Gègèr Pacinan: Béda antara owahan

Konten dihapus Konten ditambahkan
Top4Bot (parembugan | pasumbang)
c kabeh -> kabèh using AWB
Top4Bot (parembugan | pasumbang)
c →‎Asil: pajak -> pajeg using AWB
Larik 35:
Akèh Sejarawan sing nyathet yèn 10.000 wong Cina sing ana ing kutha Batavia dipatèni. Watara 600 nganti 700 omah diobong lan dijarah. {{sfn|Setiono|2008|p=119}}{{sfn|van Hoëvell|1840|pp=491–492}} Vermeulen nyatet yèn 600 wong Tionghoa slamet,{{sfn|Dharmowijono|2009|p=300}} déné sejarawan Indonésia A.R.T. Kemasang nyathet 3.000 jiwa sing slamet.{{sfn|Kemasang|1982|p=68}} Dene Sejarawan Tionghoa-Indonésia Benny G. Setiono nyathet yèn 500 tahanan lan pasin rumah sakit dipatèni,{{sfn|Setiono|2008|p=119}} dene jumlah wong sing slamet 3.431. {{sfn|Setiono|2008|p=121}} Sawisé ontran-ontran iki banjur ana periode sing rawan ana ing pulo Jawa, ya iku pambantéan marang warga Cina. Ing [[Semarang]] taun 1741, ing [[Surabaya]] lan [[Gresik]].{{sfn|Kemasang|1981|p=137}}Minangka dadi salah sawijining syarat kanggo nglereni ontran-ontran, kabèh wong Batavia keturunan Tionghoa dipindhahaké menyang ''[[pacinan]]'' ing cedhak wates kutha Batavia, sing saiki dadi [[Glodok]]. Iki maraaké wong Walanda gampang ngawasi wong Tionghoa. {{sfn|Setiono|2008|pp=120–121}} Kanggo lunga saka ''pacinan'', wong Cina mbutuhake tikèt khusus. {{sfn|Setiono|2008|p=130}} Nanging taun 1743, wis ana atusan bakul Tionghoa sing bakulan ana ing Batavia. {{sfn|Armstrong|Armstrong|Mulliner|2001|p=32}} Wong Tionghoa liya dipimpin déning Khe Pandjang{{sfn|Dharmowijono|2009|p=301}} ngungsi menyang [[Jawa Tengah]], wong-wong Tionghoa nggabung melu widyabala sing dipimpin déning Sultan [[Kesultanan Mataram|Mataram]], [[Pakubuwana II]]. Sanajan perang wis rampung taun 1743, {{sfn|Setiono|2008|pp=135–137}} nanging sasuwéné 17 taun isih ana konflik ing Jawa. {{sfn|Ricklefs|2001|p=121}}Tanggal 6 Desember 1740 van Imhoff lan 2 anggota Dhéwan Hindhia ditangkep amarga dituduh mbangkang karo Valckenier lan tanggal 13 Januari 1741, wong-wong mau dikirim menyang Walanda nganggo kapal sing béda;{{sfn|Geyl|1962|p=339}}{{sfn|van Eck|1899|p=160}} tekan Walanda tanggal 19 September 1741. Ing Walanda, van Imhoff ngyakinaké Heeren XVII, sing nyekel saham utama [[Vereenigde Oostindische Compagnie|VOC]], yèn Valckenier sing marakaké ana ontran-ontran ing Batavia, uga [[pidato]] sing judulé "Consideratiën over den tegenwoordigen staat van de Ned. O.I. Comp." ("Pertimbangan amarga Kaanan Mutakhir ing Hindhia-Walanda") tanggal 24 November.{{sfn|Blok|Molhuysen|1927|pp=632–633}}{{sfn|Raat|2010|p=81}} Akibat saka pidato mau, van Imhoff lan anggota dhéwan liya dibebasaké ska tuntutan.{{sfn|van Eck|1899|p=161}} Tanggal 27 Oktober 1742, van Imhoff dikirim manèh menyang Batavia nganggo kapal ''Hersteller'' dadi Gubernur Jenderal Hindhia-Walanda sing anyar. Dheweké tekan Batavia tanggal 26 Mei 1743.{{sfn|Blok|Molhuysen|1927|pp=632–633}}{{sfn|Setiono|2008|pp=125–126}}{{sfn|Geyl|1962|p=341}}
 
