Taenia (cacing pita): Béda antara owahan

Konten dihapus Konten ditambahkan
Top4Bot (parembugan | pasumbang)
éjaan, replaced: teng → wonten ing (7)
Top4Bot (parembugan | pasumbang)
éjaan, replaced: anggone → anggoné, beda → béda (2), dumateng → dhumateng (2), ewu → èwu, kangge → kanggé (2), kayata → kaya ta (3), kewan → kéwan (3), Kewan → Kéwan, macem-macem → werna-werna, merga → amarga, meter → mè...
Larik 21:
}}
 
'''''Taenia''''' inggih punika salah satunggaling kéwan jinis cacing saking [[genus|marga]] [[cacing pita]] ingkang kalebèt [[Regnum|Kerajaan]] [[Animalia]], [[Filum]] [[Platyhelminthes]], [[Kelas]] [[Cestoda]], [[Ordo|Bangsa]] [[Cyclophyllidea]], [[Familia|Suku]] [[Taeniidae]].<ref name="Kusuma">{{cite book |last=S |first=Kusumamihardja |authorlink= |coauthors= |title=Parasit dan Parasitosis padapadha Hewan Ternak Piaraan di Indonésia |year=1992 |publisher=Pusat Antar Universitas Bioteknologi Institut Pertanian Bogor |language= Indonésia |location=Bogor |id= }}</ref>
Jinis sanesipun kawentar dados ''[[parasitisme|parasit]]'' [[vertebrata]] ingkang sagèd ndamel lelara utawa nginfeksi [[manungsa]], [[babi]], [[sapi]], lan [[kebo]].<ref name="Kusuma"/>
 
Larik 59:
| 4
| Ukuranipun miturut [[dawa]] x [[ambanipun]]
| (3-8)x 0,01 [[metermèter]]
| (4-15) x 0,01 metermèter
| 4-8 metermèter
|-
| 5
Larik 80:
bakal nètès [[embrio]] (''onchosphere'') ingkang mengké saged nembus [[dinding]] [[usus]].<ref name=Satrija/> [[Embrio]] [[cacing]] ingkang tumut ''[[sirkulasi]]'' [[rah|getih]] limfe bakal urip lajeng dados sistiserkosis ingkang ''infektif'' wonten ing lebètipun [[otot]] tartemtu.<ref name=Satrija/> [[Otot]] ingkang paling asring kaserang sistiserkus inggih punika otot [[jantung]], [[diafragma]], [[ilat]], [[otot]] kanggé nguyah, laladan [[esofagus]], [[jangga|gulu]] kaliyan otot ingkang wonten ing [[tosan|balung]] ''rusuk''.<ref name=Gomes>Gomes, A. B. K. A. Soares, E. C. Bueno, N. M. Espindola, A. A. Maia, R. H. Peralta, A. J. Vaz. 2007. Comparative Evaluation of Different Immunoassays for the Detection of Taenia solium Cysticercosis in Swine with Low Parasite Burden. ''Mem Inst Oswaldo Cruz, Rio de Jaineiro'' 102 (6): 725-731.</ref>
 
Infeksi utawa lelara amargi ''Taenia'' dipunsebat ugi '''Taeniasis''' kaliyan '''Sistiserkosis'''.<ref name="Kusuma"/> '''Taeniasis''' inggih punika lelara amargi [[parasit]] cacing pita ingkang kagolong ''genus'' Taenia, saged nular saking [[kewankéwan]] dhumateng [[manungsa]], utawi sawalikipun.<ref name="Grove"/> Lelara taeniasis ingkang kadadosan wonten ing [[manungsa]] punika dipunsebabakén déning spesies ''[[Taenia solium]]'' utawi dipunkenal ugi [[cacing pita babi]] <ref name="Grove">Grove, D. I. 1990. ''A History of Human Helminthology''. United Kingdom: CAB International.</ref>, ananging ''[[Taenia saginata]]'' langkung kawentar kanthi nama [[cacing pita sapi]].<ref name="Grove"/><ref name="Acha">Acha, P. N., dan B. Szyfres. 2003. ''Zoonoses and Communicable Diseases Common to Man and Animals'' 3rd Edition Volume III Parasitoses. Washington: Pan American Health Organization.</ref>
 
