Révisi kala 11 Juli 2017 06.40 besut Top4Bot (parembugan \| pasumbang) Bot 352.737 suntingan éjaan: satunggalipun, mujudaken, désa, manungsa, replaced: setunggal → satunggal ← Besutan sadurungé		Révisi kala 18 Juli 2017 11.41 besut wurungaké Top4Bot (parembugan \| pasumbang) Bot 352.737 suntingan éjaan, replaced: bagéyan → pérangan (4), kerajaan → kraton, kuno → kuna, masyarakat → masarakat, minyak → lenga Besutan sawisé →
Larik 1: [[Gambar:GreaterMiddleEast2.png\|350px\|thumb\|Kawasan Wétan Tengah miturut définisi umum (ijo sepuh) lan miturut définisi [[G8]] (ijo enèm).]] '''Wétan Tengah''' ({{lang-id\|Timur Tengah}}) punika satunggal wewengkon ingkang sacara pulitis lan budaya dados ~~bagéyan~~pérangan saking bawana [[Asia]], utawi [[Afrika-Eurasia]]. Puser saking wewengkon punika inggih dharatan ing antaraning [[Laut Tengah\|Laut Mediterania]] lan [[Lempongan Pèrsi]] sarta wewengkon saking [[Anatolia]], [[Jazirah Arab]] dumugi [[Ujung Sinai]]. Kadhangkala dipunsebataken ugi area punika ngliputi wewengkon saking [[Afrika Utara]] ing sisih kilèn dumugi [[Pakistan]] ing sisih wètan lan [[Kaukasus]] lan/utawi [[Asia Tengah]] ing sisih lèr. Medhia lan sapérangan [[organisasi internasional]] (kados [[PBB]]) umumipun nganggep wewengkon Wétan Tengah punika wewengkon [[Asia Barat Daya]] (kalebet [[Siprus]] lan [[Iran]]) dipuntambah kaliyan [[Mesir]]. Wewengkon kasebat njangkep sapérangan klompok suku lan budaya kalebet suku Iran, suku Arab, suku Yunani, suku Yahudi, suku Berber, suku Assyria, suku Kurdi lan suku Turki. Basa utaminipun inggih punika: [[basa Pèrsi]], [[basa Arab]], [[basa Ibrani]], [[basa Assyria]], [[basa Kurdi]] lan [[basa Turki]]. Kathahipun sastra kilèn ndhefinisiaken "Wétan Tengah" punika nagari-nagari ing [[Asia Barat Daya]], saking [[Iran]] (Pèrsi) tumuju [[Mesir]]. Mesir kaliyan ujung Sinai ingkang wonten ing [[Asia]] umumipun dipunanggep dados ~~bagéyan~~pérangan saking Wétan Tengah, éwadéné sabagéyan ageng wewengkon nagari punika sacara geografi wonten ing [[Afrika Lor\|Afrika Lèr]]. Kawit tengahing [[abad kaping 20]], Wétan Tengah sampun dados pusat dumadosipun prastawa-prastawa donya, lan dados wewengkon ingkang sénsitif sanget, inggih saking segi kstrategisan lokasi, pulitik, ékonomi, kabudayan lan agami. Wétan Tengah ndarbèni cadhangan [[~~minyak~~lenga mentah]] ingkang ageng cacahipun lan dados panggénan kalairan lan pusat spiritual [[agami Yahudi]], [[Kristen]] lan [[Islam]]. == Wates == Istilah 'Wétan Tengah' ngarah ing wewengkon budaya, dados boten nggadhahi wates tartamtu. Dhéfinisi ingkang umum diagem inggih punika wewengkon ingkang kapérang saking: [[Bahrain]], [[Siprus]], [[Mesir]], [[Turki]], [[Iran]] (Pèrsi), [[Irak]], [[Israèl]], [[Yordania]], [[Kuwait]], [[Lebanon]], [[Oman]], [[Qatar]], [[Arab Saudi]], [[Suriah]], [[Uni Emirat Arab]], [[Yaman]], [[Tepi Barat]] lan [[Jalur Gaza]]. [[Iran]] dados wates paling wètan, kadhang ugi nglebetaken [[Afganistan]] lan [[Pakistan]] kulèn amargi caketipun (sacara suku lan agami) kaliyan klompok mayoritas saking ~~masyarakat~~masarakat Iran. Ugi amargi sesambetan sejarah amargi naté dados ~~bagéyan~~pérangan saking ~~kerajaan~~kraton ingkang wewengkonipun njangkep laladan-laladan kasebat. Afganistan, Tajikistan lan Pakistan kilèn nggadhahi sesambetan budaya, basa lan sejarah kaliyan Iran. Sauntara punika sesambetan antaranipun Iran kaliyan nagari-nagari Arab amargi wontenipun sesambetan agami lan caketipun sacara geografi. Umumipun ingkang kasebat Wétan Tengah sacara harfiah inggih punika laladan-laladan nagari: Larik 19: * [[Israèl]] * [[Mesir]] [[Gambar:MiddleEast.png\|thumb\|275px\|Péta nunjukaken nagari-nagari ingkang dipunyakini dados ~~bagéyan~~pérangan saking Wétan Tengah]] * [[Arab Saudi]] * [[Yaman]] Larik 49: Sapérangan sampun ngritik istilah 'Wétan Tengah' amargi [[Erosentrisme\|kaErosentrismeanipun]]. Wewengkon punika papanipun ing wètan Éropah Kilèn. Kanggé [[India]], Wétan Tengah papanipun ing sisih kilèn; kanggé Rusia [[Russia]] papanipun ing sisih kidul. Tembung 'Tengah' ugi sampun nyebabaken kabingungan kanggé sabagéyan tiyang. Sadèrèngipun [[Perang Dunia I]], 'Timur Dekat' dipunginaaken Inggris kanggé nunjuk ing laladan [[Balkan]] lan [[Kerajaan Ottoman]], éwadéné 'Timur Tengah' kanggé [[Iran\|Pèrsi]], [[Afganistan]], lan [[Asia Tengah]], [[Turki]], lan [[Kaukasus]]. Éwadéné 'Timur Jauh' nunjuk ing nagari-nagari 'Asia Timur', kados Tiongkok, Jepang, Hong Kong, lan sanès-sanèsipun. Kanthi ilangipun Kerajaan Ottoman ing taun 1918, 'Timur Dekat' méh ilang ing pangginaan umum, éwadéné 'Timur Tengah' dipunginaaken kanggé nunjuk ing nagari-nagari Islam. Nanging pangginaan 'Timur Dekat' tetep dipunginaaken déning sapérangan dhisiplin akadhemi, kalebet [[arkéologi]] lan [[sejarah ~~kuno~~kuna]]. Kritikan Erosentrisme ugi sesambetan kaliyan fakta bilih Wétan lan Kulon dipundhéfinisiaken ing sesambetanipun kaliyan [[garis lintang]] relatif tumrap [[Meridian Utama]] utawi [[Meridian Greenwich]]. Punika amargi standar [[kartografi]] Britania ingkang dipuntampi wiyar ing taun 1884 ing [[Konferensi Meridian Internasional]].

Wétan Tengah: Béda antara owahan