{{Cite book | author=Myers, Richard L.; Myers, Rusty L. | title=The 100 most important chemical compounds: a reference guide | year=2007 | publisher=Greenwood Press | location=Westport, Conn. | isbn=0313337586 | pages=122}}</ref>
 
Etanol akèh digunakaké minangka pelarut manéka werni bahan-bahan kimia kang dituduhaké kanggo konsumsi lan kagunan manungsa. Tuladhané ya iku ing [[minyaklenga wangi]], perasa, pewarna panganan, lan obat-obatan. Ing kimia, etanol ya iku pelarut kang wigati uga minangka stok umpan kanggo sintesis [[senyawa kimia]] liyané. Ing sujarahé, etanol wis suwé digunakaké kanggominangka bahan bakar.
 
== SujarahSajarah ==
[[Gambar:Alcohol flame.jpg|thumb|left|Etanol asring digunakaké kanggominangka bahan bakar]]
Etanol wis digunakaké déning manungsa wiwit jaman prasejarahprasajarah minangka bahan kang nggawé mabuk ing ombèn-ombèn kang ngandhut alkohol. Residu kang tinemu ing paninggalan [[keramik]] kang umuré 9000 taun saka [[Cina]] pérangan lor nuduhaké bilih ombèn-ombèn alkohol wis digunakaké déning manungsa prasejarahprasajarah saka jaman [[Neolitik]].<ref name="Roach">Roach, J. ([[18 Juli]] [[2005]]) [http://news.nationalgeographic.com/news/2005/07/0718_050718_ancientbeer.html "9,000-Year-Old Beer Re-Created From Chinese Recipe."] ''National Geographic News.'', diundhuh [[14 November]] [[2005]].</ref>
 
Etanol lan alkohol mbentuk larutan [[azeotrop]]. Mula pemurnia etanol kang ngandhut banyu kanthi cara penyulingan padatan mung bisa ngasilaké etanol kanthi kemurnia 96%. Etanol murni dikasilaké sepisanan ing taun [[1976]] déning [[Johan Tobias Lowitz]], ya iku cara nyaring alkohol kasil [[destilasi]] lumantar [[areng]].
Larik 59:
Sepisanan, etanol digawé kanthi cara sintetik ing taun [[1826]] kanthi kapisah déning [[Henry hennel]] saka [[Britania Raya]] lan S.G Serullas saka [[Perancis]]. Ing taun [[1828]], [[Michael Faraday]] kasil nggawé etanol saka hidrasi [[etilena]] kang dikalisis déning [[asam]]. Prosès iki kaya prosès sintesis etanol indhustri modern.<ref name=Hennell>{{cite journal |author=Hennell, H. |year=1828 |title=On the mutual action of sulfuric acid and alcohol, and on the nature of the process by which ether is formed |journal=Philosophical Transactions |volume=118 |issue=365–71 |doi=10.1098/rstl.1828.0021 |pages=365}}</ref>
 
Etanol wis digunakaké minangka bahan bakar ing [[AmerikaAmérika SerikatSarékat]]wiwit taun [[1840]]. Nanging, [[pajek]] panggunaané ora ''ekonomis''. Pajek iki dibusak ing taun [[1906]]<ref name=siegel>{{cite news|url=http://www.npr.org/templates/story/story.php?storyId=7426827|title=Ethanol, Once Bypassed, Now Surging Ahead|author=Robert Siegel|publisher=NPR|date=2007-02-15|accessdate = 2007-09-22}}</ref> lan wiwit taun [[1908]] otomobil [[Ford Model T]] wis bisa dilakokaké nggunakaké etanol.<ref name=dipardo>{{cite web|url=http://tonto.eia.doe.gov/FTPROOT/features/biomass.pdf|title=Outlook for Biomass Ethanol Production and Demand|publisher=United States Department of Energy|author=Joseph DiPardo|accessdate =2007-09-22|format=PDF}}</ref> Nanging, kanthi anané larangan ombènan kang ngandhut alkohol ing taun [[1920]], para bakul bahan bakar etanol didarani komplotan karo oenghasil ombènan alkohol kang ora resmi, lan bahan bakar etanol banjur ditinggalaké panggunaané nganti pungkasan abad 20.
 