'''Sistiserkosis''', lelara infeksi ingkang kadadosan dhumateng [[manungsa]] punika nyerang [[jaringan]].<ref name="Wandra 2003"/> Ingkang damel lelara punika nuninggih [[larva]] [[Taenia]] (sistiserkus), amargi naté wonten [[tigan]] [[cacing]] ''Taenia solium'' ingkang boten sengaja dielěg ([[cacing pita babi]]).<ref name="Wandra 2003">Wandra, T., A. Ito, H. Yamasaki, T. Suroso, dan S. S. Margono. 2003. Taenia solium Cysticercosis, Irian Jaya, Indonésia. ''Journal of Emerging Infectious Disease'' 9 (7): 884-885.</ref> [[Cacing pita babi]] saged nyebabaken sistiserkosis déning [[manungsa]], ananging [[cacing pita sapi]] boten kados punika. Cacing pita ingkang wonten ing sapi punika boten saged nyebabaken sistiserkosis déning manusia.<ref name="Grove"/> Ananging, kanggekanggé cacing pita jinis ''[[Taenia asiatica]]'', para ahli dereng aged mestikaké saged boten damel manungsa lelara sistiserkosis.<ref name="Simanjuntak"/> Terdapat dugaan bahwa ''Taenia asiatica'' merupakan penyebab sistiserkosis di Asia.<ref name=Simanjuntak>{{cite web
| last = Simanjuntak
| first = Gindo Mangara
Larik 100:
}}</ref>
 
Lelara taeniasis saged nyerang [[manungsa]] menawi natenaté dhahar [[daging]] [[sapi]] utawa [[babi]] ingkang dereng mateng uatawi satengah mateng, daging punika jebul ngandut sistiserkus, sistiserkus punika lajeng dados ''Taenia'' diwasa wonten ing lebetipun [[usus]] manungsa.<ref name=Gomes/> Benten malih kaliyan manungsa ingkang anggadhahi lelara sistiserkosis, infeksi punika saged mergaamarga ngeleg [[dhaharan]] utawi [[unjukan]] ingkang ngandhut [[tigan|endhog]] ''Taenia solium''.<ref name=Suroso>{{cite journal
| author = Suroso, T., S. S. Margono, T. Wandra, dan A. Ito.
| year = 2006
Larik 117:
 
Lelara punika uga saged kadhadosan amarga wonten proses [[infeksi]]ipun piyambak saking individu ingkang sakit, kados muntah ananging ngeleg manèh untahanipun.<ref name=Arimbawa>Arimbawa, M., I. K. Kari, dan N. S. Laksminingsih. 2004. Neurocysticercosis. Pediatrica Indonésiana 44 (7-8): 165-170.</ref>.
Sumber panularan cacing pita ''Taenia'' dumatengdhumateng manungsa inggih punika
<ref name=Depkes>{{cite web
| last = Departemen Kesehtan Républik Indonésia
Larik 125:
| year =
| url = http://www.depkes.go.id/downloads/Taeniasis.pdf
| title = Pituduh anggoneanggoné brantas Taeniasis/Sistiserkosis ing Indonésia
| format = PDF
| work =
Larik 137:
}}</ref>
# Lelara taeniasis piyambak dipunsebabaken amarga kotoranipun ngandhut [[tigan|endhog]] utawi segmen saking awaké (proglotid) [[Platyhelminthes|cacing pita]].
# [[KewanKéwan]], kayatakaya ta [[babi]] kaliyan [[sapi]] ingkang ngandhut [[larva]] cacing pita (sistisekus).
# Dhaharan, unjukan kaliyan [[waladan]] ingkang regèd amargi wonten tiganipun cacing pita.
 
