Kasultanan Banjar: Béda antara owahan

Konten dihapus Konten ditambahkan
Top4Bot (parembugan | pasumbang)
c éjaan using AWB
Top4Bot (parembugan | pasumbang)
éjaan using AWB
Larik 15:
|- valign=top
| '''[[Kutha krajan]]'''
| [[Kuin Utara, Banjarmasin Lor, Banjarmasin|Kuin, Banjarmasin]] (1520){{br}}[[Pemakuan, Sungai Tabuk, Banjar|Pemakuan]] (1612)<ref>Saksampune ing Pemakuan, keraton nate dipunbangun ing Amuntai ananging batal dipundiami amargi Marhum Panembahan angsal mimpi menawi Pangeran Suryanata nglarang dadosaken Amuntai dados kutha krajan malih amargi negeri lawas punika sampun rusak (Hikayat Banjar)</ref>{{br}}[[Martapura Barat, Banjar|Tambangan]]/[[Telok Selong Ulu, Martapura Barat, Banjar|Batang Banyu Mangapan]] (1622){{br}}[[Martapura, Banjar|Martapura]] (1632) {{br}}[[Pangeran, Banjarmasin Utara, Banjarmasin|Sungai Pangeran, Banjarmasin]] (1663){{br}} [[Kayu Tangi]] (1680){{br}}[[Keraton, Martapura, Banjar|Bumi Kencana]] (1771)<ref name="J. H. Moor">{{en}}{{cite book|first=[[J. H. Moor|Moor]] | last=J. H. |url=http://books.google.co.id/books?id=fHhNAAAAYAAJ&dq=Sultan%20Soliman%20Shahid%20Alia%20to%20Martapura&pg=RA1-PA98#v=onepage&q=Sultan%20Soliman%20Shahid%20Alia%20to%20Martapura&f=false |title=Notices of the Indian archipelago & adjacent countries: being a collection of papers relating to Borneo, Celebes, Bali, Java, Sumatra, Nias, the Philippine islands ... | publisher=Singapore: F.Cass & co. | year=1837}}</ref> utawi [[Keraton, Martapura, Banjar|Bumi Selamat]] (1806)<ref>Dengan dipunpanggihaken deposit batubara ing daerahlaladan cerak Bumi Selamat/Martapura, mila pamaréntah Hindia Walanda ngrencanakalen mendet alih Martapura lan nggantos kutha krajan Kesultanan Banjar ing kota Nagara, bekas kutha krajan ing era Kerajaan Hindu Nagara Daha</ref>{{br}} [[Seberang Mesjid, Banjarmasin Tengah, Banjarmasin|Sungai Mesa, Banjarmasin]](1857){{br}}[[Murung Raya|Baras Kuning]] (1865)
|- valign=top
| '''[[Basa]]'''
Larik 50:
[[Gambar:Bangsawan Banjar Museum Lambung Mangkurat.JPG|thumb|200px|Profil [[Bangsawan]] Banjar sawetawis taun [[1850]] koleksi [[Museum Lambung Mangkurat]].]]
[[Gambar:Gadis Banjar Museum Lambung Mangkurat.JPG|thumb|200px|Profil gadis Banjar sawetawis taun [[1850]] koleksi [[Museum Lambung Mangkurat]].]]
'''Kesultanan Banjar''' utawi '''Kesultanan Banjarmasin'''<ref>{{en}}{{cite book|url=http://books.google.co.id/books?id=geZDAAAAYAAJ&dq=banjarmassin&hl=id&pg=PA571#v=onepage&q=banjarmassin&f=false |title=The New American encyclopaedia: a popular dictionary of general knowledge|volume=2|pages=571|publisher=D. Appleton|year=1865}}</ref><ref>{{en}} {{cite book|pages=647 |url=http://books.google.co.id/books?id=p5U3AAAAIAAJ&lpg=PA646&ots=OKojkL1DDV&dq=CONTRACT%20MET%20DE%20SULTAN%20BANDJARMASIN&pg=PA647#v=onepage&q=CONTRACT%20MET%20DE%20SULTAN%20BANDJARMASIN&f=false|title=E. J. Brill's first encyclopaedia of Islam 1913-1936|first=M. Th. |last=Houtsma|publisher=BRILL|isbn=9004082654}}ISBN 978-90-04-08265-6</ref><ref>[http://www.hubert-herald.nl/IndoKalSel.htm KALIMANTAN SELATAN ]</ref><ref>[http://eprints.lib.ui.ac.id/12976/1/82338-T6811-Pulitik%20dan-TOC.pdf Pulitik dan Perdagangan Lada di Kesultanan Banjar]</ref><ref>{{id}} {{cite book|pages=85 |url=http://books.google.com/books?id=HiZvFZbm6sgC&lpg=PA86&ots=OVLQW4MnBZ&dq=kutha krajan%20indonesia%20banjarmasin&hl=id&pg=PA85#v=onepage&q&f=false |title=Sejarah nasional IndonesiaIndonésia: Jaman pertumbuhan dan perkembangan kerajaan-kerajaan Islam di IndonesiaIndonésia|authors=Marwati Djoened Poesponegoro, Nugroho Notosusanto|publisher=PT Balai Pustaka|year=1992|isbn=9794074098}}ISBN 978-979-407-409-1</ref><ref>{{nl}} {{cite book|pages= |url=http://books.google.co.id/books?id=0GM-AAAAcAAJ&dq=Hidayat%20Oellah&pg=PA201#v=onepage&q=Hidayat%20Oellah&f=false |title=Bydragen tot de kennis van verschillende overzeesche landen, volken, enz|volume=1|first=J. B. J |last=Van Doren|publisher=J. D. Sybrandi|year=1860}}</ref><ref>{{en}} {{cite book|pages=211|url=http://books.google.co.id/books?id=QKgraWbb7yoC&lpg=PA211&dq=bandjarmasin&pg=PA211#v=onepage&q=bandjarmasin&f=false |title=Southeast Asia: a historical encyclopedia, from Angkor Wat to East Timor|volume=3|first=Keat Gin |last=Ooi|publisher=ABC-CLIO, 2004|isbn=1576077705}}ISBN 978-1-57607-770-2</ref><ref>{{en}} {{cite book|pages=73 |url=http://books.google.co.id/books?id=EbzVAAAAMAAJ&dq=bendermassing&pg=PA73#v=onepage&q=bendermassing&f=false |title=Brookes's Universal gazetteer: re-modelled and brought down to the present time|first=Richard |last=Brookes|publisher=E.H. Butler|year=1843}}</ref><ref>[http://obp.tanap.net/pdf/files/3C3DAF148D0C9FC5DEC709F70DD5C841.pdf Reconstructie van het archief van de VOC-vestiging ]</ref> (madeg 1520, dipunhapusakén sepihak déning Walanda ing tanggal 11 Juni 1860. Ananging rakyat Banjar mnéika ndérék wontén pamaréntahan darurat/pelarian ingkang énggal ing kapungkasan 24 Januari 1905. Ananging ngantos 24 Juli 2010, Kesultanan Banjar gésang malih kaliyan dipunlantik Sultan Khairul Saleh.
Kerajaan Banjar inggih punika sebuah [[kesultanan]] tlatah ing wanci punika ing provinsipropinsi [[Kalimantan Selatan]], [[IndonesiaIndonésia]]. Kesultanan punika berkutha krajan ing [[Banjarmasin]] lajéng dipunpindah ing pintén-pintén pangénan lan kapungkasan ing [[Martapura]]. ing kutha krajan ing Martapura dipunsébat ugi [[Kerajaan Kayu Tangi]].
 
