Rahwana: Béda antara owahan

Konten dihapus Konten ditambahkan
Tanpa ringkesan besutan
Tanpa ringkesan besutan
Larik 1:
''Rahwana''kang ing padhalangan luwih kawntarkawentar kanthi sesebutan Dasamuka iku salah sijine paraga ing wiracarita [[Ramayana]]. Prabu Dasamuka iya Rahwana iku putrane mbarep Resi Wisrawa lan Dewi Sukesi, putrine Prabu Sumali, nata ing Alengka. Nalika lirelaire, ing jagad ana ngalamat ala warna-warna, kayata: udan getih, cahyane Bagaswara katon surem kucem, ing akasa akeh cleret taun pating sliwer tiba ing bantala, buta siluman jin setan peri pahrayangan padha ngathon lan jejogetan.
Laire Dasamuka saka guwa garba ora kaya salumrahe bayi. Sepisanan Sang Dewi Sukesi nglairake sirah bayi cacahe sepuluh kang rupane medheni banget. Pakulitane biru, netrane abang angatirah, siyunge mingis-mingis. Sabanjure Dewi Sukesi nglairake lengen bayi, cacahe rong puluh, nuli disusul perangan awak liyane.
Dening Resi Wisrawa, jabang bayi kang mustakane (sirahe) cacah sepuluh,lan abahu lan tangane cacah rong puluh iku banjur kaparingan asma kang salaras karo kahanane, yaiku Dasamuka,uga sinebut Dasawardana, Dasanana, Dasawaktra, Dasasya, Sasasira, Dasagriwa lan Wingsatibahu.
Wiwit cilik Dasamuka digegala dening ingkang eyang Prabu Sumali, supaya seneng ulah kasutapan lan prihatin, saengga ing tembe dadi wong sing digdaya sekti mandraguna tanpa tandhing, darbe kaluwihan ngungkuli sapa bae.
Wiwit cilik tekane diwasa Dasamuka lan adhi-adhine padha urip ing pertapan, lan mertapa tanpa mangan lan ngombe ing pucuking gunung Gohkarna lawase seket taun. Saben limang taun, sirahe dipothol siji, dilebokake ing geni sesaji. Bareng wis ganep seket warsa, Dasamuka karawuhan bathara Syiwa (Bathara Guru). Dasamuka kaparengake darbe panuwun, lan panuwune mau bakal diudaneni.
Dasamuka nyuwun aji jaya kawijayan kang linuwih., jagad ora ana sing bisa nandhingi. Aja nganthi bisa mati mungsuh manungsa, naga, garudha, buta/raseksa, apsara, widadara apadene dewa. Kabeh makhluk urip ing saindenge jagad kudhu bisa dikuwasani kanthi gampang,. Bathara guruGuru ngabulake panyuwune Dasamuka, amung welinge yen ana kethek putih, Dasamuka ora dikeparengake ngina, apamaneh gawe cintrakane. Awit amung kethek putih iku kang bisa ngasorake yudane Dasamuka.
Sapurnane mertapa, Dasamuka tumuli kasengkakake ngaluhur jumeneng nata ing alengkaAlengka, nglintir keprabone ingkang eyang, Prabu Sumali. Sawise jumeneng ratu, Dasamuka nedya ngenggar-enggar panggalihe ing Gunung Kelasa. Lagi wae arep munggah gunung dumadakan ketemu dewa wujud wanara seta, bebisik Bathara Nandiswara. Nandiswara ngalang-alangi Dasamuka supaya aja mbacut, awit ing puncake gunung iku lagi dienggo lelangen Bathara sangkaraSangkara (Sang Hyang Syiwa) ora kersa dicedhaki sapa wae. Dasamuka ora mreduli, malah nandhukake pangina marang Sang Nandiswara, amarga priksa wujude kethek kang lucu. Nandhiswara duka lan ndhawahake upata (sot) yen ing tembe negarane Dasamuka bakal dirusak dening titah awujud kethek putih.
Sabanjure Dasamuka ngongasake kasektene. Tangane loro dijojohake ing sukuning Gunung kelasaKelasa disangga nedya diumbulake.
