Eritrosit: Béda antara owahan

Konten dihapus Konten ditambahkan
Rachmat04 (parembugan | pasumbang)
c busak cithakan, per Special:Diff/1146451; panggantèn kosmètik
Top4Bot (parembugan | pasumbang)
éjaan, replaced: vertebrata → vèrtebrata, sel → sèl (3), ruang → ruwang, pungkasane → pungkasané, penyakit → lelara, nduwèni → duwé, mbentuk → mujudaké (2), luwih saka → punjul, kayata → kaya ta, kadadéyan → kadadéan, Febru...
Larik 3:
[[Gambar:redbloodcells.jpg|right|frame|250px|Eritrosit manungsa]]
 
'''Eritrosit''' ''(selsèl darah merah)'' ({{lang-en|red blood cell (RBC), erythrocyte}})<ref name="jwk blood">{{cite web|url = http://users.rcn.com/jkimball.ma.ultranet/BiologyPages/B/Blood.html|title = John W. Kimball's Biology pages - Blood|accessdate = 2010-02-14}}</ref> ya iku jinis [[getih]] kang paling akèh ana ing awak lan nduwé kagunan nggawa [[oksigen]] tumuju jaringan-jaringan awak lumantar getih ing [[kéwan]] [[vertebratavèrtebrata]]. Tembung eritrosit asalé saka [[basa]] [[Yunani]], ya iku ''erythros'' tegesé [[abang]] lan ''kytos'' tegesé [[selubung]] utawa [[sèl]].
== Ciri-ciri ==
 
Wujud eritrosit ya iku bunder, bikonkaf utawa [[cakram]]. Eritrosit ora nduwé inti, dhindhingé ''elastis'', sarta ''fleksibel''.<ref name="internet1">[http://id.shvoong.com/medicine-and-health/medicine-history/2136601-darah-fungsi-darah-plasma-darah/#ixzz2JckVATeR Fungsi Darah](diundhuh 1 FebruariFèbruari 2013)</ref> Ukuran diamèteré udakara 7,7 unit (0,007&nbsp;mm) lan ora obah. Akèhé udakara 5 yuta ing 1 mm3. Wernané [[kuning]] rada abang.<ref name="internet2">[http://www.smallcrab.com/kesehatan/655-mengenal-secara-singkat-fungsi-dan-bagian-bagian-darah Fungsi dan Bagian Darah](diundhuh 1 FebruariFèbruari 2013)</ref>
 
BagéyanPérangan jero eritrosit kawangun saka [[hemoglobin]], siji biomolekul kang bisa nalèni oksigen. Hemoglobin bakal njupuk oksigen saka [[paru-paru]] lan [[insang]], lan oksigen kasebut bakal diculaké nalika eritrosit nglwéati [[pembuluh kapiler]]. Werna [[abang]] eritrosit asalé saka werna hemoglobin kang unsur bahan nggawéné saka [[zat besi]]. Ing manungsa, selsèl getih abang iki digawé ing [[sumsum balung buri]], banjur mbentukmujudaké kepingan [[bikonkaf]]. Ing jero sritrosit ora ana inti sèl (nukleus). Eritrosit aktif 120 dina sadurungé pungkasanepungkasané remuk.<ref>Laura Dean. [http://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/bv.fcgi?call=bv.View..ShowTOC&rid=rbcantigen.TOC&depth=2 ''Blood Groups and Red Cell Antigens'']</ref>
 
== Kagunan ==
 
Kagunan eritrosit kang utama ya iku nalèni oksigen saka paru-paru kanggo disebar tumuju kabèh jaringan awak lan nalèni [[karbon dioksida]] saka jaringan awak kanggo ditokaké liwat paru-paru.<ref name="internet2"/> Prosès nalèni oksigen lan karbondioksida iki ditindakaké dèning hemoglobin kang wis mbentukmujudaké senyawa karo oksigen kang banjur diarani [[oksihemoglobin]] (Hb + oksigen 4 Hb-oksigen).<ref name="internet2"/> dadi, oksigen kang diangkut saka kabèh bagéyanpérangan awak minangka oksihemoglobin kang mengkoné sawisé tekan jaringan bakal diculaké: Hb-oksigen Hb + oksigen, lan sabanjuré.<ref name="internet2"/> Hb mau bakal mentuk senyawa karo karbondioksida lan diarani karbon dioksida hemoglobin (Hb + karbon dioksida Hb-karbon dioksida) ing endi karbon dioksida kasebut bakal diculaké ing paru-paru.<ref name="internet2"/>
 
