|
''Prambanan'' bisa nuju marang sawetara tulisan:
[[Image:Prambanan.jpg|Candi Prambanan|thumb|right|250px|Candhi Prambanan]]
*[[Candhi Prambanan]], candhi kang manggon ing tapel wates provinsi [[Jogjakarta]] lan [[Jawa Tengah]]
'''Prambanan''' iku kompleks [[candhi]] [[Hindu]] sing gedhe dhewe ing [[Indonesia]], dan terletak ing pulo [[Jawa]], kurang luwih 20 km wetan [[Yogyakarta]], 40 [[kilometer|km]] kulon [[Surakarta]] lan 120 km kidul [[Semarang]], persis ing wates antara [[provinsi]] [[Jawa Tengah]] lan [[DIY|Daerah Istimewa Yogyakarta]]. Candhi Prambanan enggone ana ing desa Prambanan sing tlatahe dibagi antara kabupaten [[Sleman]] lan [[Klaten]].
*[[Prambanan, Klaten]], tlatah wetan ing kecamatan Prambanan ing Jawa Tengah.
*[[Prambanan, Sleman]], tlatah kulon ing kecamatan Prambanan ing Jogjakarta.
{{disambig}}
Candhi ini dibangun ing sawetaraning taun [[850]] Masehi dening salah siji priyayi iki: [[Rakai Pikatan]], ratu wangsa [[Mataram I]] sing kaping loro utawa [[Balitung Maha Sambu]], samangsane wangsa [[Sanjaya]]. Naning ora suwe sawuse candhi iki binangun. banjur ditinggalake lan wiwit rusak.
[[Renovasi]] candhi iki diwiwiti ing taun [[1918]], lan snganti seprene during bubar. Gedhong utama lagi dibubarake ing taun [[1953]]. Akeh baeyan candhi sing direnovasi nganggo watu anyar amarga watu-watu sing asli wis dicolong utawa dienggo ing panggonan liya. Sawijining candhi mung bakal dipugar yen minimal 75% watu asline isih ana. Amarga kuwi, akeh candhi-candhi cilik sing ora dibangun maneh lan mung katon landhesan pondasine wae.
Saiki candhi iki sawijining situs warisan dunya sing kareksa dening [[UNESCO]] wiwit taun [[1991]]. Tegese antara liya, kompleks iki kareksa lan ndhuwe status astamiwa. Conthone yen ing mangsane perang, ora oleh dicedhaki wong-wong sing ayuda.
Candhi Prambanan iku candhi Hindhu sing gedhe dhewe ing Asia Kidul-Wetan, dhuwure gedhong utama iku 47 meter.
Kompleks candhi iki tinata saka 8 candhi utama lan luwih saka 250 candhi cilik.
Telung candhi utama diarani ''Trisakti'' lan disajekake ing sang hyang [[Trimurti]]: Bathara [[Siwa]] ''sang Pangrusak'', Bathara [[Wisnu]] ''sang Pemelihara'' lan Bathara [[Brahma]] ''sang Pancipta''.
[[Image:Prambanan-ganesha.jpg|thumb|right|250px|Reca Bathara Gana (Ganesa) ing Prambanan]]
Candhi Siwa ing tengah-tengah, isine patang kamar, sakamar ing saben arah [[mata angin]]. Sawetara iku sing pratama amopt sawijiing [[reca]] Bathara Siwa sing dhuwure ana telung meter, telu liyane isine reca-reca sing ukurane luwih cilik, yaiku reca [[Durga]], sakti utawa garwa Bathara Siwa, [[Agastya]], gurune, lan [[Ganesa]], putrane.
Reca Durga uga diarani ''Rara'' utawa ''Lara Jongrang'' (''rara langsing'') karo pendhunung sing papan kono.
Rong candhi liyane diaturake ing hyang Bathara Wisnu, sing madhep lor lan sijine diaturake ing hyang Bathara Brahma, sing madhep kidul. Saliyane iku ana pirang-pirang candhi cilik liyane sing diaturake ing sang lembu [[Nandini]], [[wahana]] Bathara Siwa, sang [[Angsa]] (banyak), wahana Bathara Brahma, lan sang [[Garudha]], wahana Bathara Wisnu.
Terus [[relief]] ing saubenging rong puluh pinggiran candhi nggambarake [[wiracarita]] [[Ramayana]]. Versi sing digambarake ing kene abeda karo versi [[Kakawin Ramayana]] Jawa Kuna, anging memper crita Ramayana sing diturunake liwat tradhisi oral.
[[Image:Prambanan-single-temple.jpg|thumb|right|250px|Salah sijining Trisakti]]
Saliyane iku kompleks candhi iki diubengi luwih saka 250 candhi sing ukurane beda-beda lan diarani ''[[pewara]]''.
==Ugi Delengen:==
* [[Candhi]]
* [[Barabudhur]]
==Pranala Jaba==
* [http://www.borobudurpark.com/ Situs Web Taman Wisata Candhi Barabudhur, Prambanan, lan Ratu Baka]
* [http://whc.unesco.org/sites/642.htm Candhi Prambanan] - warisan donya (nganggo basa Inggris)
[[de:Prambanan]]
[[en:Prambanan]]
[[id:Candi Prambanan]]
[[ja:プランバナン寺院群]]
[[lt:Prambananas]]
[[nl:Prambanan]]
| 