Indhonésia: Béda antara owahan

Konten dihapus Konten ditambahkan
Top4Bot (parembugan | pasumbang)
→‎Pulitik: éjaan, replaced: diketuani → dipangajengi (3)
Top4Bot (parembugan | pasumbang)
éjaan, replaced: ka- → angka (11)
Larik 47:
|area_km2 = 1.904.569 <!--http://unstats.un.org/unsd/demographic/products/dyb/DYB2004/Table03.pdf-->
|area_label = [[Laladan dharat|Dharat]]
|area_rank = ka-angka 15
|area_sq_mi = 735.358 <!--Do not remove per [[WP:MOSNUM]]-->
|percent_water =
Larik 56:
|population_estimate_year = 2015
|population_census_year = 2010
|population_census_rank = ka-angka 4
|population_density_km2 = 124,66
|population_density_rank = ka-angka 84
|population_density_sq_mi = 322,87
|GDP_PPP = $3,010 triliun<ref name=imf2/>
|GDP_PPP_year = 2016
|GDP_PPP_rank = ka-angka 8
|GDP_PPP_per_capita = $11.633<ref name=imf2/>
|GDP_PPP_per_capita_rank = ka-angka 102
|GDP_nominal = $936,955 miliar<ref name = "imf2">{{cite web | url = http://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2016/01/weodata/weorept.aspx?pr.x=26&pr.y=7&sy=2010&ey=2016&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&c=536&s=NGDP_RPCH%2CNGDPD%2CNGDPDPC%2CPPPGDP%2CPPPPC%2CPPPSH&grp=0&a= | title = Report for Selected Countries and Subjects: Indonesia | work = World Economic Outlook | publisher = International Monetary Fund | date = April 2016 | accessdate = 26 August 2016}}</ref>
|GDP_nominal_year = 2016
|GDP_nominal_rank = ka-angka 16
|GDP_nominal_per_capita = $3.620<ref name=imf2/>
|GDP_nominal_per_capita_rank = ka-angka 117
|Gini = 35.6 <!--number only-->
|Gini_year = 2010
Larik 79:
|HDI_change = steady<!--increase/decrease/steady-->
|HDI_ref = <ref>{{cite web|url=http://hdr.undp.org/sites/default/files/hdr_2015_statistical_annex.pdf|title=Human Development Report 2015|publisher=United Nations|accessdate=15 December 2015}}</ref>
|HDI_rank = ka-angka 110
|currency = [[Rupiah]] (Rp)
|currency_code = IDR
Larik 100:
'''Indonésia''', resmine '''Républik Indonésia''' ([[basa Indonésia]]: ''Republik Indonesia''), iku sawijining [[nagara berdaulat]] [[Pratélaning nagara transkontinéntal|transkontinéntal]] dumunung mligi ing [[Asia Kidul-Wétan]] karo sawetara tlatah ing [[Oséania]]. Dumunung ing antarané [[Samodra Hindia]] lan [[Samodra Pasifik|Pasifik]], iku nagara [[kapuloan]] gedhé dhéwé ing donya, kanthi punjul [[Pratélaning pulo ing Indonésia|telulas èwu pulo]].<ref name="NG-Indonésia-Island">{{cite news| title = Hanya ada 13.466 Pulau di Indonésia | date = 8 Fébruari 2012 | work = National Geographic Indonésia | url=http://nationalgeographic.co.id/berita/2012/02/hanya-ada-13466-pulau-di-indonesia | language = Indonésia}}</ref><ref>"The Naming Procedures of Indonésia's Islands", ''Tenth United Nations Conference on the Standardization of Geographical Names'', New York, 31 July – 9 August 2012, United Nations Economic and Social Council</ref> Indonésia nduwé kira-kira populasi liwat 258 yuta wong lan [[Pratélaning nagara miturut cacah jiwa|nomer papat nagara paling akèh populasiné ing donya]], nagara [[Bangsa Austronésia|Austronésia]] paling akèh populasiné, uga [[Islam miturut nagara|nagara mayoritas Muslim]] paling akèh populasiné. Pulo paling padhet sa donya [[Jawa]] ngandhut punjul setengah saka populasi.
 
