Srengéngé: Béda antara owahan
Konten dihapus Konten ditambahkan
éjaan, replaced: alat → piranti, bangunan → yasan (3), biasa → biyasa, cepet → rikat (3), Desember → Dhésèmber (3), energi → ènergi (2), Februari → Fèbruari, matahari → srengéngé (3), Mei → Mèi, mekaten → makaten, ngakibatak... |
éjaan, replaced: tasih → taksih (8), kilometer → kilomèter (4), kalian → kaliyan (2), dipunpanggihi → kapanggih (3) |
||
Larik 203:
| separator =
| postscript =
}}</ref> Angka kasebat sami kaliyan kaping 333.000 massa bumi.<ref name="Marshall"/> Sauntawisipun punika, dhiameter srengéngé inggih punika 1.392.000
| url = http://www2.jpl.nasa.gov/basics/bsf1-1.php
| title = Basic of Space Flight Section 1 Chapter 1. The Solar System
Larik 224:
}}</ref>
Srengéngé arupi lintang ingkang paling caket kaliyan bumi, inggih punika letipun rata-rata 149.600.000 [[
{{Citation
| first = SF
Larik 289:
| separator =
| postscript =
}}</ref> Sacara téyori perkawis kasebat ateges bilih satunggiling tiyang gadhah bobot 100 kg ing bumi mila manawi lelampahan ing lumahipun srengéngé bobotipun bakal karaos kados 2.800 kg.<ref name="fcain3"/> Gravitasi srengéngé mungkinaken narik sadaya komponèn-komponèn panyusunipun mbentuk satunggil wangun bal sampurna.<ref name="fcain3"/> Gravitasi srengéngé ugi ingkang nahan planit-planit ingkang ngupengi tetep wonten ing orbitipun piyambak-piyambak.<ref name="fcain3"/> Prabawa saking gravitasi srengéngé
[[Radhiasi]] srengéngé, langkung dipuntepangi minangka cahya srengéngé, inggih punika campuran gelombang èlèktromagnètik ingkang kapérang saking [[infraabang|gelombang infraabrit]], [[cahya katingal]], [[sinar ultraviolèt]].<ref name="jcvillanueva">{{cite web
Larik 385:
| publisher = シュプリンガー・ジャパン株式会社
|ISBN= 9780387681269}} ({{google books with page|tuv4z1dHey8C|pirsani|285| suhu zona radhioaktif}})
</ref> Suhu lan dhènsitas zona radhiatif
=== Zona konvèktif ===
Larik 400:
| separator =
| postscript =
}}</ref> Pamandhapan suhu kasebat nyebabaken dumadosipun saya alonipun obahan atom saéngga paobahan sacara radhiasi dados kirang èfisièn malih.<ref name="cohen"/> Ènèrgi saking inti srengéngé mbetahaken wekdal 170.000 taun kanggé nggayuh zona konvèktif.<ref name="solar nasa"/> Nalika wonten ing zona konvèktif, paobahan atom bakal dumados sacara [[konvèksi]] ing aréa sadawanipun sapérangan atus
=== Fotosfèr ===
Fotosfèr utawi lumahipun srengéngé ngliputi wewengkon ingkang kandelipun 500 [[
=== Kromosfèr ===
Larik 429:
| separator =
| postscript =
}}</ref> Gerakan rotasi punika sepindhaipun dipunkawruhi liwat pangamatan dhumateng éwah-éwahan posisi bintik srengéngé.<ref name="hathaway"/> Sumbu rotasi srengéngé miring tebihipun 7,25° saking sumbu orbit bumi saéngga kutub lèr srengéngé bakal langkung katèingal ing wulan [[September]] sauntawis kutub kidul srengéngé langkung katingal ing wulan [[Maret]].<ref name="hathaway"/> Srengéngé sans bal padhet, ananging bal gas, saéngga srengéngé boten rotasi kanthi kacepetan ingang sragam.<ref name="hathaway"/> Ahli astronomi nélakaken bilih rotasi pérangan interior srengéngé boten sami
