Kali Niger: Béda antara owahan

Konten dihapus Konten ditambahkan
Top4Bot (parembugan | pasumbang)
éjaan, replaced: jroning → sajeroning (5)
Top4Bot (parembugan | pasumbang)
éjaan, replaced: Belgia → Bèlgi, Etimologi → Ètimologi, gedhe → gedhé, Mei → Mèi, mengkana → mangkono, negro → négro, biyen → biyèn
Larik 1:
[[Gambar:Niger river map.PNG|right|thumb|300px|Peta Kali Nigeria minangka lembah kali kang dhuweni [[werna]][[ijo]]. Gamblang minangka ngisor kali nduwènihulu ing [[Guinea]], banjur menggok sajeroning bawana, lan akhiré nduwèni hilir ing [[Nigeria]].]]
 
'''Kali Niger''' ya iku kali kang utama dumunung ana ing [[Afrika]] [[Kulon]], kanthi dawa kurang luwih 2500 [[mil]] (utawa 4000 [[km]]). Kali kang mili ngelewati [[Guinea]], [[Mali]], [[Niger]], ing tapel wates [[Benin]] banjur lewat [[Nigeria]], kang ndhuwei hilir ngelewati salah sijiné delta kali kang paling gedhegedhé, uga misuwur minangka [[Delta Niger]], tumuju ing [[Lempongan Guinea]]. Kali Niger ya iku kali urutan ka-3 paling dawa ana ing Afrika, sawisé [[Kali Nil]] lan [[Kali Kongo]] (biyenbiyèn misuwur kathi sesebutan Kali Zaïre). Anak kali kang utama ya iku [[Kali Benue]].
 
== EtimologiÈtimologi ==
[[Gambar:Niger river at Koulikoro.jpg|right|300px|thumb|Kali Niger ing [[Kulikoro]]]]
Sumber saka jeneng ''Niger'' kang asli ya iku durung dibabarake utawa durung dingerteni ing masarakat umum. Umumé kali Niger dijupuk saka [[Basa Latin|Latin]] ''niger'' kang ngandut arti [[ireng]]. Khanan kaya mengkanamangkono durung bisa dipakemake karana ora ana bukti kang gamblang.Tembung Niger uga dijupuk kanthi asal-usul saka panjajah [[Portugis]] kang migunakake tembung sajeroning basa Portugis ya iku ''negronégro'' utawa ''preto'', kang dimupangatake ana ing panggonan liyaing [[donya]] karana Kali Niger ora duwé banyu ireng kasunyatané duwé banyu bening (deleng [[Rio Negro]]).
== Geografi ==
[[Gambar:Niger River Center Island.jpg|right|300px|thumb|Omah-omah blethok ing [[pulo]] utama [[Danau Debo]], ing salah sijiné pérangan kang amba saka kali Sungai Niger]]
 
Kali Niger ya iku kali kang duwé kahanan [[banyu]] kang "bening", kang ngalir ska persepuloh sedimen ketimbang [[Sungai Nil]]. Kahanan kaya mengko kang ana ing kali disebabake déning Niger kang dumunung ana ing wewatuan kang kuna lan duwé biji endapan blethok kang sithik kahanan kaya mengkeni iki kang dadi sebab utama kali Niger duwé banyu kang bening.<ref>Reader, John. Afrika. Washington, D.C.: National Geographic Society, 2001. hal. 191</ref> Namun demikian, seperti juga Nil, sungai Niger selalu banjir musiman, dimulai padha bulan September, memuncak di November, dan berakhir di bulan MeiMèi.<ref name="Reader, hal. 191">Reader, hal. 191</ref>
 
Ciri khas sungai ini adalah [[Delta Pedalaman Niger]], yang terbentuk di laladan di mana lereng sungai itu mematah.<ref name="Reader, hal. 191"/> Hasilnya adalah suatu wewengkon dengan aliran arus seperti jalinan pita, [[rawa]]-rawa, dan danau-danau sebesar nagara [[BelgiaBèlgi]]; dan banjir musiman menjadikan Delta itu luar biyasa produktif baik di babagan [[perikanan]] maupun [[agrikultur]].<ref>Reader, hal. 191-192</ref>
 
== Kali Niger sajeroning carita fiksi ==