Inti sel: Béda antara owahan

Konten dihapus Konten ditambahkan
Top4Bot (parembugan | pasumbang)
éjaan, replaced: utamané → mligi, Senadyan → Sanajan, sel → sèl (11), ruang → ruwang, ngelola → ngemunah, bagéyan → pérangan (3), dhukungan → panjurung
Top4Bot (parembugan | pasumbang)
→‎top: éjaan, replaced: sebagéyan → sapérangan (2)
Larik 1:
[[Gambar:Biological cell.svg|thumb|250px|Skema tipikal sèl kéwan. Nomor 2 iku inti sèl.]]
 
'''Inti sèl''' utawa '''nukleus sèl''' iku [[organel]] sing ditemokaké ing [[sèl]] [[eukariotik]]. Organel iki ngandhut sebagéyansapérangan gedhé [[materi genetik]] sèl kanthi wujud molekul [[DNA]] linear dawa sing mbentuk [[kromosom]] bebarengan karo manéka jinis [[protein]] kaya [[histon]]. [[Gen]] ing njeron kromosom-kromosom iki sing mbentuk [[genom]] inti sèl. Fungsi utama nukleus ya iku kanggo njaga integritas gen-gen mau lan ngontrol aktivitas sèl kanthi ngemunah [[ekspresi gen]]. Saliyané iku, nukleus uga duwé fungsi kanggo ngorganisasi gen nalika dumadi panyigaran sèl, mrodhuksi mRNA kanggo ngode protein, minangka papan sintesis ribosom, papan dumadiné replikasi lan transkripsi saka DNA, sarta ngatur kapan lan ing ngendi ekspresi gen kudu diwiwiti, dilakokaké, lan dirampungi. Nukleus arupa organel pisanan sing ditemokaké, sing pisanan didheskripsikaké déning [[Franz Bauer]] taun [[1802]] lan dijabaraké luwih dhetil déning ahli botani Sekotlan, [[Robert Brown]] ing taun [[1831]].
 
Elemen struktural utama nukleus ya iku ''[[membran inti]]'', sawijining [[membran]] lapis dhobel sing mbungkus sakabèhaning organel lan misahaké pérangan inti karo [[sitoplasma]] sèl, sarta ''[[lamina inti]]'', sawijining struktur jroning nukleus sing mènèhi panjurung mekanis kaya [[sitoskeleton]] sing nyokong sèl sacara kasluruhan. Sacara garis gedhé, membran inti kapérang saka telung pérangan, ya iku membran njaba, ruwang perinuklear, lan membran njero. Membran njaba nukleus sinambung karo retikulum endoplasma (RE) kasar lan sumebar karo ribosom. Sifat membran inti sing ora permeabel marang sebagéyansapérangan gedhé molekul marakaké nukleus merlokaké [[pori inti]] supaya molekul bisa obah ngliwati membran. Pori nukleus kaya trowongan sing ana ing membran nukleus sing fungsiné ngubungaké nukleoplasma karo sitosol. Fungsi utama saka pori nukleus ya iku kanggo srana pangijolan molekul antarané nukleus karo sitoplasma. Molekul sing metu, akèh-akèhé mRNA, dipigunakaké kanggo sintesis protein. Pori nukleus kasusun saka 4 subunit, ya iku subunit kolom, subunit anular, subunit lumenal, lan subunit ring. Subunit kolom duwé fungsi ing pambentukan dinding pori nukleus, subunit anular gunané kanggo mbentuk spoke sing ngarah nuju tengah saka pori nukleus, subunit lumenal ngandhut protein transmembran sing nempelaké komplèks pori nukleus marang membran nukleus, éwadéné subunit ring duwé fungsi kanggo mbentuk permukaan sitosolik (adhep-adhepan karo sitoplasma) lan nuklear (adhep-adhepan karo nukleoplasma) saka komplèks pori nukleus.
 
Sanajan pérangan njero nukleus ora ngandhut badan sing diwatesi déning membran, isi nukleus ora sragam lan duwé sapérangan badan subnukleus sing kabentuk saka protein-protein unik, molekul RNA, sarta gugus DNA. Conto utama saka badan subnukleus ya iku nukleolus, sing mligi kalibat sajroning pambentukan ribosom. Sawisé diprodhuksi déning [[nukleolus]], [[ribosom]] dièkspor nuju sitoplasma kanggo ngleksanakaké fungsi translasi mRNA.