Candhi Lawang
Candhi Lawang iku salah sawijine candhi Hindu ing Boyolali, prenahe ing Dukuh Lawang, Desa Gedangan, Kecamatan Cepogo. Lokasine ana ing wetan lembah Merapi, antarane Kali Musuk (ngidul udakara 75 m) lan Kali Gandul (udakara ngalor 100 m). Candhi Lawang madhep ngulon, saka candhi iki bisa nyawang Gunung Merapi lan Merbabu.
Candi Lawang katemokake ing kebon kopi ing 1919, saka palapuran P.A. Hadiwijaya, Kepala Perkebunan Sukabumi ing Paras, Boyolali. Ing 1920 banjur diekskavasi.
Komplekse kasusun saka siji candhi utama lan 4 candhi perwara. Candhi utamane bentuke bujur sangkar 6,4 m x 6,4 m. Batur candhi duwure 1,24 m. Pipi tanggane bentuke ikal lemah utawa voluut. Ragam hiase bentuke antefix utawa gunungan, kembang utawa quirlande, lan hiasan geometris bentuk gawang. Candi utamane saiki mung bisa deleng bagian base. Ing tengah-tengah candhi ana yoni, ananging lingga-ne wis ora ana. Ing cagak pintune ana prasasti utawa inskripsi kawaca "ju thi ka la ma sa ika"
Temuan arcane yaiku Agastya lan Durgamahisasurardini sing tangane wolu (saiki disimpen ing Museum Radya Pustaka),
Rujukan
besutVeronique Myriam Yvonne Degroot, Candi Space and Landscape: A Study on the Distribution, Orientation and Spatial Organization of Central Javanese Temple Remains (Leiden: Universiteit Leiden, 2009), hlm. 311-312
Candi Indonesia Seri Jawa (Jakarta: Direktorat PCBM, 2013), hlm. 76-77