Efesus: Béda antara owahan

'''Efesus''' utawi '''Ephesos''' inggih punika salah satunggalipun kutha [[Yunani Kuno]] ing sisih [[wétan]] saking [[Anatolia]], ingkang samenika misuwur kanthi asman kutha [[Selçuk]], [[Provinsi Izmir]], [[Turki]]. Efeus inggih punika setunggal saking kalih welas kutha saking [[liga Ionian]] ing sejarah pamerintahan [[Yunani kuno]].

Kutha punika wiwit misuwur amargi wonten [[candhi Artemis]] ingkang rampung dipunbiyangun [[550 SM]], ingkang dados setunggal saking [[7 Keajaiban Donya Kuno]], candi punika dipunbrukaken ing taun [[401]] dening pimpinan [[St.John Chrysostom]].

[[Gambar:Efez View from odeon RB.jpg|thumb|250px]|Paningalan saking Odeon]]

*Odeon – inggih punika biyangunan [[teater]] ingkang dipunbiyangun dening [[Vedius Antonius]] lan istrinipun ing taun [[150]] [[Masehi]] inggih punika papan kagem jamuan alit kagem dolanan lan pamentasan, ingkang wonten kursi [[1500]] tiyang, lan tangga [[22]].

*[[Candhi Hadrian]] - Candi saking abad [[2]], ananging dipunrenovasi malih ing abad [[4]]. Relief sisih dhuwur inggih punika mboten asli, amargi ingkang aslinipun wonten ing [[Museum Arkeologi Selçuk Kusadasi]],[[Turki]]. Lan reksa ingkang dipungambaraken relief, inggih punika [[Kaisar Theodosius I]] kalian istri lan lare ingkang mbareb.

Candi punika ugi dipundadosaken ornamen ing mata arta [[Turki]] pecahan [[20]] [[Lira]].

Theater lan stadion kagem punapa wae punika, ugi mboten kagem partunjukkan budaya, [[gladiator]], ugi dados pendidikan dening pamaréntah kagem rakyatipun.

*Pusara lan Toyo mancur [[Pollio]] - dipunbiyangun kagem kinurmatan [[Sextilius Pollio]], ingkang sampun biyangun jembatan pemipaan toyo ([[aqueduct]]) kagem kutha Efesus.

Wonten kalih ‘agora’ utawi pasar komersial kagem bisnis negara

*[[Candhi Artemis]] – Candi punika inggih punika dados setunggal saking 7 keajaiban biyangunan ingkang paling ageng ing jaman kuno. Ing pundhi [[Artemis]] dados [[Dewi Yunani]] dipundamelipun candi kagem kinurmatan.<ref>{{id}}[http://erabaru.net/wisata/64-pariwisata/5895-menyimak-puing-kota-ephesus-yunani-kuno erabaru.net](dipuntingali tanggal 22 Serptember 2011)</ref>

<gallery>

Gambar: Ac artemisephesus.jpg|Candi Artemis

Gambar: Efez24.jpg|Teater

</gallery>

Efesus piyambak saking legenda kuna, dipunbiyangun déning para pajuang wadon ingkang misuwur kathi asma [[Amazon]]. Asma [[kutha]] menawi dipunpundhut saking "APASAS", inggih punika asma kutha saking "[[KERAJAAN ARZAWA]]" ingkang gadhahi makna "Kutha Dewi Ibu".

Efesus dipunwiwiti saking [[Zaman Perunggu]] lan selajengipun, ananging posisi kutha uga dipunubah sampun dados prasarat ing zaman punika. [[Carians]] lan [[Lelegians]] inggih punika salah satunggalipun tiyang ingkang wonten ing kutha punika. Migrasi [[Ioni]]a dipunwiwiti ing taun [[1200]] SM. Saking legenda, kutha punika dipunbiyangun malih kaping [[2]] dening [[Androclus]], lare [[Codrus]], raja [[Athena]], ing pante titik [[Cayster ([[Kucuk Menderes]]) gadhahi muara ing laut.

Ing ngandhap pamerintahan raja-raja [[Lydian]], Efesus dados salah satunggalipun kutha ingkang paling sugih ing donya [[Mediterania]]. Ananging amargi [[Raja Croesus Lydian]] kalah dening [[Cyrus]], [[Raja Persia]], dipundamel dalan kagem hegemoni [[Persia]] kagem wilayah pesisir [[Aegean]]. Ing wiwit abad [[5]], sawekdal kutha- kutha [[Ionia]] brontak kalian [[Persia]], Efesus dados rusak parah.<ref>{{id}}[http://www.turizm.net/cities/ephesus/ www.turizm.net](dipuntingali tanggal 22 September 2011)</ref>

 

{{reflist}}

{{stub}}

[[Kategori:Bangunan Kuno]]

 

[[af:Efese]]

[[sw:Efeso]]

[[ta:எபேசஸ்]]

[[tl:Efeso]]

[[tr:Efes]]