Wong Mandailing: Béda antara owahan

Konten dihapus Konten ditambahkan
Top4Bot (parembugan | pasumbang)
→‎Adat Istiadat: dipunginakaken -> dipun-ginakaken (éjaan), replaced: dipunginakaken → dipun-ginakaken
Top4Bot (parembugan | pasumbang)
éjaan, replaced: bagéyan → pérangan, masyarakat → masarakat (4), mekaten → makaten, sanes → sanès (3)
Larik 27:
|related=[[Suku Minangkabau]]{{br}}[[Suku Melayu]]{{br}}[[Suku Batak]]{{br}}[[Suku Simalungun]]{{br}}[[Suku Pakpak]]{{br}}[[Suku Angkola]]{{br}}[[Suku Alas]]{{br}}[[Suku Gayo]]}}
 
'''Wong Mandailing''' minangka nama salah satunggaling [[suku]] bangsa ingkang papan dunungipun ing [[Kabupatèn Mandailing Natal]], [[Kabupatèn Padang Lawas]], [[Kabupatèn Padang Lawas Lor]], lan sapérangan ing [[Kabupatèn Tapanuli Kidul]], [[Sumatra Lor]]. Sapérangan pihak ngandharaken bilih Mandailing minangka bagéyanpérangan saking [[Wong Batak|Suku Batak]].<ref name="internet 1M">[http://www.duniaesai.com/index.php?option=com_content&view=article&id=53:orang-mandailing-.. Orang Mandailing]</ref> Ananging pihak sanesipun gadhah pamanggih bilih Mandailing minangka kelompok masyarakatmasarakat ingkang benten. Bab punika katingal saking bedanipun sistem sosial, asal usul, lan kapitadosan.<ref name="internet 2">[http://www.anneahira.com/suku-mandailing.htm Suku Mandailing]</ref>
 
Ing masyarakatmasarakat [[Tiyang Minang|Minangkabau]], ''Mandailing utawi Mandahiliang'' dados salah satunggaling nama [[suku]] ingkang wopnten ing masyarakatmasarakat kasebut.<ref name="internet 2"/>
 
== Asal Muasal Nama ==
 
'''Mandailing''' utawi ''Mandahiling'' dipunprakirakaken asal saking tembung "Mandala" lan [[Holing]], ingkang ateges sawijining wewengkon [[Kerajaan Kalinga]]. Kerajaan [[India]] kasebut dipunprakirakaken sampun damel sawijining kelompok wiwit abad ka-12, ingkang dumunung saking laladan Portibi dumugi Pidoli.<ref>Edi Nasution, Tulila: Muzik Bujukan Mandailing, Areca Books, 2007</ref> Wonten ing [[Basa Minangkabau]], Mandailing gadhah teges minangka ''mande hilang'' ingkang ateges "ibu ingkang ical". Amargi mekatenmakaten wonten ugi pamanggih ingkang ngandharaken bilih masyarakatmasarakat Mandailing asalipun saking [[Karajan Pagaruyung]] ing [[Minangkabau]].<ref name="internet 3">[http://www.tempo.co/read/news/2012/06/20/173411727/Suku-Mandailing-di-Malaysia-Minta-Tortor-Diakui tempo.co]</ref>
 
== Adat Istiadat ==
Adat istiadat suku Mandailing dipunatur wonten ing ''Surat Tumbaga Holing'' (''Serat Tembaga Kalinga''), ingkang pesthi dipunwaosaken ing saben upacara-upacara adat. Tiyang Mandailing ngenal tulisan ingkang dipunsebat ''Aksara Tulak-Tulak'', ingkang minangka wujud sanessanès saking aksara Proto-Sumatera, ingkang asalipun saking [[aksara Pallawa]], bentukipun boten benten sanget kaliyan [[Aksara Minangkabau]], Aksara [[Rencong]] saking [[Aceh]], ''Aksara Sunda Kuna'', lan [[Aksara Nusantara]] sanésipun. Ewadene Suku Mandailing kagungan aksara ingkang dipunsukani nama ''aksara tulak-tulak'' lan dipun-ginakaken saperlu nyerat ing kitab-kitab kuna ingkang dipunsebut ''pustaha'' ([[pustaka]]). Ananging awrat sanget manggihaken cathetan sajarah ingkang gegayutan kaliyan Mandailing saderengipun abad ka-19. Umumipun pustaka-pustaka punika wosipun ngemu babagan cathetan pengobatan tradhisional, ilmu-ilmu gaib, ramalan-ramalan babagan wekdal ingkang becik lan ala, sarta ramalan impen.<ref name="internet 1M"/>
 
== Kekerabatan ==
Larik 42:
Suku Mandailing piyambak ngenal paham kekerabatan, inggih [[patrilineal]] punapa dene [[matrilineal]]. Wonten ing sistem patrilineal, tiyang Mandailing ngenal [[marga]]. Wonten ing Mandailing namung dipunkenal welasan marga kemawon, antawisipun inggih punika Lubis, Nasution, Harahap, Pulungan, Batubara, Parinduri, Lintang, Hasibuan, Rambe, Dalimunthe, Rangkuti, Tanjung, Mardia, Daulay, Matondang, lan Hutasuhut.<ref name="internet 2"/>
 
Marga-marga ing Mandailing Julu lan Pakantan, kadosta: Lubis ingkang kaperang dados Lubis Huta Nopan lan Lubis Singa Soro, Nasution, Parinduri, Batu Bara, Matondang, Daulay, Nai Monte, Hasibuan, Pulungan.Wonten ing Mandailing Godang : Nasution ingkang kaperang dados Nasution Panyabungan, Tambangan, Borotan, Lancat, Jior, Tonga, Dolok, Maga, Pidoli, lan sanessanès-sanesipun. Lubis, Hasibuan, Harahap, Batu Bara, Matondang (keturunan Hasibuan), Rangkuti, Mardia, Parinduri, Batu na Bolon, Pulungan, Rambe, Mangintir, Nai Monte, Panggabean, Tangga Ambeng, lan Margara.<ref name="internet 2"/>
 
== Cathetan suku ==
{{reflist}}
== Rujukan sanessanès ==
* {{cite book
|last=Loebis