Valckenier olèh layang yèèn dhèwèké arep digantèkaké déning van Imhoff dadi gubernur Jendral tahun 1741;{{sfn|Vanvugt|1985|p=106}} versi liya ya iku Heeren XVII ngganti Valckenier minangka ukuman akibat kakean ngekspor gula ora kopi taun 1739, sing ndadèkaké VOC rugi.{{sfn|Ricklefs|2001|p=124}}{{sfn|Raat|2010|p=82}} Nalika Valckenier oleh surat iku, van Imhoff isih ing ndalan arep menyang Wakanda. Valckenier lunga saka Hindhia-Walanda tanggal 6 November 1741, sakwisé milih [[Johannes Thedens]] dadi gantiné tekan van Imhoff bali menyang Batavia. Tanggal 25 Januari 1742 dheweké tekan [[Cape Town]] nanging ditangkep lan diselidiki déning Gubernur Hendrik Swellengrebel saka prentahé Heeren XVII. Valckenier dikirim manèh menyang Batavia Agustus 1742, dheweké ditahan ing Benteng Batavia, telung sasi banjur digugat marang pirang-pirang tuntutan kalebu tuntutan Gègèr Pacinan. {{sfn|Stellwagen|1895|p=227}} Maret 1744, dheweké disalahké lan dituntut ukuman mati lan bandhané disita. {{sfn|Blok|Molhuysen|1927|pp=1220–1221}} Desember 1744, Valckenier gawé pernyataan kanggo mbela awake dhewé. {{sfn|Geyl|1962|p=341}}{{sfn|Vanvugt|1985|pp=92–95, 106–107}}{{sfn|Blok|Molhuysen|1927|p=1220}} Valckenier njaluk luwih akehakèh bukti marang Walanda, nanging seda ing Tahanan tanggal 20 Juni 1751, sakdurungé penyelidikané rampung. Ukuman mati dibatalaké taun 1755.{{sfn|Setiono|2008|pp=125–126}}{{sfn|Blok|Molhuysen|1927|p=1220}} Vermeulen ngomong yèn ukuman Valckenier ora adil amarga mung saka amarahé wong Walanda. {{sfn|Terpstra|1939|p=246}} Kuwi mau banjur diakoni kanthi resmi, sebab taun 1760, anaké Valckenier, Adriaan Isaäk Valckenier, oleh ganti rugi 725.000 [[Gulden Hindhia-Walanda|gulden]].{{sfn|Blok|Molhuysen|1927|p=1221}}
 
Produksi gula ing Batavia mudhun akehakèh sakwisé ontran-ontran, amarga wong Tionghoa sing biyen ngurusi wis padha mati utawa ilang. Industri iku mulai turun secara drastis setelah pambantéan, sebab banyak orang Tionghoa yang dulu mengurus industri tersebut sudah terbunuh atau hilang. Industri tersebut mulai maju manèh sakwisé Gubernur Jenderal van Imhoff "mengkolonisasi" Tangerang. Awalé dheweké nduwé maksud supaya wong sing asalé saka Walanda tetanen ana kana; dheweké nduwèni panemu yèn wong Walanda sing ana ing Batavia iku males-males. Nanging dheweké ora bisa narik wong anyar amarga pajakpajeg Hindhia-Walanda dhuwur banget, banjur dheweké kapeksa adol lemah karo wong Walanda sing ana ing Batavia. Sing nduwèni lemah mau ora oleh ngerjakaké lemahé, banjur lemahé disewakaké marang wong Tionghoa. {{sfn|Ota|2006|p=133}} Produksi gula mundhak manèh sakwisv iku, nanging lagi taun 1760-an produksi gula padha karo taun 1740-an, sakwisv iku produksinv mulai kurang manèh. {{sfn|Ota|2006|p=133}}{{sfn|Bulbeck|Reid|Tan|Wu|1998|p=113}} Jumlah pabrik gula uga saya sithik. Taun 1710 ana 131 pabrik, nanging taun 1750 mung 66 pabrik. {{sfn|Dobbin|1996|pp=53–55}}
 
== Pengaruh ==