Taenia (cacing pita): Béda antara owahan

Konten dihapus Konten ditambahkan
BeeyanBot (parembugan | pasumbang)
c →‎''Siklus'' nalika Urip: éjaan, replaced: maneh → manèh using AWB
Top4Bot (parembugan | pasumbang)
éjaan using AWB
Larik 28:
[[Gambar:Taenia solium-detailed morphology.jpg|left|thumb|180px|''Segmen'' Awaké cacing''Taenia solium'']]
 
Wonten tigang [[spesies]] ingkang kedhah dipunmangertosi saking jinising [[Platyhelminthes|cacing pita]] ''Taenia'', inggih punika ''Taenia solium'', ''Taenia saginata'', kaliyan jinis ''Taenia asiatica''.<ref name="Wandra 2003"/><ref name="Simanjuntak"/> Tingang spesies cacing pita nikipunika dipunpitadosi dados kewan kang kedhah dipun mangertosi amargi saged damel manungsa sami [[lelara]], lelara punika inggih punika ingkang dipunsebat ''taeniasis'' kaliyan ''sistiserkosis''.<ref name="Wandra 2003"/>. Bentenipun [[spesies|antarspesies]] cacing pita ''Taenia'' saged dipunpirsani wonten ing Tabel 1 ngandhap.
 
'''Tabel 1. Bentenipun ''Taenia solium'', ''Taenia saginata'' kaliyan ''Taenia asiatica'' '''
Larik 78:
 
== ''Siklus'' nalika Urip ==
Cacing pita ''Taenia'' ingkang sampun diwasa [[urip]] ing [[usus]] [[manungsa]] dados [[induk]] semang definitif.<ref name=Satrija/> Segmen awaké cacing iki bakal medal piyambak saking ''[[anus]]'' [[manungsa]] menawi sampun mateng kaliyan ngandhut tigan, ugi saged kanthi cara pasif inggih punika bebarengan kaliyan [[feses]] manungsa.<ref name=Satrija>{{id}} Satrija, F. 2005. Helmintologi: Ciri Umum dan Morfologi Helminth. Bogor: Departemen Ilmu Penyakit Hewan dan Keséhatan Masyarakat Veteriner, Fakultas Kedhokteran Hewan, Institut Pertanian Bogor. Hal 1-5</ref> Menawi manungsa punika dados [[inang]] definitif, inang sawatara saking kewan menikimepunika inggih punika ([[sapi]] kaliyan [[babi]]) menawi boten sengaja ngeleg [[tigan]] saking kewan cacing nikipunika, [[tigan]] punika
bakal nètès [[embrio]] (''onchosphere'') ingkang mengké saged nembus [[dinding]] [[usus]].<ref name=Satrija/> [[Embrio]] [[cacing]] ingkang tumut ''[[sirkulasi]]'' [[rah|getih]] limfe bakal urip lajeng dados sistiserkosis ingkang ''infektif'' wonten ing lebètipun [[otot]] tartemtu.<ref name=Satrija/> [[Otot]] ingkang paling asring kaserang sistiserkus inggih punika otot [[jantung]], [[diafragma]], [[ilat]], [[otot]] kanggé nguyah, dhaerah [[esofagus]], [[jangga|gulu]] kaliyan otot ingkang wonten ing [[tosan|balung]] ''rusuk''.<ref name=Gomes>{{en}} Gomes, A. B. K. A. Soares, E. C. Bueno, N. M. Espindola, A. A. Maia, R. H. Peralta, A. J. Vaz. 2007. Comparative Evaluation of Different Immunoassays for the Detection of Taenia solium Cysticercosis in Swine with Low Parasite Burden. ''Mem Inst Oswaldo Cruz, Rio de Jaineiro'' 102 (6): 725-731.</ref>
 
Infeksi utawa lelara amargi ''Taenia'' dipunsebat ugi '''Taeniasis''' kaliyan '''Sistiserkosis'''.<ref name="Kusuma"/> '''Taeniasis''' inggih punika lelara amargi [[parasit]] cacing pita ingkang kagolong ''genus'' Taenia, saged nular saking [[kewan]] dhumateng [[manungsa]], utawi sawalikipun.<ref name="Grove"/> Lelara taeniasis ingkang kadadosan teng [[manungsa]] mepunika dipunsebabakén déning spesies ''[[Taenia solium]]'' utawi dipunkenal ugi [[cacing pita babi]] <ref name="Grove">{{en}} Grove, D. I. 1990. ''A History of Human Helminthology''. United Kingdom: CAB International.</ref>, ananging ''[[Taenia saginata]]'' langkung kawentar kanthi nama [[cacing pita sapi]].<ref name="Grove"/><ref name="Acha">{{en}} Acha, P. N., dan B. Szyfres. 2003. ''Zoonoses and Communicable Diseases Common to Man and Animals'' 3rd Edition Volume III Parasitoses. Washington: Pan American Health Organization.</ref>
 