| url = http://www.universetoday.com/18565/rotation-of-the-sun/
| title = Rotation of the Sun
Larik 459:
| separator =
| postscript =
}}</ref> Sumber bèntenipun wekdal rotasi srengéngé kasebat
* Srengéngé lan sadaya isi tata surya obah ing orbitipun ngupengi galaksi [[bimasakti]].<ref name="coffey"/> Srengéngé mapan tebihipun 28.000 [[taun cahya]] saking pusat galaksi bimasakti.<ref name="coffey"/> Kacepetan rata-rata paobahan punika inggih punika 828.000 km/jam saéngga dipunkintenaken bakal mbetahaken wekdal 230 yuta taun kanggé pikantuk satunggil puteran sampurna ngupengi galaksi.<ref name="coffey"/>
Larik 552:
}}</ref> [[Érupsi]] saged dumados nalika struktur prominèsa dados boten stabil saéngga bakal pecah lan ngedalaken plasmanipun.<ref name="nasa prominence"/> Nalika dumados érupsi, matérial ingkang dipunwedalaken dados pérangan saking struktur magnètik ingkang ageng sanget dipunsebat semburan massa korona (''coronnal mass ejection''/ CME).<ref name="prominence"/><ref name="nasa prominence"/> Paobahan semburan korona kasebat dumados ing kacepetan ingkang inggil sanget, inggih punika antawis 20 éwu m/s dumugi 3,2 yuta km/s.<ref name="prominence"/> Paobahan kasebat ugi nyebabaken paningkatan suhu dumugi puluhan yuta drajat salebetipun wekdal ingkang singkat.<ref name="prominence"/> Manawi érupsi semburan massa korona ngarah dhumateng bumi, bakal dumados interaksi kaliyan médhan magnèt bumi lan njalari dumadosipun [[badhai géomagnètik]] ingkang gadhah potènsi ngganggu jaringan komunikasi lan [[listrik]].<ref name="nasa prominence"/>
Satèunggiling prominènsa ingkang stabil saged tahan ing korona dumugi mawulan-wulan dangunipun lan ukuranipun taras tansaya ageng saben dinten.<ref name="nasa prominence"/> Para ahli
=== Bintik srengéngé ===
Bintik srengéngé inggih punika granula-granula cembung alit ingkang
| url = http://sunearthday.nasa.gov/2007/locations/ttt_atob.php
| title = Issue #52: Sunspots From A To B - Solar Magnetism
Larik 710:
Montor mabur ulang alik Ulysses inggih punika asil proyèk internasional kanggé nyinaoni kutub-kutub srengéngé, dipunluncuraken tanggal 6 Oktober 1990.<ref name="hamiltoncj"/> Éwadéné Yohkoh inggih punika montor mabur ulang alik ingkang dipunluncuraken kanggé nyinaoni radhiasi ènèrgi inggil saking srengéngé.<ref name="hamiltoncj"/> Yohkoh arupi asil karya sesarengan Jepang, Amérika Sarékat, lan Inggris ingkang dipunluncuraken tanggal 31 Agustus 1991.<ref name="hamiltoncj"/>
Misi èksplorasi srengéngé ingkang paling misuwur inggih punika Solar and Heliospheric Observatory (SOHO) ingkang dipunkembangaken déning Badan Antariksa Amérika Sarékat (NASA) nyambut damel sesarengan
| url = http://www.universetoday.com/18114/nasa-and-the-sun/
| title = NASA and The Sun
Larik 725:
| separator =
| postscript =
}}</ref> SOHO gadhah tugas ngempalaken data struktur internal, prosès fisik ingkang dumados, sarta pamundhutan gambar lan dhiagnosis spèktroskopis srengéngé.<ref name="hamiltoncj"/> SOHO dipunpanggènaken ing let 1,5 yuta km saking bumi lan