== Sifat-sifatsipat fisika ==
{| class="wikitable" style="text-align:center"
|+Sifat-sifatsipat termofisika saka campuran antarané etanol karo banyu lan dodekana
| style="width:33%;"|[[Berkas:Excess Volume Mixture of Ethanol and Water.png|275px]]
| style="width:33%;"|[[Berkas:Mixing Enthalpy Mixture of Ethanol and Water.png|275px]]
| style="width:33%;"|[[Berkas:Vapor-Liquid Equilibrium Mixture of Ethanol and Water.png|275px]]
|-
|Volume kang luwih sakapunjul campuran etanol karo banyu (kontraksi volume)
|Kalor pencampuran campuran etanol karo banyu
|Kesetimbangan uap-cair campuran etanol karo banyu (kalebu uga [[azeotrop]])
Larik 80:
|}
 
Etanol ya iku cairancuwèran kang ora ana wernané, gampang nguap kanthi ambu kang khas. Etanol kebakar tanpa abluk kanthi [[ilat]] [[geni]] awerna [[biru]] lan trakadhang ora bisa didelok ing cahayacahya kang padatan.
 
Sifat-sifatsipat fisika etanol mliginé diéprabawani déning anané gugus [[hidroksil]] lan cekaké ranté karbon etanol. Gugués hidroksil bisa mèlu ing jero ikatan hidrogen, saéngga nggawé etanol dadi cair lan luwih angèl nguap saka senyawa orèganik liyané kanthi massa molekul kang padha.
 
Etanol ya iku pelarut kang serbaguna, èncèr ing jero banyu lan pelarut organik liyané, kaya ta [[asam asetat]], [[aseton]], [[benzena]], [[karbon tetraklorida]], [[kloroform]], [[dietil eter]], [[etilena glikol]], [[gliserol]], [[nitrometana]], [[piridina]], lan [[toluena]].<ref name=crc/><ref name=merck/> Etanol uga larut ing [[hidrokarbon]] alifatik kang ènthèng, kaya ta
[[pentana]] dan [[heksana]], lan uga larut ing senyawa klorida alifatik kaya ta [[1,1,1-trikloroetana|trikloroetana]] lan [[tetrakloroetilena]].<ref name=merck>{{cite book |author=Windholz, Martha |title=The Merck index: an encyclopedia of chemicals and drugs |publisher=Merck |location=Rahway, N.J., U.S.A |year=1976 |isbn=0-911910-26-3 |edition=9th}}</ref>
 
Campuran etanol-banyu nduwé volume kang luwih cilik saka gunggung cairancuwèran loro kasebut kanthi kapisah. Campuran etanol lan banyu kanthi [[volume]] kang padha bakal ngasilaké campuran kang volumené mung tikel 1,92 saka gunggung volume wiwitan.<ref name=crc>''CRC Handbook of Chemistry'', 44th ed.</ref><ref name=ChemTech>{{cite encyclopedia |chapter=Ethanol |title=[[#Encyc_Chem|Encyclopedia of chemical technology]] |year=1991 |pages=813 |volume=9}}</ref> Pencampuran etanol dan air bersifat [[eksotermik]] dengan energiènergi sekitar 777 J/mol dibebaskan pada 298 K<ref>{{cite journal |author=Costigan MJ, Hodges LJ, Marsh KN, Stokes RH, Tuxford CW |title=The Isothermal Displacement Calorimeter: Design Modifications for Measuring Exothermic Enthalpies of Mixing |journal=Aust J Chem. |volume=33 |issue=10 |pages=2103–19 |year=1980 |url=http://www.publish.csiro.au/nid/51/paper/CH9802103.htm |doi=10.1071/CH9802103}}</ref>.
 
Campuran etanol lan air bakal mbentuk [[azeotrop]] hingan watara kanthi perbandingan 89&nbsp;mol% etanol lan 11&nbsp;mol% banyu.<ref>{{cite journal |author=Lei Z, Wang H, Zhou R, Duan Z |title= Influence of salt added to solvent on extractive distillation|journal=Chem Eng J. |volume=87 |issue= |pages=149–56 |year=2002 |doi=10.1016/S1385-8947(01)00211-X}}</ref>. Perbandhingan iki uga bisa dinyatakaké minangka 96% volume etanol lan 4% volume banyu ing tekanan normal lan T = 351 K. Komposisi azeotropik iki gumantung banget karo suhu lan tekanan. Etanol bakal ngilang ing tenperatur sangisoré 300 K.<ref>{{cite journal |author=Pemberton RC, Mash CJ |title=Thermodynamic properties of aqueous non-electrolyte mixtures II. Vapour pressures and excess Gibbs energies for water + ethanol at 303.15 to 363.15 K determined by an accurate static method |journal=J Chem Thermodyn. |volume=10 |issue=9 |pages=867–88 |year=1978 |month=September |doi=10.1016/0021-9614(78)90160-X }}</ref>.
Larik 93:
[[Gambar:Ethanol-xtal-1976-3D-balls.png|thumb|300px|Ikatan hidrogen ing etanol padhet ing −186&nbsp;°C]]
 
