Baruna: Béda antara owahan

Konten dihapus Konten ditambahkan
Top4Bot (parembugan | pasumbang)
→‎top: éjaan, replaced: kadosta → kados ta
Top4Bot (parembugan | pasumbang)
éjaan, replaced: bebas → bébas, dewa → déwa (2), Dewa → Déwa (6), istana → pura, kilen → kilèn, makhluk → makluk, matahari → srengéngé, mbangun → yasa, saperangan → sapérangan, sawetawis → sawatawis
Larik 1:
{{rapèkaké}}
[[Gambar:Dewa.jpg|thumb|DewaDéwa Baruna]]
 
Wonten ing ajaran [[agama]] [[Hindhu]], '''Baruna''' utawa '''Waruna''' ([[Sansekerta]]: वरुण; [[Basa Latin|Latin]]: ''Varuna'') inggih punika manifestasi [[Brahman]] ingkang dados panguwaos laut kaliyan [[segara]]. Tembung Baruna (''Varuna'') asalipun saking ''var'' ([[Sanskerta]]) ingkang gadhah teges "nutup". Tembung "var" kasebut lajeng dipungayutaken kaliyan laut, amargi [[segara]] punika amba sanget saha saged nutupi saperangansapérangan ageng wewengkon [[bumi]].<ref name="buku 1">I Ketut Sukartha, dkk. (2003). ''Agama Hindu untuk SLTP Kelas 3''[[ISBN 979-571-020 6 (jilid 1)]]. Denpasar: Penerbit Ganeca Exact.</ref>
 
Baruna saha Mitra inggih punika déwa saking prekawis sosial, kalebet sumpah, saha asring kagambaraken kembar antawisipun déwa kekalih punika (senyawa dvandva). Baruna ugi kembar kaliyan déwa [[Indra]] wonten ing [[Rgveda]], kados ta Indra-Varuna (nalika déwa kekalih punika sami ambiyantu nalika mbangunyasa ing taun énggal saperlu miwiti jaman ingkang énggal)<ref>FBJ Kuiper, Ancient Idian Cosmopony, Beombay 1983</ref>)
 
Minangka déwa langit (Angkasa), Baruna saéstu nguwaosi sepalih petenging langit, utawi langit lau (rasa), utawi dados sulihing "peteng" sisihing [[mataharisrengéngé]] amargi lampahipun wangsaul saking sisih kilenkilèn tumuju mring sisih wétan nalika wayah ndalu.<ref>Sieg, Der Nachtweg der Sonne 1923</ref>
 
Miturut kapitadosan [[umat Hindhu]], Baruna nguwaosi hukum alam ingkang dipunsebut [[Reta]]. Piyambakipun nitih makhlukmakluk ingkang dipunsebut [[makara]], sepalih [[baya]] sepalih [[menda|wedhus]] (sawetawissawatawis wekdal makara dipunsamikaken kaliyan [[baya]], utawi saged ugi dipungambaraken minangka sepalih [[wedhus]] sepalih [[iwak|mina]]). Garwanipun Beliau winastan [[Baruni]], ingkang mapan wonten ing istanapura mutiara. Déning tiyang wicaksana, DewaDéwa Baruna ugi dipunsebut minangka "DewaDéwa langit", "DewaDéwa [[Udan|jawah]], sarta dewadéwa ingkang nguwaosi hukum.<ref name="buku 2">Dharam Vir Singh (Alih Basa Déning I. G. A. Dewi Paramitha, S. S. (2006). ''Hinduisme Sebuah Pengantar''[[ISBN 978-979-722-399-1]]. Surabaya: Penerbit Paramita.</ref>
 
== Mantra ==
 
Wonten ing kitab ''[[Weda]]'', DewaDéwa Baruna minangka panguwoas hukum alam langkung asring dipunsembah, antawisipun minangkan dewadéwa palindhung.<ref name="internet ">[http://www.scribd.com/doc/61191456/zaman-weda](dipunundhuh tanggal 20 NOvember 2012)</ref>
 
Mantra kanggé DewaDéwa Baruna:
 
:''Agnum su tubhyam varuna svadhavo,''
Larik 21:
 
;Teges
:Mugi-mugi puja punika gadhah makna dhuamteng Panjenengan, O Baruna ingkang bebasbébas
:Mugi-mugi kula sadaya slamet nalika ngaso, mugi-mugi kula sadaya slamet anggénipun makarya
:Lindungi kula sadaya kanthi berkahipun panjenengan <ref name="internet 2">[http://stitidharma.org/doa-sehari-hari-menurut-hindu/](dipunundhuh tanggal 20 NOvember 2012)</ref>