Wangun pamaréntahan republik Indonésia kalebu [[Majelis Permusyawaratan Rakyat|législatur]] lan [[Présidhèn Indonésia|Présidhèn]] kapilih. Indonésia duwé [[Pratélan provinsi ing Indonésia|34 provinsi]], kang lima duwe status administratif mirunggan. Kutha krajan lan paling akèh sing ndunungi yakuwi [[Jakarta]]. Nagara duwé tapel wates karo [[Papua Nugini]], [[Timor Wétan]], lan [[Malaysia]] [[Malaysia Wétan|sisih wétan]]. Nagara tanggané kalebu [[Singapura]], [[Filipina]], [[Australia]], [[Palau]], lan tlatah [[India]] [[Kapuloan Andaman lan Nicobar]]. Indonésia iku sawijining anggota pangadeg [[ASEAN]] lan anggota saka ékonomi utama [[G-20]]. Ékonomi Indonésia iku [[Pratélaning nagara miturut PDB (nominal)|peringkat 16]] PDB nominal donya lan [[Pratélaning nagara miturut PDB (PPP)|gedhé dhéwé ka-angka 8]] PDB ing [[Paritas daya tuku|PPP]].
 
Kapuloan Indonésia wis tlatah wigati ing padagangan wiwit ing paling ing abad kaping 7, nalika [[Sriwijaya]] lan banjur mengko [[Majapahit]] dagang karo [[Tiongkok]] lan [[India]]. Panguwasa lokal nggunakaké modhèl budaya, agama lan pulitik manca saka awal abad [[Masèhi]], lan karajan [[Hindhu]] lan [[Buda]] ngrembaka. [[Sajarah Indonésia]] wis diprabawai déning kakuwasan manca kepincut karo sumber daya alam Indonésia. Pedagang [[Muslim]] lan sarjana [[Sufi]] nggawa [[Islam ing Asia Kidul-Wétan|Islam]] kang saiki dominan,<ref>{{cite web|url=https://books.google.com/books?id=Ma38W_8unrUC|title=Islam in Indonésia: Contrasting Images and Interpretations|first1=Jajat|last1=Burhanudin|first2=Kees van|last2=Dijk|date=31 January 2013|publisher=Amsterdam University Press|via=Google Books}}</ref><ref>{{cite web|url=https://books.google.com/books?id=nr3DuQKDfRYC|title=Indonésia: A Global Studies Handbook|first=Florence|last=Lamoureux|date=1 January 2003|publisher=ABC-CLIO|via=Google Books}}</ref> sawetara kakuwasan Eropah nggawa [[Kristen]] lan perang siji liyané kanggo monopoli dagang ing [[Kapuloan Maluku]] ing [[Jaman Penjelajahan]]. Sawisé telung lan setengah abad [[Indhiya Nèderlan|kolonialisme Walanda]] wiwit [[Pulo Ambon|Amboina]] lan [[Batavia, Indhiya Nèderlan|Batavia]], lan pungkasanipun kabèh [[Kapuloan Indonésia|kapuloan]] kalebu [[Timor]] lan [[Papua Kulon]], ing kaping diselani déning kakuwasan [[Portugis]], [[Prancis]] lan [[Inggris]], Indonésia [[Révolusi Nasional Indonésia|mardika]] sawisé [[Perang Donya II]]. Sajarah Indonésia kang wis wiwit ora tenang, karo tantangan bencana alam, [[Pembantaian ing Indonésia 1965-66|rojo pati massa]], [[Korupsi ing Indonésia|korupsi]], [[Pratélaning gerakan separatis aktif ing Asia#Indonésia|separatisme]], [[Éra Pasca-Soeharto|prosès démokratisasi]], lan pèriode saka owah-owahan ékonomi kanthi rikat.
Larik 147:
Indonésia iku saka telung nagara ([[India]], Indonésia, [[Israèl]]) sing nganggo sistem dhémokrasi kanthi pas lan bener ing pamaréntahané, arupa nagara [[républik]] [[présidhèn]]sial multiparté sing dhémokratis. Kayadéné ing nagara-nagara dhémokrasi liyané, sistem pulitik sing didhasaraké marang Trias Pulitika ya iku pamisahan kakuwasan lègislatif, èksekutif lan yudhikatif. Kakuwasan lègislatif dicekel déning sawijining lembaga sing jenengé Majelis Permusyawatan Rakyat (MPR) sing dumadi saka rong badan ya iku DPR sing anggota-anggotané arupa wakil-wakil Parté Pulitik lan DPD sing anggota-anggotané makili provinsi. Saben laladan diwakili déning 4 wakil sing dipilih langsung déning rakyat ing laladané dhéwé-dhéwé.
 
