Dilem
Wit dilem utawa tanduran nilam (Pogostemon sp) yaiku tanduran sing wis dikenal lawas ning Jawa. Lamun penganggoné jaman bengén masih setitik . Ning masyarakat tradisional , khususé para mimi , nilam mung dienggo kanggo mbasuh tapih amber mutu batiké awét (ora gampang luntur lan ambuné wangi).
Najan masyarakat tradhisional uga wis weruh yén nilam bisa dimét lengané,tapi umumé isih pratin gawéné, amarga perabotan lan kaweruhan, lan angélé ngedol. Petani luwih milih tanduran sing gampang, najan nilam regané larang.
Persoalané nilam sing ditandur ning Jawa jaman bengén yaiku nilam Jawa ( Pogostemon heyneatus ) lan nilam sabun (Pogostemon hortensis). Rong jenis iku kandungan lengané masih ning soré nilam Aceh (Pogostemon cablin) sing sekiyen akéh ditandur kanggo disuling lengané. Asil gawé tanduran nilam angrupa godhong teles sing dipanen sing bentuké putesan godong, terus dipépé utawa diangin-angin terus disuling. kanggo ngasilaken lenga nilam sing bagus lan khas yaiku luwih tua wit nilam luwih bagus asilé.[1]
Nama-nama désa besut
Désa-désa ning Jawa Wétan/Jawa Tengah/DIY sing nganggo aran dilem kanggo aran désa yaiku:
- Désa Kadidalem, Kecamatan Randuagung, Kabupatèn Lumajang.
- Désa Dilem, Kecamatan Kepanjen, Kabupatèn Malang.
- Désa Dilem, Kecamatan Gondang, Kabupatèn Mojokerto.
- Désa Dilem, Kecamatan Kemiri, Kabupatèn Purworejo.
Rujukan besut
- ↑ Santosa, Iman Budhi. Suta naya dhadhap waru : manusia Jawa dan tumbuhan. Yogyakarta. ISBN 9786026250421. OCLC 1040082743.