Jagat Anyar: Béda antara owahan

Konten dihapus Konten ditambahkan
Top4Bot (parembugan | pasumbang)
→‎top: éjaan, replaced: spesies → spésies, utamané → mligi (2), klebu → kalebu
Top4Bot (parembugan | pasumbang)
→‎top: éjaan, replaced: generasi → génerasi, pesisir → pasisir, Selandia Anyar → Niu Selan (2)
Larik 4:
[[Christopher Columbus]] bali menyang Éropah nalika taun [[1493]] saka lelaku pisanané menyang bawana Amérika lan tanggal 1 November ing taun sing padha [[Peter Martyr d'Anghiera]] nyebut Columbus sajeroning sawijining layang minangka panemu saka "Jagat Anyar" (''novi orbis'').).<ref>O'Gorman, Edmundo. The Invention of America. 1961. p. 84.</ref> Setaun sabanjuré ing layang sing liya, kanggo kaping loroné tembung "Jagat Anyar" (''orbo novo'') dipigunakaké kanggo ngrujuk marang bawana Amérika.<ref>Zerubavel, Eviatar. Terra Cognita: The Mental Discovery of America. 2003. p. 72. Citing Thacher, John B. Christopher Columbus. 1903. vol. 1. p. 62.</ref> Lan nalika taun [[1516]] Martyr nerbitaké sawijining karya sing judhulé diwènèhi awalan ''De orbe novo'' ("''Jagat Anyar''").
 
Tembung iki uga dipigunakaké déning [[Giovanni da Verrazzano]] nalika taun [[1524]] minangka cathetan lelakuné ing taun sing padha liwat pesisirpasisir sing saiki ana ing wewengkon [[Amérika Sarékat]] lan [[Kanada]].<ref>[http://bc.barnard.columbia.edu/~lgordis/earlyAC/documents/verrazan.htm The Written Record of the Voyage of 1524 of Giovanni da Verrazzano as recorded in a letter to Francis I, King of France, July 8th, 1524]</ref>
 
"Jagat Anyar" sajeroning kontèks [[sajarah]] bisa dipigunakaké kanggo ngomongaké perkara-perkara sing magepokan karo petualangan [[Christopher Columbus]], panelukan Yukatan déning Spanyol, lan liya-liyané. Sauntara sajeroning kontèks [[biologi]], tembung "Jagat Anyar" lan "Donya Lawas" dipigunakaké kanggo nglompokaké spésies (contoné: [[Munyuk Donya Lawas]]).
Larik 14:
 
-->[[Gambar:CartedAmerique.jpeg|thumb|right|257px|''Carte d'Amérique'', [[Guillaume Delisle]], 1722.]]
Sauntara bawana Amérika asring digambaraké minangka "Jagat Anyar", [[Australasia]] bisa digambaraké minangka "Donya Lawas" uga "Jagat Anyar" gumantung saka apa sing dibahas, mligi sajeroning babagan iki ya iku [[SelandiaNiu AnyarSelan]], ing endi let wektu antarané tekané Columbus lan manungsa pisanan sing manggon ing kana mung let sapérangan generasigénerasi. Sajeroning kontèks biologi, Australasia ora bisa diarani minangka "Donya Lawas" utawa "Jagat Anyar" amarga [[flora]] lan [[fauna]] sing manggon ing kana ora béda adoh karo sing ana ing [[Eurasia]] uga Amérika. Sauntara iku, [[anggur (minuman)|anggur]] saka Australia lan SelandiaNiu AnyarSelan bisa diarani minangka "anggur Jagat Anyar" amarga ombènan iki nembé ngrembaka lan mlebu menyang pasaran Éropah sapérangan dhékade ing wuri iki (ngalahaké popularitas anggur [[Prancis]] lan [[Spanyol]], mligi ing [[Britania Raya]])
 
Adoh sadurungé Columbus, ing Éropah, akèh légèndha sing nyebutaké ngenani anané sawijining bawana ing ujung samodra. Upamané légèndha ngenani [[Irlandia Raya]] saka Norse utawa ''Hvítramannaland'' ("Tanah Duwèkané Kulit Putih"); "adobe of saints"; légèndha [[Madoc]] saka Welsh; lan kalebu uga légèndha [[Atlantis]] sing dicetusaké déning Plato.