Majelis Permusyawaratan Rakyat ([[MPR]]) iku lembaga paling dhuwur nagara. Nanging sawisé amandemèn ka-angka 4, MPR dudu lembaga paling dhuwur manèh. Kaanggotaan MPR owah sawisé Amandeman UUD 1945 ing pèriode [[1999]]-[[2004]]. Kabèh anggota MPR iku anggota DPR, ditambah anggota [[DPD]] (Dewan Perwakilan Laladan).<ref>{{cite book |title=Amandemen Ketiga Undang-Undang Dasar 1945 |url=http://www.gtzsfdm.or.id/documents/laws_n_regs/con_decree/3_AmdUUD45_eng.pdf |format=PDF|author=Majelis Permusyawaratan Rakyat |authorlink=Majelis Permusyawaratan Rakyat |accessdate=2006-12-13}}</ref> Anggota DPR lan DPD dipilih liwat pemilu lan dilantik kanthi mangsa kalungguhan limang taun. Wiwit [[2004]], MPR iku parlemèn sistem rong kamar (bikameral), sawisé kacipta DPD minangka kamar kaloro. Sadurungé, anggota MPR iku kabèh anggota DPR ditambah Utusan Golongan. MPR wektu iki dipangajengi [[Hidayat Nur Wahid]]. Anggota MPR wektu iki ana 550 anggota DPR lan 128 anggota DPD. DPR wektu iki dipangajengi [[Agung Laksono]], déné DPD dipangajengi [[Ginandjar Kartasasmita]].
 
Lembaga èksekutif punjeré dumunung ana ing présidhèn, wakil présidhèn, lan kabinèt. Kabinèt ing arupa Kabinet Presidensiil saéngga para mentri tanggung jawab marang présidhèn lan ora makili parté pulitik sing ana ing parlemèn. Sanajan mangkono, Présidhèn wektu iki ya iku [[Susilo Bambang Yudhoyono]] sing diusung déning Parté Dhémokrat uga nunjuk sawetara pamimpin Parté Pulitik supaya lungguh ing kabinèté. Tujuané kanggo njaga stabilitas pamaréntahan ngèlingi kuwaté posisi lembaga lègislatif. Nanging pos-pos wigati lan strategis lumrahé diisi déning Mentri asal saka wong sing dianggep ahli sajeroning bidhangé.
Larik 252:
=== Karèt ===
 
Karèt naté kondhang kanthi sebutan ‘enam ireng’ lan iku bebathi nguntungaké devisa ing jaman mbiyèn. Ing ndonya, saiki Indonésia ngancik trap ka-angka loro sawisé [[Malaysia]] ing babagan karèt. Nagara-nagara sing ngasilaké karèt liyané ya iku [[Thailand]], [[India]], [[Sri Lanka]], [[Nigeria]], [[Liberia]], [[Zaire]], [[Brazil]] lan [[Filipina]].
 
=== Klapa Sawit ===