== Panyebaran ==
=== Panyebaranipun wonten ing Donya ===
Cacing pita ''Taenia'' kasebar wonten ing [[donya]].<ref name=Grove/>. Kasus panyebaranipun langkung asring dipunngertosi wonten ing tlatah [[tropis]] amargi kathah [[jawah]] kaliyan [[iklim]]ipun ingkang cocog kanggekanggé perkembanganipun parasit cacing punika.<ref name=Hunter>Hunter, G. W., W. W. Frye, lan J. C. Swartzwelder. 1966. ''A Manual of Tropical Medicine''. Philadelphia: Saunders Company.</ref> Taeniasis kaliyan sistiserkosis ingkang dipunsebabaken infeksi cacing pita babi ''Taenia solium''.<ref name=Hunter/><ref name=Ferry/> Salah sawijining [[zoonosis]], wonten ning laladan ingkang masarakatipun asring ndhahari daging babi kaliyan nggadhahi [[sanitasi]] [[lingkungan]] ingkang boten saè, kadosta tlatah [[Asia Tenggara]], [[India]], [[Afrika Selatan]], kaliyan tlatah [[Amerika Latin]].<ref name=Ferry>{{cite web
| last = Devidson Maitindom
| first = Ferry
Larik 149:
| year = 2008
| url = http://repository.ipb.ac.id/bitstream/123456789/9251/2/2008fdm.pdf
| title = ”Studi Kejadian Sistiserkosis padapadha Babi yang Dijual di Pasar Jibama Kabupatèn Jayawijaya Papua”
| format = Pdf
| work =
Larik 222:
|}
 
Salah sawijining bukti penyebaranipun infeksi ''Taenia'' wonten ing tlatah [[tropis]] punika dipunpanggihi [[spesies]] cacing-cacing tiga wau, cacing ingkang saged penyebabaken lelara taeniasis dhumateng manungsa wonten ing nagara [[Asia]] ingkang kawentar kanthi nama ''Taiwan Taenia'' utawa ''Asian Taenia''.<ref name=Galan>Galan-Purchades, M. T., dan M. V. Fuentes. 2000. The Asian Taenia and The Possibility of Cysticercosis. ''Korean Journal of Parasitology'' 38 (1): 1-7.</ref>. Asian Taenia dilapuraken sampun natenaté dipunpanggihi wonten ing [[nagara|nagara-nagara]] [[Asia]] ingkang padatanipun nggadhahi cuaca [[tropis]] kayatakaya ta [[Indonésia]], [[Thailand]], [[Malaysia]], [[Filipina]], [[Korea]] kaliyan nagara [[Cina]].<ref>Bowles, J., lan D. P. McManus. 1994. Genetic Characterization of the Asian Taenia, A Newly Described Taeniid Cestodes of Human. ''American Journal Trop Med Hyg'' 50:33-34.</ref> Kini ''Asian Taenia'' disebut ''Taenia asiatica'' <ref name=Ito>Ito, A., M. Nakao, T. Wandra, T. Suroso, M. Okamoto, H. Yamasaki, Y. Sako, dan K. Nakaya. 2005. Taeniasis and Cysticercosis in Asia and The Pacific. ''Southest Asian J Trop Med Public Health'' 36(4): 123-130.</ref>. Kadadian ''T. asiatica'' kang sering ning [[Pulau]] [[Samosir]], [[Indonésia]].
<ref name=Wandra>{{cite journal
| author = Wandra, T., A. A. Depary, P. Sutisna, S. S. Margono, T. Suroso, M. Okamoto, P. S. Craig, dan A. Ito
Larik 239:
}}</ref>
 
Sistiserkosis punika [[infeksi]] ingkang asring dipunpanggihi wonten ing kéwan [[babi]] kaliyan [[manungsa]] tarutami wonten ing [[nagara]] kang tasih ''berkembang''.<ref name="Simanjuntak"/> Panyebaran sistiserkus wonten ing [[manungsa]] kadadosan amargi wonten kontak watara kéwan [[babi]] kaliyan [[feses]] manungsa.<ref name=Satrija/> Infeksi punika boten namung dijalarani wontenipun pameriksaan [[keséhatan]] [[daging]] nalika nyembelih, kaliyan [[konsumsi]] [[daging]] [[mentah]] utawa setengah mateng.<ref name=Gomes/> Panyebaran penyakitlelara punika nyebar amargi ''Taenia'' saged mroduksi puluwan ngantos atusan [[ewuèwu|sewu]] [[tigan]] nggal dintenipun, tigan ingkang bisa disebar déning [[toya]] [[jawah]] dhateng tlatah reged ngantos panggenan ingkang tebih.<ref name=Satrija/>
 