Tumindhake Dasamuka gawe kagete Bathara Sangkara kang tumuli nindhihake jempol samparane kiwa ing puncaking gunung KelasKelasa, satemah gunung ora obah. Tangane Dasamuka loro pisan kejepit Gunung Kelasa, ora bisa dilolos, malah obah wae ora bisa. Jalaran kelaran banget, Dasamuka mbengok sora. Swarane ngumandhang ing akasa, agawe girise tribawana. Suwe-suwe Bathara Sangkara tuwuh welase, panindhihe dikendhoni, saengga Dasamuka bisa nglolos tangane. Bathara Sangkara nuli paring asma anyar marang Dasamuka: Rawana. saka tembung "Rawa" kang tegese arane swara sora nggegirisi. Dudu Rahwana kaya kang asring dikocapake para dhalang, kang asring dikerata basa dadi tembung "Rah" tegese getih, lan "wana" =tegese alas. , kang maknane Dasamuka kuwi kadadeyan saka "getih ing alas". Kuwi salah kaprah. Sing bener "Rawana" tanpa aksara "h", dudu Rahwana.
Dasamuka duwe adhi cacah telu, yakuwi Kumbakarna (wujud buta sagunung anakan), Dewi Sarpakenaka (wujud raseksi, lan Wibisana (wujud satriya bagus). Karo Prabu Danaraja (Danapati), Dasamuka kaprenah kadang seje ibu nunggal rama. Ibune Prabu Danaraja asmane Dewi Lokati, putrane Prabu Lokawana ratu Lokapala.
Prameswarine Prabu Dasamuka widodari asmane Dewi tari, peputra kakung siji asma Indrajit iya Meganandha.Karo garwa liyane, Prabu Dasamuka apeputra Trisirah, Trikaya, Trinetra, Triweneh, Dewantaka, Dewantumut, Narantaka, Sagsadewa, lan Pratalamaryam iya Bukbis.
Gegamane Prabu Dasamuka maneka warna, nanging kang kerep kasebut lan adhakan digunakake yaiku Candrasa,wujude klewang cilik (cendhak), jemparing Kalabardhani, lan pedhang Menthawa. aji-ajine aran Pancasunya (Pancasona) peparinge Resi Subali. Dayane aji Pancasunya, yen dasamuka ngemasi ing sajabaning pepesthen, bisa waluya jati maneh. Amarga darbe aji Pancasunya, watak-wantune Dasamuka sangsaya angkara murka lan adigang adigung adiguna. Akeh para ratu, para raja sakiwa tengene negara Alengka kang ditelukake sarana linawan bandayuda, kayata negara Lokapala, Maespati, Ayodya, Mantili, lan sapiturute. Kejaba kuwi uga akeh para pandhita kang padha dipateni jalaran ora sarujuk karo tumindhake Dasamuka sing ndusta Dewi Sinta, garwane Prabu Rama ing Pancawati.
PerangIng perang Giriantara, yaiku perang antarane negara Alengka (utawa ''Lanka'', versi [[Indhia]])lumawan Pancawati dadi rame amarga Prabu Rama dibiyantu dening para wanara. Pungkasane Dasamuka iya Rahwanaa bisa disirnakake dening Prabu Ramawijaya srana ditamani senjata pamungkas wujud jemparing paringeparingane dewa aran Kiai Guhyawijaya. Dadi dudu jemparing kiai Guwawijaya sing asring sok dikocapake ki Dalang kae. Kuwi salah kaprah, jalaran tembung Guhyawijaya kuwi mengku teges, Guhya tegese gaib,dene wijaya tegese kemenangan, dadi cethane Guhyawijaya kuwi tegese "kemenangan kang sinandhi/gaib").Prabu Rama anggone ngasorake Dasamuka kuwi sejatine mung kinarya lantaran tumrap Bathara Wisnu anggone bakal mbrasta tumindha dur angkara murka kang tumandhuk ana anggane Prabu Dasamuka.
Bareng Dasamuka ketaman Guhyawijaya ora bisa obah amarga pusaka iku tumanem ana pusere Dasamuka nganthi tembus tekan gigir lan bedhore jemparing tumancep ing watu kemlasa. Bareng Dasamuka wis ora bisa obah owah maneh, uli ragane ditableg gunung Pangungrungan (Somawana) dening Anoman saengga Dasamuka pralaya. Sapurnane perang brubuh iku, Alengka banjur diwenehke marang Wibisana.