Keris Knaud, uga misuwur kanthi sebatan Kris of Knaud utawa Knaud's Kris, ya iku sawijining keris tuwa dhéwé kang kadaptar ana ing donya.[1] Keris Knaud dibebungahake déning panjenengané Charles Kna, ya iku dhokter Walanda, saka Paku Alam V ing abad angka 19.Wujud keris Knaud mangsa iki koleksi lan dipamerake an ing Tropenmuseum, Royal Tropical Institute, Amsterdam.

Keris Knaud dipamerake ing Tropenmuseum Amsterdam.
Keris Knaud dipamerake ing Tropenmuseum Amsterdam.

Sajarah

besut

Ing pérangan belati wesi kang ana ing bungkrung keris, katulis taun 1264 (katepatan déning 1342 M). Para élmuwan duwé pangareh-areh saka fitur-fitur utawa ornamen kang mènèhi piweling minangka umur keris bisa ini bisa luwih tuwa, nanging Knaud nembé diresmekake ing mangsa kaemasan Karajan Majapahit, minangkat ngerayakake prastawa wigati kang kadadéan.[2] Keris kang duwé ukiran epik Ramayana lan dilapisan perunggu tipis ngelapisi sapérangan keris.

Charles Knaud (Batavia 1840 - Amsterdam 1897) ya iku salah sijiné dhokter lan dukun Walanda kang ana ing kraton Yogyakarta. Knaud, uga kagolong salah sijiné dhokter kang bisa nguwasani ngèlmu kebatinan, bisa ngerawat lan marasake putra Paku Alam V (1878-1900), panguwasa keharyapatihan Pakualaman ing Kesultanan Yogyakarta. Sang putra nganggep kewarasan kang bisa dirasakaké ya iku asil saka guna-guna. Karana nylametaké nyawa putra, Paku Alam V, uga kagolong kulawarga freemason ing loji Mataram, Yogyakarta,[3] menghadiahkan Knaud sebuah bandha pusaka berupa keris.[4] Ini ya iku keris tertua yang dimiliki pangeran.[5]

Wiwit 1903, keris Knaud diyakini ilang kanyata isih dirumati déning kuluwarga Knaud. Ing mangs Perang Donya II, kulawarga Charles Knaud nguburkan keris Knaud ing latar kebun kang ana ing omah kang tumuju memboni wadya Jepang. Minangka Revolusi Nasional Indonésia kalangsung, kulawarga ngawa keris Kenud boyong ing Walanda lan nyimpannya ing Brangkas brankas kulawarga.[6]

Sajeroning abad angka 19, sawijingng kotak plaster lan foto keris kang dadai pérangan koleksi Bataviaasch Museum of Arts and Archaeology. Taun 1920, N.J. Krom mbukak pameran mirunggan keris ing ruwang Hindoe-Javaansche Kunst. David van Duuren, kurator Royal Tropical Institute, lan nelusuri sajarah katurunan Knaud, Kurht Knaud, minangka babagan pangetahuan keris langkakang ana ing kulawarga Van Duuren kaget amarga Kurht ngerti babagan sajarah keris mau. Kurht Knaud nyilihake keris mau déning pangelola Royal Tropical Institute, K.I.T., Amsterdam. Keris kang dipamerake wiwit Fèbruari 2003.[6]

Rujukan

besut

Pratélan pustaka

besut
  • Van Duuren, D. ‘Een teruggevonden Indo-Javaans Unicum: De 'Kris van Knaud'. In: Aziatische Kunst, 34-2.’ (Publisher: VVAK, Amsterdam, 2004);
  • Krom, N.J. ‘Hindoe-Javaansche Kunst’ (2-volume, Eindhoven, 1920)

Cathetan sikil

besut
  1. van Duuren, David (2002). Krisses: a critical bibliography. Pictures Publishers. kc. 110. ISBN 978-90-73187-42-9. Dibukak ing 6 March 2011.
  2. Van Asdonck, Marjolein ‘Het sprookje van de kris.’ (Moesson Magazine, Volume 50, no.5, November 2005) p.27
  3. Stevens, Th. Vrijmetselarij en samenleving in Nederlands Indie en Indonesie 1764-1962 (Publisher: Verloren, Hilversum) P.40 ISBN 90-6550-378-1
  4. Van Asdonck, Marjolein ‘Het sprookje van de kris.’ (Moesson Magazine, Volume 50, no.5, November 2005) p.27 [1]
  5. Muskens, Roland. "Knaud's Kris". Colonial Past, Global Future: 100 Years of The Royal Tropical Institute. Royal Tropical Institute. kc. 65. Diarsip saka sing asli ing 2012-03-09. Dibukak ing 2014-02-21.
  6. a b Van Duuren, D. ‘Een teruggevonden Indo-Javaans Unicum: De 'Kris van Knaud'. In: Aziatische Kunst, 34-2.’ (Publisher: VVAK, Amsterdam, 2004)