Misi èksplorasi paling énggal saking NASA inggih punika montor mabur ulang alik kembar kanthi nami STEREO ingkang dipunluncuraken tanggal 26 Oktober 2006.<ref name="bob"/><ref name="cain4"/> STEREO gadhah tugas kanggé nganalisis lan mundhut gambar srengéngé salebetipun wangun 3 dhimènsi.<ref name="bob"/> Solar Dynamics Observatory Mission inggih punika misi èksplorasi NASA ingkang nembé wonten pangembangan lan sampun dipunpublikasikaken wulan April 2008.<ref name="bob"/> Solar Dynamics Observatory Mission dipunkintenaken bakal ngorbit kanggé nyinaoni dhinamika srengéngé ingkang ngliputi aktivitas srengéngé, évolusi atmosfèr srengéngé, lan prabawa radhiasi srengéngé dhumateng planit-planit sanès.<ref name="bob"/>
Larik 798:
| publisher = Summit University Press
|ISBN=9780972040242}} ({{google books with page|nBlOwrLYiHEC|pirsani|354| Surya asalipun saking basa Sansekekerta}})
</ref> Tembung ''surya'' asalipun saking basa Sansekerta ''sur'' utawi ''svar'' ingkang gadhah akir kagungan sinar.<ref name="Prophet"/> Surya dipungambaraken minangka déwa ingkang nyipeng kaseimbangan ing lumahing bumi.<ref name="Prophet"/> Panyembahan srengéngé sampun dipunlampahaken déning panganut kapitadosan Hindhu salaminipun éwonan taun.<ref name="deepak"/> Sapunika pèngetan riyaya srengéngé mlethèk
* [[Helios]] inggih punika déwa srengéngé salebetipun mitologi [[Yunani]].<ref name="deepak"/> Helios dipunsebat ugi minangka [[Sol Invictus]] ing [[Romawi Kuna|kabudayan Romawi]].<ref name="Littleton">
Larik 871:
* Suku [[Aztec]] nyembah [[Huitzilopochtli]], ingkang arupi déwa perang lan simbul srengéngé.<ref name="history">Histrory World. http://www.historyworld.net/wrldhis/PlainTextHistories.asp?gtrack=pthc&ParagraphID=ezq#ezq dipunaksès tanggal 24 Juni 2011</ref> Saben dinten Huitzilopochtli dipuncariyosaken migunakaken sinar srengéngé kanggé ngusir pepeteng saking langit, nanging saben ndalu déwa punika pejah lan pepeteng dhateng malih.<ref name="history"/> Kanggé maringi kakiyatan dhumateng déwaipun, bangsa Aztec nyaosaken pasembahan [[jantung]] manungsa saben dinten.<ref name="Lang"/>
* [[Shintoisme]] arupi agami ingkang gadhah inti dhumateng panyembahan srengéngé ingkang
=== Bangunan lan bendha ingkang sesambetan kaliyan srengéngé ===
Larik 889:
| separator =
| postscript =
}}</ref> Jam srengéngé ngrembaka ing antawisipun kabudayan kuna [[Babylonia]], [[Yunan]], [[Mesir]], [[Romawi]], [[Cina]], lan [[Jepang]]. Jam srengéngé paling sepuh ingkang naté
* [[Stonehenge]] ingkang wonten ing [[Wiltshire]], [[Inggris]], gadhah pilar watu paling ageng ingkang dipunsebat Heelstone nengeri posisi mlethèkipun srengéngé tanggal 21 Juni (posisi srengéngé tepat ing lèr bumi).<ref name="phillips">
{{Citation
Larik 907:
|ISBN=9780521397889}} ({{google books with page|N_1psGBOwtcC|pirsani|1| lintang mawi ukuran sedheng}})
</ref>
* Observatorium kuna ingkang dipunbangun kanggé Déwa Ra
| url = http://sunearthday.nasa.gov/2005/locations/elkarnak.htm
| title = El Karmak
| |||