=== Panyebarané ning Indonésia ===
Larik 261:
| accessdate =
}}</ref>
saking [[Kabupatèn]] [[Jayawijaya]] [[Papua]], [[Indonésia]] dipunpanggihi 66,3% (106 tiyang saking 160 responden) positif lara taeniasis solium/sistiserkosis selulosae saking [[babi]] <ref name=Simanjuntak/>. Sewetara wonten 28,3% tiyang ingkang lelara sistiserkosis ngantos katingal kaliyan saged diraba saking benjolanipun, benjolan ingkang wonten ing ngandhapipun [[kulit]] <ref name=Simanjuntak/>. 18,6% kathahipun (30 tiyang) ingkang kena lelara sistiserkosis selulosae, sampun natenaté nunjukaken gejala [[epilepsi]] <ref name=Simanjuntak/>. Saking 257 [[pasien]] ingkang gadhah lelara borok kobongan ning Papua, 82,8% kathahipun tiyang ingkang sakit epilepsi amargi wonten sistiserkosis wonten ing otakutek.<ref name=Simanjuntak/>
[[Prevalensi]] sistiserkosis wonten ing manungsa sami mawon kados prekawis ingkang dipunpretelakaken nalika pameriksan serologis [[masarakat]].<ref name=Simanjuntak/> Wonten ing [[Bali]], pameriksaan punika ngantos 5,2% nganti 21%, ananging prevalensi taeniasis wonten ing [[propinsi]] punika ngantos watara 0,4%-23%.<ref name=Wandra/> Kathahipun ngantos 13,5% (10 saking 74 tiyang) pasien ingkang natenaté sakit [[epilepsi]] ting [[Bali]] dipundiagnosa nggadhahi sakit sistiserkosis ting [[otakutek]].<ref name="Margono ok 2001">{{cite journal
| author = Margono, S. S., T. Wandra, dan T. Suroso
| year = 2001
Larik 289:
* Lemes (17%)
 
== Akibatipun dumatengdhumateng Kasarasan ==
[[Gambar:Wamena cerebralcysticercosis01.jpg|thumb|right|250px|Sistiserkosis ting otakutek]]
[[Gambar:Histopathology of Taenia saginata in appendix 05G0045 lores.jpg|thumb|right|250px|''Taenia saginata'' ning usus buntu]]
 
Larik 303:
* Nyeri ting padharan, ngantuk, sarta kejang-kejang, ''[[gelisah]]'', gatel-gatel ting [[kulit]] kaliyan gangguwan nalika ambegan (<1%).
 
Sistiserkosis punika nyebabaken gejala utawi efek ingkang macemwerna-macemwerna sesuai kaliyan ''[[lokasi]]'' [[parasit]] ting awak.<ref name=Satrija/> Manungsa kang kening siji nganti atusan sistiserkus ting jaringan awak kang beda béda -beda béda .<ref name=Satrija/> Sistiserkus dhmateng manungsa paling sering ditemukaken ting otakutek (dipunsebat [[neurosistiserkosis]]), [[mata]], [[otot]] kaliyan lapisan andhapipun [[kulit]] <ref name=Wandra/>.
Amargi lelara punika kagolong lelara ingkang paling dipunwedeni ugi mbebayani, amargi larva cacing ''Taenia'' utawi neurosistiserkosis punika saged damel kepaten.<ref name=Townes>Townes, J.M., C. J. Hoffmann, lan M. A. Kohn. 2004. Neurocysticercosis in Oregon 1995-2000. ''Journal of Emerging Infectious Disease'' 10 (3): 508-510</ref> Neurosistiserkosis inggih punika infeksi sistem saraf pusat amarga sistiserkus saka larva ''Taenia solium''. Neurosistiserkosis punika faktor risiko ingkang nyebabaken [[stroke]] saged kadadosan déning manungsa ingkang tasih enem<ref name=Alacron>Alacron, F., dan K. Vanormelingen. 1992. Cerebral Cysticercosis as a Risk Factor Stroke in Young and Middle-Aged People. ''Stroke Journal'' 23 (11):1563-1565.</ref>, [[epilepsi]] dan kelainan padapadha [[tengkorak]].<ref name=Acha>Acha, P. N., dan B. Szyfres. 2003. Zoonoses and Communicable Diseases Common to Man and Animals 3rd Edition Volume III Parasitoses.
Washington:''Pan American Health Organization''.</ref> Sistiserkosis punika ingkang nyebabaken 1% kepaten ting [[rumah sakit]] umum ting [[Meksiko]] City lan penyebab 25% [[tumor]] [[otakutek]] <ref name=Acha/>.
 
