Basa Ivri: Béda antara owahan

Konten dihapus Konten ditambahkan
Top4Bot (parembugan | pasumbang)
éjaan, replaced: lisan → lésan, luwih saka → punjul
Top4Bot (parembugan | pasumbang)
éjaan, replaced: padunungé → sing ndunungi, padunung → sing ndunungi (2)
Larik 34:
|}
 
'''Basa Ibrani''' (<big>'''עברית'''</big>, ''‘Ivrit'') iku [[basa Semitik]] saka rumpun basa [[basa Afro-Asia|Afro-Asia]] sing saiki dipituturaké déning punjul 7 yuta jiwa ing Israèl lan sacacahing wong sajeroning komunitas Yahudi saubenging donya. Ing Israèl, basa iki basa nagara ''de facto'' lan salah sijining basa resmi. Basa resmi sijiné ya iku [[basa Arab]]. Ing Israèl basa Ibrani dipituturaké déning mayoritas padunungsing ndunungi nagara iki.
 
== Sajarah cekak ==
Intisarining [[Tanakh]] (Alkitab Ibrani תנ"ך) iku tinulis ing basa Ibrani Klasik, lan akèh sing bentuké ditilasaké nganti saiki iku mliginé dhialèk Ibrani Alkitab sing naté berkembang sakiwa-tengené [[abad kaping 6 SM]], nyedhaki [[Pangguwangan Babilonia]]. Amerga iki basa Ibrani wiwit mbiyèn diarani ''Leshôn Ha-Kôdesh'' (לשון הקודש), "Basa Kudus", déning wong-wong Yahudi.
 
Mayoritas para nimpuna basa sarujuk yèn sawisé [[abad kaping 6 SM]], nalika [[Kakaisaran Neo-Babilonia]] mbedhah [[Yerusalem]] lan ngguwang padunungésing ndunungi menyang Babilon lan Sirus Agung, utawa Maharaja Pèrsi maringi idin pareng mulih, basa Ibrani Alkitab sing katulis ing Alkitab ing panggunan sadina-dina diganti déning dhialèk-dhialèk anyar Ibrani lan sawijining vèrsi lokal [[basa Aram]]. Sawisé [[abad kaping 2]], nalika [[Kakaisaran Romawi]] mbuwang padunungsing ndunungi Yahudi saka Yerusalem lan pérangan-pérangan nagara Bar Kokhba, basa Ibrani angangsur-angsur ilang ora dadi basa sing dipituturaké manèh nanging tetep dadi basa sastra wigati. Layang-layang, kontrak, dagang, sains, filsafat, kadhokteran, tembang, lan undhang-undhang tetep tinulis ing basa Ibrani sing miwiti nyerep lan nyilih tembung-tembung saka basa liya lan inovasi tembung anyar.
 
Basa Ibrani salawasé 2.000 taunan dadi basa tinulis waé sing digunakaké déning komunitas Yahudi sadonya nganti dicoba digunakaké dadi basa lésan manèh ing pungkasan [[abad kaping 19]] ing Palèstina déning usahané [[Eliezer Ben-Yehuda]], sawijining aktivis Yahudi sing dudu nimpuna basa. Ben-Yehuda iku [[Zionisme|Zionis]]. Nalika iku Palèstina sing kala semana sawijining propinsi Turki Ottoman, ditekani wong-wong Yahudi sing ngungsi saka [[Éropah]]. Para pangungsi iki mituturaké basa sing séjé-séjé, kaya ta [[basa Yiddish]] lan [[basa Rusia]], dadi sawijining basa panunggal diprelokaké.