Kapuloan Galapagos: Béda antara owahan

Konten dihapus Konten ditambahkan
Rachmat04 (parembugan | pasumbang)
c busak cithakan, per Special:Diff/1146451; panggantèn kosmètik
Top4Bot (parembugan | pasumbang)
éjaan, replaced: téori → téyori, spesies → spésies (2), bagéyan → pérangan (2), didegaké → diyasa
Larik 38:
'''Kapuloan Galápagos''' utawa '''Galapagos''' waé iku nagara [[kapuloan]] sing kapérang saka 13 pulo-pulo mawa geni lan wewaton sing ana ing [[Samodra Pasifik]] watara 1.000 kilometer sisih kulon pesisir [[Amérika Kidul]].
 
Sacara pulitis, Galapagos arupa bagéyanpérangan saka [[Ekuador]]. Pulo paling tuwané umuré watara 4 yuta taun lan sing paling enom isih jroning prosès pambentukan. Galapagos pancèn arupa salah siji laladan [[gunung geni]] sing paling aktif ing donya.
 
Galapagos misuwur amarga gunggung [[spesiesspésies endemis]]é sing gedhé lan panlitèn sing dilakokaké déning [[Charles Darwin]] sing nggawa panjenengané nemokaké téoritéyori [[selèksi alam]].
 
Kapuloan iki dipérang dadi rong wilahan: lor lan kidul [[khatulistiwa]]. Garis khatulistiwa ngliwati bagéyanpérangan lor pulo paling gedhé, Isabela.
 
Galapagos ditetepaké minangka [[cagar alam]] taun [[1959]], ngreksa 97,5% wewengkon kapuloan iki. Sisané diwènèhaké marang pamukiman manungsa sing wis ana wektu iku. Watara 1.000 nganti 2.000 wong manggon ing kana. Taun [[1972]] sawijining sènsus dilakokaké lan 3.488 jiwa kacathet. Tekan taun [[1980-an]], gunggung iki wis ningkat nganti 15.000 wong.
 
Taun [[1986]] lautan ing sakupengé ditélakaké minangka [[cadhangan kalautan]]. [[UNESCO]] netepaké Galapagos minangka [[Situs Warisan Donya UNESCO|Situs Warisan Donya]] taun [[1978]] sing banjur ''diperpanjang'' nalika Desember [[2001]] kanggo nglebokaké wewengkon cadhangan kalautan. Yayasan Charles Darwin sing didhèdikasikaké kanggo njaga kapuloan iki didegakédiyasa ing [[Belgia]] taun [[1959]].
 
Spesies sing wigati klebu:
Larik 52:
* Iguana laut, ''Amblyrhynchus cristatus'' (siji-sijiné jinis iguana sing mangan panganan saka laut)
* [[Bulus]] Raksasa Galapgos, ''Geochelone elephantopus'', ditepungi minangka Galápago jroning [[basa Spanyol]], iku kéwan sing dadi asal jeneng kapuloan iki.
* 13 spesiesspésies endemis [[kutilang|manuk kutilang]].
* [[Pinguin Galapagos]], ''Spheniscus mendiculus''
* [[Manuk laut]] sing ora mabur, ''Nannopterum harrisi''
Larik 122:
 
== Pranala njaba ==
{{CommonscatCommons category|Galápagos Islands}}
* [http://www.worldwildlife.org/wildworld/profiles/terrestrial/nt/nt1307_full.html Artikel ing WorldWildLife.org]
* [http://www.galapagos-islands.net/ Galapagos-Islands.net]