Asteroid

Asteroid punika benda langit alit lan padhet ingkang wonten ing sistem tata surya.

Asteroid punika conto saking sakjenis planit alit (utawi kasebat ugi planetoid), nanging saklangkung alit tinimbang planit.

Antawisipun 200 taun Ceres kaanggep asteroid paling ageng. Nanging ing tanggal 23 Agustus 2001, sampun katemoaken asteroid ingkang langkung ageng tinimbang Ceres. Asteroid punika namanipun 2001 KX 76, lintasan orbitipun ing sacelaking Pluto. Asteroid ingkang paling alit ndarbéni dhiameter kirang langkung dasaan mèter. Asteroid kalebet benda minor ing sistem tata surya, sesarengan kaliyan komet lan meteoroid.

Asteroid ing sistem tatasurya

Saking kiwa nuju tengen: 4 Vesta, 1 Ceres, Bulan.

Sampun atusan èwu asteroid ing tatasurya katemoaken, lan sapunika panemon énggal rata-rata 5000 asteroid saben wulanipun. Ing tanggal 27 Agustus, 2006, saking total 339.376 planit alit ingkang kadfatar, 136.563 ing antawisipun ndarbéni orbit ingkang cekap kakenal saéngga saged diparingi nomer resmi ingkang permanén. Ing antaraning planit-planit kasebat, 13.350^[1] ndarbéni nama resmi (trivia: kinten-kinten 650 ing antaraning nama punika mbetahaken tandha pangenal). Nomor paling ngandhap nanging wujud planit alit ingkang boten gadhah nama inggih punika (3360) 1981 VA; planit alit ingkang kanamèaken kanthi nomer paling nginggil (kejawi planit katai 136199 Eris sarta 134340 Pluto) inggih punika 129342 Ependes ^[2].

Sapunika dipunkinten bilih asteroid ingkang gadhah dhiameter langkung saking 1 km ing sistem tatasurya total cacahipun antara 1.1 dumugi 1.9 yuta^[3]. Astéroid paling wiyar ing sistem tatasurya sisih lebet inggih punika 1 Ceres, kanthi dhiameter 900–1000 km. Kalih asteroid sabuk sistem tatasurya sisih lebet inggih punika 2 Pallas lan 4 Vesta; kekalihipun ndarbéni dhiameter ~500 km. Vesta wujud asteroid sabuk paling utami ingkang kadang-kala kapirsani kanthi mata telanjang (ing sapérangan kadadosan ingkang cekap langka, asteroid ingkang celak kaliyan bumi saged kapirsani tanpa bantuan teknis; pirsani 99942 Apophis).

Massa sadaya asteroid Sabuk Utami dipunkinten 3.0-3.6×10²¹ kg^[4]^[5], utawi kirang langkung 4% saking massa bulan. Saking kasadaya punika 1 Ceres ndarbéni massa 0.95×10²¹ kg, 32% saking totalipun. Salajengipun asteroid paling padhet, 4 Vesta (9%), 2 Pallas (7%), lan 10 Hygiea (3%), ndadosaken kintenan punika dados 51%; tiga salajengipun, 511 Davida (1.2%), 704 Interamnia (1.0%), lan 3 Juno (0.9%), namung nambah 3% saking massa totalipun. Cacahing asteroid salajengipun nambah kanthi eksponensial éwadéné massa asteroid-asteroid punika mandhap. Dipuntelaaken bilih asteroid ugi ndarbéni satunggal satelit ingkang namanipun Dactyl.

Ugi pirsani Pratélan asteroid misuwur ing Sistem Tatasurya, utawi Pratélan asteroid miturut urutanipun.

Réferènsi

↑ "Minor Planet Names". Dibukak ing 2006-09-14.
↑ "Discovery Circumstances: Numbered Minor Planets (125001)-(130000)". Dibukak ing 2006-07-12.
↑ "New study reveals twice as many asteroids as previously believed". Diarsip saka sing asli ing 2023-03-06. Dibukak ing 2006-03-28.
↑ Krasinsky, G. A.; Pitjeva, E. V.; Vasilyev, M. V.; Yagudina, E. I. (2002). "Hidden Mass in the Asteroid Belt". Icarus. 158 (1): 98–105.{{cite journal}}: CS1 maint: multiple names: authors list (link)
↑ Pitjeva, E. V. (2005). "High-Precision Ephemerides of Planets-EPM and Determination of Some Astronomical Constants". Solar System Research. 39: 176.

Ugi pirsani

Artikel iki minangka artikel rintisan. Kowé bisa ngéwangi Wikipédia ngembangaké.

[1] "Minor Planet Names". Dibukak ing 2006-09-14.

[2] "Discovery Circumstances: Numbered Minor Planets (125001)-(130000)". Dibukak ing 2006-07-12.

[3] "New study reveals twice as many asteroids as previously believed". Diarsip saka sing asli ing 2023-03-06. Dibukak ing 2006-03-28.

[4] Krasinsky, G. A.; Pitjeva, E. V.; Vasilyev, M. V.; Yagudina, E. I. (2002). "Hidden Mass in the Asteroid Belt". Icarus. 158 (1): 98–105.{{cite journal}}: CS1 maint: multiple names: authors list (link)

[5] Pitjeva, E. V. (2005). "High-Precision Ephemerides of Planets-EPM and Determination of Some Astronomical Constants". Solar System Research. 39: 176.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]