Piyul: Béda antara owahan

Konten dihapus Konten ditambahkan
Top4Bot (parembugan | pasumbang)
→‎Pérangan Piyul: éjaan, replaced: Bageyan → Pérangan (2), bageyan → pérangan (2), bagéyan → pérangan (6), Bagéyan → Pérangan (3)
Top4Bot (parembugan | pasumbang)
→‎Pérangan Piyul: éjaan, replaced: jembatan → kreteg (5), Jembatan → Kreteg (3)
Larik 68:
== Pérangan Piyul ==
[[Gambar:Soundpost end.jpg|thumb|left|Cagak ing sajerone piyul kang katon saka bolongan F]]
Piyul iku kaperang saka pirang-pirang pérangan, kaya ta; awak piyul, gulon piyul, jembatankreteg piyul, papan [[driji]], [[senar]], lan werna-werna piranti kang nyengkuyung nalika pyul digunakaké. Piranti kasebut kaya ta pasak kanggo nyetel kanggo saben senar, buntut piyul kanggo nyangga senar, pin lan tali kanggo nahan buntut piyul, lan werna-werna piranti kanggo nyetèl ing buntut piyul yèn diperlokaké, ditambah manèh piranti kanggo nyangga janggut.
 
Awak piyul kapérang saka rong papan suwara kang mlengung kang digandhengake déning kayu kang diarani iga piyul kang ditèmpèlaké nganggo lém kéwan, [[lém]] kulit [[kéwan]], utawa [[resin]]. Iga piyul kapérang saka papat sudhut, pérangan ngisor, lan garis tipis kang diarani lapisan njero, kang mbiyantu nahan lekukan ing iga piyul, lan bisa uga kanggo ngambakake papan kanggo lem. Dideleng saka ngarep lan buri, wujudé awak piyul kaya wujudé [[jam]] [[pasir]]. Rong lekukan kaya aksara C ing kiwa tengene nggawé ruwangan kanggo busur piyul obah.
 
Umumé pérangan dhuwur piyul digaw saka [[kayu spurce]], kaya kayu [[cemara]], kang diukir nganti wujudé ''simetris'' lan diwènèhi bolongan suwara loro (utawa bolongan -F, dijenengi bolongan-F amarga wujudé kaya aksara F). Bolongan suwara kasebut mebawani marang suwarané piyul, lan uga minangka ''bolongan kanggo ambegan'' piyul nalika hawa ''beresonansi'' ing jeroné. Ing pinggir papan iki digawé lekukan garis kang diarni purfling, garis iki kanggo ngalangi senthèt saka pinggir. Purfling palsu kang dicat ing papan piyul biyasané dadi pratandha yèn kuwalitas pyul iku èlèk. Balok cilik dipasang ing sadhuwuré papan piyul, dhuwure padha karo sadhuwuré jembatankreteg piyul, kanggo nambahi bobot papan dhuwuré piyul.
[[Gambar:Violin bridge blank and finished.jpg|thumb|right|JembatanKreteg anyar lan jembatankreteg kang wis dadi]]
Pérangan mburi lan pinggir piyul digawé saka kayu mapel, biyasa dipilih kang aluré padha. Pérangan mburi piyul umumé digawé saka kayu wutuh kang diukir kanthi ''simetris'' utawa padha. Pérangan iki uga asring dibentuk purfling sanajan ora pati ana prabawa marang piyul. Ing piyul antik kadhang diwènèhi cèt lan tulisan tangan minangka gantiné purfling ing pérangan buri. Ana pérangan kang mblendhuk, setengah bunder kang ana ing pérangan kang cedhak karo gulu piyul kanggo nambahi panggonan kanggo ngelèm . Blendhukan kasebut wigati kanggo sembungan gulu piyul lan awak piyul, nanging nalika ngukur dawané piyul, pérangan iki ora diitung.
[[Gambar:Four violin tuning pegs.jpg|thumb|left|100px|Patang piranti tambahan kanggo nyetel ing saben senar]]
Gulu piyul biasane digawwe saka kayu mapel kang padha karo pérangan buri lan pinggir awak piyul. Ing gulu piyul ana papan driji kang digawé saka kayu eboni utawa kayu liya kang dicat [[ireng]]. Kayu eboni asring dipilih déning tukangh gawé piyul amarga kayune atos, lan awet. Piyul kang tuwa digawé saka kayu mapel kanggo papan driji lan dipernis karo kayu eboni. Ing papan driji kang dhuwur ana garis kayu kang mbendul, asring kayu eboni utawa kayu gadhing kang diarani sadel dhuwur. Blendhukan iki digunakaké kanggo jembatankreteg landésan senar, kaya jembatankreteg piyul kang digunakaké kanggo kaperluan kaya awake piyul.
 
JembatanKreteg piyul diukir kanthi ati-ati saka kayu mapel lan duwé guna dhewe-dhewe, lengkungan ndhuwur kanggo nahan senar nalika ing tingkat tartemtu saka papan driji kang bentuke mlengkung supaya bisa digesek dhewe-dhewe (utawa bebarengan) lan dadi papan kanggo ngeterake getaran suwara saka senar tumuju awak piyul. JembatanKreteg iki saweise dipasang uga bisa diobahke kangggo nyetel [[suwara]] piyul.
 
Pérangan buntut piyul iku panggonan pucuk ngisor senar kang diselipke ing jerone patang bolongan. Asring uga ing senar E diwenehi penyetel tambahan kanggo nggampangake anggone nyetel, nanging kanggo senar liyané uga bisa ditambahi penyetelan tambahan kaya senar E. Ana uga pemain piyul kang ora nambahi piranti penyetalan amarga nambahi bobote piyul lan ngowahi suwara kang diasilake déning piyul.