'''Sistiserkosis''', lelara infeksi ingkang kadadosan dhumateng [[manungsa]] menikimepunika nyerang [[jaringan]].<ref name="Wandra 2003"/> Ingkang damel lelara punika nuninggih [[larva]] [[Taenia]] (sistiserkus), amargi naté wonten [[tigan]] [[cacing]] ''Taenia solium'' ingkang boten sengaja dielěg ([[cacing pita babi]]).<ref name="Wandra 2003">{{en}} Wandra, T., A. Ito, H. Yamasaki, T. Suroso, dan S. S. Margono. 2003. Taenia solium Cysticercosis, Irian Jaya, Indonesia. ''Journal of Emerging Infectious Disease'' 9 (7): 884-885.</ref> [[Cacing pita babi]] saged nyebabaken sistiserkosis déning [[manungsa]], ananging [[cacing pita sapi]] boten kados mepunika. Cacing pita ingkang wonten ing sapi punika boten saged nyebabaken sistiserkosis déning manusia.<ref name="Grove"/> Ananging, kangge cacing pita jinis ''[[Taenia asiatica]]'', para ahli dereng aged mestikaké saged boten damel menungsa lelara sistiserkosis.<ref name="Simanjuntak"/> Terdapat dugaan bahwa ''Taenia asiatica'' merupakan penyebab sistiserkosis di Asia.<ref name=Simanjuntak>{{cite web
| last = Simanjuntak
| first = Gindo Mangara
Larik 117:
}}</ref>
 
Lelara nikipunika uga saged kadhadosan amarga wonten proses [[infeksi]]ipun piyambak saking individu ingkang sakit, kados muntah ananging ngeleg manèh untahanipun.<ref name=Arimbawa>{{id}} Arimbawa, M., I. K. Kari, dan N. S. Laksminingsih. 2004. Neurocysticercosis. Pediatrica Indonesiana 44 (7-8): 165-170.</ref>.
Sumber panularan cacing pita ''Taenia'' dumateng manungsa inggih punika
<ref name=Depkes>{{cite web
Larik 143:
== Panyebaran ==
=== Panyebaranipun wonten ing Donya ===
Cacing pita ''Taenia'' kasebar teng [[donya]].<ref name=Grove/>. Kasus panyebaranipun langkung asring dipunngertosi wonten ing tlatah [[tropis]] amargi kathah [[jawah]] kaliyan [[iklim]]ipun ingkang cocog kangge perkembanganipun parasit cacing nikipunika.<ref name=Hunter>{{en}} Hunter, G. W., W. W. Frye, lan J. C. Swartzwelder. 1966. ''A Manual of Tropical Medicine''. Philadelphia: Saunders Company.</ref> Taeniasis kaliyan sistiserkosis ingkang dipunsebabaken infeksi cacing pita babi ''Taenia solium''.<ref name=Hunter/><ref name=Ferry/> Salah sawijining [[zoonosis]], wonten ning dhaerah ingkang masarakatipun asring ndhahari daging babi kaliyan nggadhahi [[sanitasi]] [[lingkungan]] ingkang boten saè, kadosta tlatah [[Asia Tenggara]], [[India]], [[Afrika Selatan]], kaliyan tlatah [[Amerika Latin]].<ref name=Ferry>{{cite web
| last = Devidson Maitindom
| first = Ferry
Larik 240:
}}</ref>
 
Sistiserkosis mepunika [[infeksi]] ingkang asring dipunpanggihi teng kewan [[babi]] kaliyan [[manungsa]] tarutami wonten ing [[nagara]] kang tasih ''berkembang''.<ref name="Simanjuntak"/> Panyebaran sistiserkus teng [[manungsa]] kadadosan amargi wonten kontak watara kewan [[babi]] kaliyan [[feses]] manungsa.<ref name=Satrija/> Infeksi nikipunika boten namung dijalarani wontenipun pameriksaan [[keséhatan]] [[daging]] nalika nyembelih, kaliyan [[konsumsi]] [[daging]] [[mentah]] utawa setengah mateng.<ref name=Gomes/> Panyebaran penyakit nikipunika nyebar amargi ''Taenia'' saged mroduksi puluwan ngantos atusan [[ewu|sewu]] [[tigan]] nggal dintenipun, tigan ingkang bisa disebar déning [[toya]] [[jawah]] dhateng tlatah reged ngantos panggenan ingkang tebih.<ref name=Satrija/>
 
=== Panyebarané ning Indonésia ===
Larik 311:
[[Gambar:Taenia.jpg|thumb|left|180px|Carane Ngendalikaké cacing pita ''[[Taenia]]'']]
 
Caranipun ngendalikaké [[Platyhelminthes|cacing pita]] ''Taenia'' inggih punika medhotaké siklus urip saka kewan parasit nikipunika.<ref name= Acha/> Wonten [[obat]] cacing ingkang saged dipunagem, inggih punika Atabrin, Librax kaliyan Niclosamide <ref name=Dharmawan>{{id}} Dharmawan, N. S. 2004.
Taenia asiatica: Bentuk Ketiga Cacing Pita Taenia. ''Jurnal Veteriner'' 5 (4).</ref> dan Praziquantel <ref name= Wandra/>. Ananging, kanggo ngobati sistiserkosis bisa digunakaké Albendazole lan Dexamethasone.<ref name=Ahmad>{{cite journal
| author = Ahmad, F. U., dan B. S. Sharma
Larik 326:
| format =
| accessdate =
}}</ref> Kangge ngirangi wontenipun infeksi déning ''Taenia'' dhumateng manungsa utawi [[kewan]] dipunperlukaken paningkatan daya tahan [[awak]]. Prekawis nikipunika saged dilakoni liwat vaksinasi maring kewan ingon, kayata babi ning dhaerah endemis taeniasis/sistiserkosis sarta paningkatan kualitas lan kacukupan [[gizi]] ning manungsa.
<ref name=Pawlowski>{{cite journal
| author = Pawlowski, Z., J. Allan, dan E. Sarti