Ing kutha krajan tasih ing [[Banjarmasin]], mila kesultanan punika dipunsébat '''Kesultanan Banjarmasin'''. Kesultanan Banjar ménika penerus saking [[Kerajaan Nagara Daha]] inggih punika kerajaan Hindu ingkang kutha krajan ing kota Nagara, sapunika kutha krajan kacamatan [[Daha Selatan, Hulu Sungai Selatan]].
 
Bendera Nagara Banjar warninipun kuning ing inggil cemeng ing bicolour horisontal. (John McMeekin , 15 Januari 2011).* [http://flagspot.net/flags/id_banjr.html Bendera Banjar ]
== Sejarah ==
Miturut mitologi [[suku Maanyan]] (suku tertua ing Kalimantan Selatan), kerajaan kawiwitan ing Borneo Selatan inggih punika [[Kerajaan Nan Sarunai]] ingkang dipunperkirakaken wewengkon kekuasaanipun terbentang luas wiwit saking daerahlaladan [[Tabalong]] ngantos ing daerahlaladan [[Pasir]]. Keberadaan mitologi Maanyan ingkang nyiptakaken babagan masa-masa keemasan Kerajaan Nan Sarunai sebuah kerajaan purba ingkang rumiyen mempersatukan etnis Maanyan ing daerahlaladan punika lan sampun ngelampahi gegayutan kaliyan pulau Madagaskar. Kerajaan punika angsal serangan saking [[Majapahit]].<ref>[http://basamaanyan.blogspot.com/2008/08/nansarunai-usak-jawa.html Syair tradisional Maanyan babagan serangan saking Jawi]</ref> pramila bagian rakyat nyingkir ing pedalaman (wewengkon [[suku Lawangan]]). Salah satunggaling peninggalan arkeologis ingkang asalipun saking zaman punika ya iku [[Candi Agung]] ingkang manggen ing kota [[Amuntai]]. Ing taun [[1996]], sampun dipunlampahi pengujian C-14 kaliyan sampel arang Candi Agung ingkang ngasilaken angka taun kaliyan kisaran 242-226 SM (Kusmartono lan Widianto, 1998:19-20).
Nggadahi saking angka taun dipunmaksud mila [[Kerajaan Nan Sarunai]]/Kerajaan Tabalong/Kerajaan Tanjungpuri usianya langkung tua 600 taun dipunbandingaken kaliyan [[Kerajaan Kutai|Kerajaan Kutai Martapura]] ing Kalimantan Wetan.
 