== Caranipun Ngendalikaké Cacing Pita ==
Larik 311:
 
Caranipun ngendalikaké [[Platyhelminthes|cacing pita]] ''Taenia'' inggih punika medhotaké siklus urip saka kéwan parasit punika.<ref name= Acha/> Wonten [[obat]] cacing ingkang saged dipunagem, inggih punika Atabrin, Librax kaliyan Niclosamide <ref name=Dharmawan>Dharmawan, N. S. 2004.
Taenia asiatica: Wujud Ketiga Cacing Pita Taenia. ''Jurnal Veteriner'' 5 (4).</ref> dan Praziquantel <ref name= Wandra/>. Ananging, kanggo ngobatinambani sistiserkosis bisa digunakaké Albendazole lan Dexamethasone.<ref name=Ahmad>{{cite journal
| author = Ahmad, F. U., dan B. S. Sharma
| year = 2007
Larik 325:
| format =
| accessdate =
}}</ref> Kangge ngirangi wontenipun infeksi déning ''Taenia'' dhumateng manungsa utawi [[kewankéwan]] dipunperlukaken paningkatan daya tahan [[awak]]. Prekawis punika saged dilakoni liwat vaksinasi maring kéwan ingon, kayatakaya ta babi ning laladan endemis taeniasis/sistiserkosis sarta paningkatan kualitas lan kacukupan [[gizi]] ning manungsa.
<ref name=Pawlowski>{{cite journal
| author = Pawlowski, Z., J. Allan, dan E. Sarti
Larik 344:
lan D. Joseph. 2006. Veterinary Public Health Activities at FAO: Cysticercosis and Echinococcosis. ''Parasitology Int'' 55: S305-S308.</ref> Prekawis ingkang sami uga kedadosan nalika transmisi endhog ''Taenia'' maring [[sapi]]. Endhog cacing iki bisa kegawa déning [[toya]] nganti tekan ing panggonan kang [[teles]] nganti endhog cacing luwih suwi urip lan nyebar tekan ngendi-ngendi.<ref name= Satrija/>
 
[[Kontrol]] lelara amarga ''Taenia'' ning lingkungan bisa dilakoni kanthi cara ningkataké sarana [[sanitasi]], nyegah [[konsumsi]] [[daging]] kang [[kontaminasi|terkontaminasi]], nyegah kontaminasi [[lemah]] lan tinja ning [[panganan]] lan minuman.<ref name=Eddi/> Mbangun sarana sanitasi, misalé kakus lan ''septic tank'', sarta nyediakaké [[banyu]] bersih kang diperlukaké. nyegah konsumsi daging kang ''terkontaminasi'' bisa dilakoni nalika nyembelih kéwan ingon ning [[rumah potong hewan]] (RPH) ingkang diawasi déning [[dhokter kewankéwan]].<ref name=Rotinsulu>Rotinsulu DA. 2008. Strategi Global Keséhatan Masyarakat Veteriner dalam Pengendalian Taeniasis/Sistiserkosis sebagai ''Re-emerging Foodborne Zoonoses'' Laladan Tropis. Karya Tulis. Bogor: Institut Pertanian Bogor. Halaman 22</ref>
 
{{clear}}