Nalika eritrosit ana ing tegangan ing pembuluh kang sempit, eritrosit bakal ngeculaké [[ATP]] kang bakal njalari dhindhing jaringan ngaso lan dadi amba.<ref>{{Cite journal
Larik 27:
}}</ref>
 
Eritrosit uga ngeculaké senyawa [[S-nitrosothiol]] nalika hemoglobin ''terdeoksigenasi'', kang uga nduwé kagunan kanggo ngambakaké pembuluh getih lan nglancaraké iliné getih supaya getih mili tumuju bagéyanpérangan awak kang kurang oksigen.<ref>{{Cite journal
| doi = CIRCRESAHA.108.176867
| volume = 103
Larik 61:
| accessdate = December 7, 2008
}}
</ref> Eritrosit normal nduwèniduwé [[volume]] udakara 9 fL (9 [[femto]][[liter]]). Udakara sepertelon saka volume kang diisèni [[hemoglobin]] ya iku kabèh ana 270 yuta molekul hemoglobin, ing endi saben molekul nggawa 4 gugus [[heme]].
 
Wong diwasa nduwé 2-3 × 1013 eritrosit saben wektu (wong wadon nduwé 4-5 yuta eritrosit per mikroliter getih lan waong lanang nduwé 5-6 yuta). Déné wong kang manggon ing [[dhataran dhuwur]] kang duwé kadhar oksigen cendhak, nduwé eritrosit kang luwih akèh. Eritrosit kaandhut ing getih kanthi gunggungé kang dhuwur dibandhingaké karo partikel getih liyané, kayatakaya ta [[leukosit]] kang mung 150.000-400.000 ing saben mikroliter ing getih manungsa. Ing manungsa, hemoglobin ing eritrosit nduwni peran kanggo ngeteraké luwih sakapunjul 98% oksigen tumuju kabèh bagéyanpérangan awak, déné sisané larut ing jero [[plasma getih]]. Eritrosit ing jero awak manungsa nyimpen udakara 2.5 gramak [[besi]], nyulihi udakara 65% kandhutan besi ing awak manungsa.<ref>[http://www.med-ed.virginia.edu/courses/path/innes/nh/iron.cfm Iron Metabolism], University of Virginia Pathology. Accessed 22 September 2007.</ref><ref>[http://sickle.bwh.harvard.edu/iron_transport.html Iron Transport and Cellular Uptake] by Kenneth R. Bridges, Information Center for Sickle Cell and Thalassemic Disorders. Accessed 22 September 2007.</ref>
 
=== Polimorfisme lan kelainan ===
 
Morfologi eritrosit kang normal ya iku bikonkaf. Cekungan (konkaf) ing eritrosit digunakaké kanggo mènèhi ruangruwang hemoglobin kang bakal nalèni oksigen. Nanging, polimorfisme kang njalari abnormalitas ing eritrosit bisa njalari tuwuhé akèh [[penyakitlelara]]. Padatan, polimorfisme dijalari dèning [[mutasi]] [[gen]] pengkode hemoglobin, gen pengkode [[protein transmembran, utawa gen pengkode protein [[sitoskeleton]]. Polimorfisme kang bisa kadadéyan antarakadadéan liyaantarané ya iku [[anemia selsèl sabit]], ''Duffy'' negatif, ''Glucose-6-phosphatase deficiency'' (defisiensi G6PD), [[talasemia]], kelainan glikoporin, lan ''[[Ovalositosis|South-East Asian Ovalocytosis]]'' (SAO).<ref>Kwiatkowski DP. 2005. How malaria has affected the human genome and what human genetic can teach us about malaria. ''Am. J. Hum. Genet.'' 77: 171-92.</ref>
 
== Cathetan suku ==