Sapi: Béda antara owahan

Konten dihapus Konten ditambahkan
Top4Bot (parembugan | pasumbang)
→‎Susu sapi: éjaan, replaced: Kabupatén → Kabupatèn
Top4Bot (parembugan | pasumbang)
éjaan, replaced: genus → génus, ordo → ordho, pulo JawaPulo Jawa, biyasané → lumrahé (2), werna → warna (7)
Larik 18:
}}
 
'''Sapi''' iku kéwan [[raja-kaya]] saka familia [[Bovidae]] lan subfamilia [[Bovinae]].<ref name="internet5"/> Saliyané dipiara kanggo nggarap [[sawah]] (déning wong tani) kaya ta (narik [[luku]], [[garu]],lan liya-liyané), '''sapi''' uga bisa dijupuk [[susu]] lan [[dagingé]].<ref name="internet5"/> Daging sapi rasané énak lan bisa digawé wernawarna-wernawarna masakan.<ref name="internet5"/> Saliyané iku [[kulit]] sapi uga bisa dimanfaatké kanggo gawé [[bedhug]], [[kendhang]], lan [[wayang kulit]].<ref name="internet5"/>
 
== Pakan Sapi ==
Pakan kéwan [[raja-kaya]] kang [[tradisional]] lumrahé [[suket]], [[godhong jagung]], lan [[godhong]]-godhongan kaya ta godhong [[waru]], godhong [[pethet]], lan liya-liyané.<ref name="internet2"/>
Mengkono uga sapi, biyasanélumrahé saliyané godhong-godhongan kaya mau uga kadang-kadang dicampuri [[katul]] ya iku [[glepung]] saka kulit [[beras]].<ref name="internet2"/> [[Katul]] iku digawé saka kulit [[beras]] kang digiling.<ref name="internet2"/>
Ananging bahan-bahan pangan kaya mau biyasanélumrahé thukulé musiman.<ref name="internet2"/> Yèn wayah udan akèh sing thukul subur lan yèn wayah ketiga bakal padha [[garing]].<ref name="internet2"/> Apamanéh yèn wayah rendheng bakal mati kebaceken.<ref name="internet2"/> Mulané yèn wayah musim-musim kang tinamtu para peternak sapi bakal kangélan luru pakan sapi.<ref name="internet2"/> Saliyané iku, rega [[suket]] uga mundhak.<ref name="internet2">http://www.disnak.jabarprov.go.id(dipunundhuh tanggal 23 April 2011)</ref>
Saiki ana pakan sapi kang ora gumantung saka musim.<ref name="internet2"/> Pakan sapi kang jenengé [[protefeed]] iki bisa tinemu sawayah-wayah tanpa ngenténi musim udan.<ref name="internet2"/>[[Protefeed]] iki bahané saka [[sampah]] [[nabati]].<ref name="internet2"/> Sampah nabati iki tuladhané sampah [[kulit]] [[wiji]] [[kopi]], [[ampas]] [[tebu]] (ampas sisa gawé gula) lan [[ampas]] [[téla]].<ref name="internet2"/> Bahan-bahan kang asalé saka [[sampah]] ing dhuwur iku duwé [[protéin]] kang akèh, saéngga bisa nambah [[gizi]] pakan sapi.<ref name="internet2"/>
 
Larik 30:
 
== Jinis Sapi ==
Ing [[Indonésia]] ana wernawarna-wernawarna jinis sapi.<ref name="internet1">[http://disnakeswan.kalbarprov.go.id/index.php?option=com_content&amp;view=category&amp;id=103&amp;Itemid=115 disnakeswan.kalbarprov.go.id](dipunundhuh tanggal 23 April 2011)</ref>
{| class="wikitable" border="1" style="float:left; margin-left:1em;"
|+'''Jinis Sapi Unggulan'''
Larik 56:
| 05.
| Sapi Fries Holand
| wernane ireng putih, batese cetha<br />pucuk buntute wernawarna putih
|-
| 06.
Larik 82:
=== Susu sapi ===
{{Artikel utama|Susu}}
Susu sapi bisa digawé wernawarna-wernawarna panganan. Prinsip kanggo ngolah susu sapi ya iku [[pasteurilisasi]] lan [[sterilisasi]].<ref name="internet6">[http://library.usu.ac.id/download/fp/ternak-eniza2.pdf](dipunundhuh tanggal 23 April 2011)</ref>
Susu kalebu [[nutrisi]] sepisanan kanggo makluk kang lagi waé lair, kanggo kéwan apa déné kanggo manungsa.<ref name="internet6"/> Susu sapi duwé [[gizi]] kang akèh, amarga [[susu]] sapi ngandhut zat [[kimia]] kang dibutuhaké awak kaya ta [[Calsium]], [[Phosphor]], [[Vitamin A]], [[Vitamin B]] lan [[Riboflavin]] kang dhuwur.<ref name="internet6"/> Susu sapi gampang dicerna usus lan duwé [[protéin]], [[mineral]] lan [[vitamin]].<ref name="internet6"/> Telu-telune ndadèkaké [[susu]] sapi dadi bahan panganan kang ''fleksibel'' kang bisa diatur kadar lemaké, saéngga bisa jumbuh karo seléra [[konsumén]].<ref name="internet6"/>
Susu sapi uga bisa diolah saéngga duwé rasa [[strobérry]], rasa [[jeruk]], [[anggur]] lan buah-buah liyané.<ref name="internet6"/>
Susu kalebu bahan pangan héwani, ya iku arupa cuwèran [[putih]] kang diasilaké [[kéwan]] [[raja-kaya]] lan kanthi cara diperes.<ref name="internet6"/>
Saiki, méh saben laladan duwé [[pabrik]] [[susu]].<ref name="internet6"/>
Ing [[Sumatra Lor]] susu diasilaké ing Kabupatèn [[Deli]] [[Serdang]], [[Simalungun]], [[Binjai]] lan [[Medan]].<ref name="internet6"/> Ing pulo [[Pulo Jawa]], susu diasilake lan diproses ing laladan [[Jawa Barat]] ya iku [[Lembang]] lan [[ujung berung]], [[Jawa Tengah]] ya iku ing [[Semarang]], [[Ungaran]] lan [[Boyolali]] lan ing laladan [[Jawa Wétan]] ya iku ing [[Pujon]], [[Nongko jajar]], [[Batu]] lan [[Grati]].<ref name="internet6"/>
Ing [[Amérika Sarékat]], laladan-laladan penghasil [[susu]] ana ing kawasan urban utawa perkotaan kang akèh pandhudhuké.<ref name="internet6"/> Praja [[Amérika Sarékat]] kang ngasilaké susu kaya ta [[Wisconsin]], [[California]], [[New York]], [[Minnesota]],[[Pensylvania]], [[Michican]], [[Ohio]] lan [[Iowa]].<ref name="internet6"/>