Miturut [[Hikayat Sang Bima]], wangsa ingkang nurunaken raja-raja Banjar inggih punika [[Sadewa|Sang Dewa]] bersaudara kaliyan wangsa ingkang nurunaken raja-raja [[Kesultanan Bima|Bima]] ([[Bima|Sang Bima]]), raja-raja Bali ([[Nakula|Sang Kuala]]), raja-raja [[Kesultanan Dompu|Dompu]]([[Prabu Dharmawangsa|Darmawangsa]]), raja-raja [[Kesultanan Gowa|Gowa]] ([[Arjuna|Sang Rajuna]]) ingkang kaping gangsal bersaudara putera-putera saking [[Pandudewanata|Maharaja Pandu Dewata]].<ref>{{id icon}} {{cite book|url=http://books.google.co.id/books?id=6Q71wFB4YxQC&lpg=PA121&dq=pulau%20Banjar&pg=PA121#v=onepage&q=pulau%20Banjar&f=false |pages=121 |title=Kerajaan Bima dalam sastra dan sejarah |first= Henri |last=Chambert-Loir |coauthors=Wisamarta,Lukman (Khatib.) |publisher=Kepustakaan Populer Gramedia|year= 2004 |isbn=9799100119}} ISBN 978-979-9100-11-5</ref><ref>{{id icon}} {{cite book|first=H. Abdullah |last=Tajib|title= Sejarah Bima Dana Mbojo|publisher= Harapan Masa PGRI |location=Jakarta|year= 1995}}</ref>
Jumbuh kaliyan Tutur Candi (Hikayat Banjar versi II), ing Kalimantan sampun madeg suatu pamaréntahan saking dinasti kerajaan (keraton) ingkang kalajengaken ngantos tlatah ing salebeting [[Hindia BelandaWalanda]] ing [[11 Juni]] [[1860]], inggih punika :
# Keraton wiwit dipunsebat [[Kerajaan Kuripan]]
# Keraton I dipunsebat [[Kerajaan Nagara Dipa]]
Larik 77:
# [[Putra Mahkota]] : bergelar [[Ratu Anum]]/[[Pangeran Ratu]]/[[Sultan Muda]]
# [[Perdana Menteri]] : dipunsebat Perdana Mantri/[[Mangkubumi]]/[[Wazir]], ing ngandap Mangkubumi : Mantri Panganan, Mantri Pangiwa, Mantri Bumi dan 40 orang Mantri Sikap, setiap Mantri Sikap nggadahi 40 tiyang pengawal.
# [[Lalawangan]] : kepala distrikdhistrik, kedudukannya sami kadasta ing masa [[Hindia Walandi]].
# Sarawasa, Sarabumi lan Sarabraja : Kepala Urusan keraton
# Mandung lan Raksayuda : Kepala Balai Longsari lan Bangsal lan Benteng
Larik 97:
 
== Rujukan ==
* Paul Michel Munoz, Kerajaan-kerajaan Awal Kepulauan IndonesiaIndonésia dan Ujung Malaysia, Mitra Abadi, Maret 2009.
* [[Hikayat Banjar]]
* {{en}} Han Knapen, Forests of fortune?: the environmental history of Southeast Borneo, 1600-1880, Jilid 189 dari Verhandelingen van het Koninklijk Instituut voor Taal-, Land- en Volkenkunde, KITLV Press, 2001, ISBN 90-6718-158-7, 9789067181587
Larik 105:
* {{id}} [http://www.antaranews.com/berita/344469/kesultanan-banjar-pertahankan-aksara-arab-melayu-banjar Kesultanan Banjar Pertahankan aksara Arab Melayu Banjar ]
* {{id}} [http://tripwow.tripadvisor.co.id/tripwow/ta-0635-498e-8a7e Sultan Adam al Watsiqubillah ]
* {{id}} [http://www.crwflags.com/fotw/flags/id_banjr.html Banjar Kesultanan, IndonesiaIndonésia ]
* {{id}} [http://kesultananbanjar.com/ Lembaga Adat dan Kekerabatan Kesultanan Banjar]
* {{en}}[http://web.raex.com/~obsidian/seasiaisl.html#Bandjarmasin Daftar Sultan Banjar dalam Regnal Chronologies]
* {{id}} [http://www.worldstatesmen.org/Indonesia_princely_states2Indonésia_princely_states2.html#Banjarmasin Daftar Sultan Banjar dalam IndonesianIndonésian Traditional States II]
* {{id}}[http://en.rodovid.org/wk/Special:Tree/76953 Silsilah Sultan Banjar-Pulau Laut versi Gusti Abdul Aziz]
* {{id}}[http://history.melayuonline.com/?a=UnV3L29QTS9VenVwRnRCb20%3D= Sejarah Kerajaan Banjar di MelayuOnline.com]