Ikatan hidrogen njalari etanol murni dadi [[higroskopis]] banget, saéngga etanol bakal nyerep banyu saka udara. Sifat gugus hidroksil kang polar njalari etanol bisa larit ing akèh senyawa ion, mliginé [[natrium hidroksida]], [[kalium hidroksida]], [[magnesium klorida]], [[kalsium klorida]], [[amonium klorida]], [[amonium bromida]], lan [[natrium bromida]].<ref name=merck/> [[Natrium klorida]] lan [[kalium klorida]] larit sithik ing etanol.<ref name=merck/> Mula etanol uga nduwèniduwé ranté karbon nonpolar, etanol uga larut ing senyawa nonpolar, kaya ta [[lenga atsiri]].<ref name="merckoils">''Merck Index of Chemicals and Drugs'', 9th ed.; monographs 6575 through 6669</ref> lan akèh perasa, pewarna, lan obat.
 
Nambahaké sawetara persèn etanol ing banyu akal ngudhunaké tegangan permukaanlumah banyu kanthi akèh. Campuran etanol lan banyu kang luwih sakapunjul 50% etanol asifat gampang kebakar lan gampang murub. Campuran kang kurang saka 50% etanol uga bisa murub yèn larutan kasebut dipanasaké dhisik.
 
[[Indeks refraksi]] etanol ya iku 1,36242 (ing ''λ''=589,3&nbsp;nm dan 18,35&nbsp;°C).<ref name="crc"/>
 
== Sifat-sifatsipat kimia ==
 
Etanol kalebu alkohol primer, kang tegesé bilih karbon uga talènan karo gugus hidroksil paling ora nduwèniduwé atom hidrogen loro kang katalèn karo etanol. Rekasi kimia kang dilakokaké déning etanol akèh-akèhé ing sakupengésaubengé gugus hidroksilé.
 
=== Reaksi asam-basa ===
Larik 139:
=== Oksidasi ===
 
Etanol bisa dioksidasi dadi [[asetaldehida]], banjur dadi [[asam asetat]]. Ing awak manungsa, reaksi oksidadi iki dikatalisis déning [[enzim]] awak. Ing [[laboratorium]], larutan akuatik oksidator kaya [[asam kromat]] utawa [[kalium permanganat]] digunakaké kanggominangka ngoksidasi etanol dadi asam asetat. Prosès iki bakal angèl banget ngasilaké asetaldehida amarga kadadèn overoksidasi. Etanol uga bisa dioksidasi dadi asetaldehida tanpa oksidasi luwih manèh dadi asam asetat nggunakaké [[piridinium kloro kromat]] (''Pyridinium chloro chromate, PCC'').<ref name="s_and_h"/>
 
:C<sub>2</sub>H<sub>5</sub>OH + 2[O] → CH<sub>3</sub>COOH + H<sub>2</sub>O
Larik 156:
 
=== Hidrasi etilena ===
Etanol kang digunakaké kanggominangka kabutuhan indhustri asring digawé saka senyawa petrokimia, mliginé ya iku lumantar hidrasi [[etilena]]:
 
:[[etilena|C<sub>2</sub>H<sub>4</sub>]]<sub>(g)</sub> + [[air|H<sub>2</sub>O]]<sub>(g)</sub> → CH<sub>3</sub>CH<sub>2</sub>OH<sub>(l)</sub>.
Larik 174:
Kanggo ngasilaké etanol saka bahan-bahan pati, tuladhané [[serealia]], [[pati]] kasebut kudu diowahi dhisik dadi gula. Ing panggawéyan [[bir]], iki bisa dilakokaké kanthi cara ngekum wiji [[gandum]] ing jero banyu lan ngenengaké dadi [[cambah]]. Wiji gandum kang anyar kasebut bakal ngasilaké enzim [[amilase]]. Wiji cambah gandum didheplok lan amilase kang ana bakal ngowahi pati dadié gula.
 
Kanggo etanol bahan bakar, hidrolisis pati dadi glukosa bisa dilakokaké luwih cepetrikat nggunakaké asam sulfat èncèe, nambahaké [[jamur]] kang bisa ngasilaké amilase, utawa campuran antarané rong cara kasebut.<ref name=hydrolysis>Badger, P.C. "[http://www.hort.purdue.edu/newcrop/ncnu02/v5-017.html Ethanol From Cellulose: A General Review]." p. 17–21. In: J. Janick and A. Whipkey (eds.), Trends in new crops and new uses. ASHS Press, 2002, Alexandria, VA. Retrieved on September 2, 2007.</ref>
 
== Sifat Medis ==