Laos (nagara): Béda antara owahan

Konten dihapus Konten ditambahkan
c éjaan using AWB
c éjaan using AWB
Larik 50:
 
== Sajarah ==
Sajarah Laos dipundhominasi dening [[Karajan Nanzhao]], ingkang dipunlajengaken ing abad kaping-14 dening karajan lokal Lan Xang ingkang nguwaosi wewengkon Laos ngantos abad kaping-18, sasampunipun [[Thailand]] nguwaosi karajan kasebut. Salajengipun [[Perancis]] nguwaosi wewengkon menikapunika ing abad kaping-19 lan nggabungaken wewengkon menikapunika dhateng Indochina Perancis ing taun [[1893]]. Sasampunipun dipunjajah [[Jepang]] sadangunipun [[Perang Donya II]], nagara menikapunika mardikaken dhiri ing taun [[1949]] kanthi nama Karajan Laos ing sangandhapipun parentah [[Raja Sisavang Vong]].
Ontran-ontran politik ing nagara tetangga Vietnam nyebabake nagara Laos kedah ngadhepi perang Indochina kapara ugi langkung ageng (kasebut uga Perang Rahasia) kang adamel salah satunggalipun faktor perang saudara lan ugi kudeta. Nalika taun 1975 kaum komunis Laos ingkang dipunsurung Uni Soviet lan komunis Vietnam saged ngusir pamarentahan Raja Savang Vatthan. Sasampunipun saged nggeser pamarentahan kasebat, karajan kasebat dipungantos namanipun dados '''Republik Demokratik Rakyat Laos''' ingkang taksih madheg jumeneng ngantos dumugi samenikasapunika. Gayut pasedherekan antawisipun Laos lan Vietnam saya raket kanthi ngendhuraken larangan ékonomi ing taun 1980-an lan mlebet [[Asosiasi Bangsa Bangsa Asia Kidul Wétan|ASEAN]] nalika taun [[1997]].
 
== Politik ==
Namung satunggal Partai ingkang dipunakeni ing nagara Laos inggih menikapunika [[Partai Revolusioner Rakyat Laos]] (LPRP). [[Kepala nagara]] nagaranipun inggih menikapunika presidhen ingkang dipuntemtokaken dening parlemen kangge mangsa jabatan 5 taun. [[Kepala pemerintahan]] Laos inggih menikapunika [[Perdana Mentri]] ingkang dipuntunjuk dening presidhen kanthi pasarujukan saking parlemen. Kabijakan pamarentahan dipuntemtokaken dening partai kanthi 9 anggota ingkang nggadhahi pangaribawa utawi kakuaosan ingkang ageng sanget [[Politbiro]] lan 49 anggota Komite Pusat. Kaputusan pamarentah ingkang dipunanggep mligi/penting dipuntemtokaken Dewan Menteri.
 
Laos nganut [[konstitusi]] enggal awit taun [[1991]]. Lan ing taun salajengipun, pemilu dipunwontenaken kangge 85 kursi enggal Majelis Nasional ingkang anggotanipun dipunpilih sacara telik sandhi (rahasia) kangge mangsa jabatan 5 taun. [[Parlemen]] tunggal menikapunika dipunkembangaken wiwit pemilu [[1997]] dados 99 anggota, nyarujuki sadaya ukum enggal, sanajan presidhen ingkang nyepeng kakuaosan kangge ngedalaken dekrit ingkang sipatipun ngiket (ngandhut ukum ingkang ngiket).
 
Turahan saking kelompok etnis [[Hmong]] ingkang nggadhahi aliansi kaliyan [[Amerika Serikat]], nalika [[Perang Vietnam]] ndherek konflik kaliyan rezim komunis Laos awit taun [[1975]]. Kanthi wontenipun sawetawis lapuran babagan penyerahan dhiri etnis Hmong ing medhia internasional, konflik menikapunika dados saya ical. Sampun kathah anggota etnis Hmong ingkang sampun nglebur gesang sesarengan kaliyan masyarakat.
 
== Pembagian administratif ==
Larik 83:
 
== Geografi ==
Laos inggih menikapunika nagara ingkang kaimpit dening daratan ing [[Asia Kidul-Wetan]] ingkang dipunkebaki [[alas|wana]] ingkang ageng lan ugi awujud [[gunung|gunung-gunung]], lan salah satunggal gunung ingkang paling ageng ing Laos inggih menikapunika [[Phou Bia]] kanthi inggil 2.817 m saking ''permukaan'' laut. Laos ugi nggadhahi dataran endhek lan dhataran inggil. Kali [[Mekong]] mbentuk saperangan ageng saking tapal wates kaliyan [[Thiland]], lan rangkean pagunungan saking [[Rantai Annam]] mujudaken saperangan ageng tapel wates sisih [[wetan]] kaliyan [[Vietnam]]. [[Iklim]] Laos inggih menikapunika tropis lan dipunpengaruhi dening [[angin musim]]. Mangsa rendheng dipunwiwiti saking sasi [[Mei]] ngantos [[November]], dipunlajengaken musim garing awit [[Desember]] ngantos [[April]].
Kutha krajan lan kutha ingkang paling ageng inggih menikapunika [[Vientiane]], kutha-kutha ageng sanesipun inggih menikapunika [[Luang Prabang]], [[Savannakhet (kota)|Savannakhet]], lan [[Pakse]].
 
Pada 1993, pemerintah mencanangkan 21% dari wewengkon nagara sebagai [[Area Konservasi Keanekaragaman Hayati Nasional]] (National Biodiversity Conservation Area/NBCA), yang mungkin akan dikembangkan menjadi sebuah taman nasional. Bila telah selesai, maka ia diperkirakan akan menjadi taman nasional terbaik dan terluas di [[Asia Tenggara]].