Getih: Béda antara owahan

Konten dihapus Konten ditambahkan
Top4Bot (parembugan | pasumbang)
éjaan, replaced: bagéan → pérangan, Bagéan → Pérangan, utamané → mliginé
Top4Bot (parembugan | pasumbang)
éjaan, replaced: nduwèni → duwé (5), sifat → sipat, téori → téyori, dianggep minangka → dianggep (2)
Larik 1:
'''Getih''' ([[basa krama]]: '''rah''' utawa '''ludira''' utawa '''rudira''') iku [[cuwèran]] sing ana ing kabèh [[sato kewan|kéwan]] tingkat dhuwur sing nduwèniduwé fungsi ngirimaké dat-dat lan oksigen sing dibutuhaké déning [[jaringan]] awak, ngangkud bahan-[[bahan kimia]] asil [[metabolisme]], lan uga minangka pertahanan awak saka [[virus]] utawa [[bakteri]]. Istilah medis sing ana gayutané kaliyan getih diwiwiti kanthi tembung ''hemo-'' utawa ''hemato-'' sing asalé saka [[basa Yunani]] ''haima'' tegesé getih.
 
Ing [[serangga]], getih (utawa luwih dikenal minangka [[hemolimfe]]) ora kalibat ing parédharan [[oksigen]]. Oksigèn ing serangga diédharaké liwat sistém trakéa arupa saluran-saluran sing nyaluraké udara sacara langsung nuju jaringan awak. Getih serangga ngangkud dat nuju jaringan awak lan nyingkiraké bahan sisa métabolisme.
Larik 22:
 
* ''[[Sel getih abang]] utawa [[eritrosit]]'' (kurang luwih 99%).
:Eritrosit ora duwé [[nukleus sel]] uga [[organela]], lan ora dianggep minangka [[sel (biologi)|sel saka segi biologi]]. Eritrosit ngandhut hemoglobin lan ngédharaké oksigen. Sel getih abang uga duwé peran ing panenton [[golongan getih]]. Penyakité wong kang kakurangan eritrosit iku [[anemia]].
 
* ''Keping-keping getih utawa [[trombosit]]'' (0,6 - 1,0%)
Larik 28:
 
* ''[[Sel getih putih]] utawa [[leukosit]]'' (0,2%)
:Leukosit duwé tanggung jawab marang [[sistém imun]] awak lan tugasé musnahaké brang-barang sing dianggep asing lan mbebayani déning awak, umpamané virus utawa bakteri. Leukosit duwé sifatsipat amuboid utawa ora nduwèniduwé wangun sing tetep. Penyakit wong sing kaluwihan leukosit iku [[leukimia]], éwadéné penyakité wong sing kakurangan leukosit iku [[leukopenia]].
 
[[Plasma getih]] dhasaré iku larutan [[banyu]] sing ngandhut :
Larik 48:
Panggetihan gedhé, amarga kacilakan utawa dudu (kaya ing oprasi), lan uga penyakit getih kaya [[anemia]] lan [[thalassemia]], sing merlokaké [[transfusi getih]]. Sapérangan nagara duwé [[bank getih]] kanggo nyukupi panyuwunan kanggo transfusi getih. Panampa getih perlu duwé [[jinis getih]] sing padha karo panyumbang.
 
Getih uga arupa salah siji "vektor" ing panularan penyakit. Salah siji conto penyakit sing bisa ditularaké liwat getih ya iku [[AIDS]]. Getih sing ngandhut [[virus]] [[HIV]] saka makluk urip sing HIV positif bisa nular marang makluk urip liya liwat sentuhan antarané getih karo getih, [[sperma]], utawa cuwéran awak makluk urip kasebut. Amarga panularan penyakit bisa dumadi liwat getih, objèk sing ngandhut getih dianggep minangka ''biohazard'' utawa ancaman biologis.
 
Ing manéka warna kapentingan diagnosis penyakit, [[tekanan getih]] nduwèniduwé peranan sing wigati banget.
 
== Kapercayan ==
 
Amarga getih nduwèniduwé fungsi wigati sing gedhé marang kauripan, getih dikaitaké marang sapérangan kapercayan.
 
* Umat [[Kristen]] percaya manawa [[anggur]] upacara [[Ékaristi]] nglambangaké getih [[Yesus Kristus]] sing disokaké kanggo nebus dosa manungsa.
* [[Vampir]] iku makluk fiksi sing dipercayani terus urip kanthi ngisep getih wong sing isih urip.
* [[Agama]] [[Islam]] nglarang panganuté mangan/ngombé getih.
* Ing téoritéyori [[Abad Pertengahan]] salah siji saka papat unsur awak, getih dikaitaké marang unsur geni lan ‘’riang’’ lan ‘’pelahap’’ sing dikenali minangka nduwèniduwé pawatakan "berdarah".
 
== Pirsanana uga ==