Sistem saraf pusat: Béda antara owahan

Konten dihapus Konten ditambahkan
Top4Bot (parembugan | pasumbang)
→‎top: éjaan, replaced: amerga → amarga
Top4Bot (parembugan | pasumbang)
éjaan, replaced: duweni → duwé (8), sacara → kanthi
Larik 6:
# '''''[[Durameter]]'''''; kasusun saka 2 lapisan, kang paling jaba nyatu kanti cumplung minangka ''endostium'', lan lapisan liya minangka duramater kang gampang dicopot saka balung sirah. Ing antarané balung sirah karo duramater ana bolongan ''epidural''.
# '''''[[Arachnoidea mater]]'''''; ingaran mangkono amarga bentuke kaya omah gorogati. Ing jerone ana cuwèran kang ingaran ''liquor cerebrospinalis''; meh kaya cuwèran limfa kang ngisi sela selane membran araknoid. Fungsi selaput arachnoidea ya iku minangka bantalan kanggo nglindungi utek saka bahaya kerusakan mékanik.
# '''''[[Piameter]]'''''. Lapisan paling jero kang duweniduwé wujud disesuaikake kanti lipatan-lipatan lumah utek.
 
Otak lan sumsum balung balung buri duweniduwé 3 materi esensial ya iku:
# awak sèl kang minangka bagiyan materi klawu (''substansi grissea'')
# serabut saraf kang minangka bagiyan materi putih (''substansi alba'')
# sèl-sèl neuroglia, ya iku jaringan ikat kang mapan ing antarané sèl-sèl saraf ing jero sistem saraf punjer
 
Sanajan utek lan sumsum balung buri duweniduwé materi padha ananging susunane béda. Ing utek, materi kelabu mapan ing bagiyan jaba utawa kulite (''korteks'') lan bagiyan putih mapan ing tengah. Ing sumsum balung buri pérangan tengah arupa materi kelabu kang bentuke kupu-kupu, wondene pérangan korteks arupa materi putih.
 
== Otak ==
Otak duweniduwé lima pérangan utama, ya iku: utek gedhé (serebrum), utek tengah (mesensefalon), utek cilik (serebelum), sumsum sambung (medulla oblongata), lan kreteg varol.
 
* '''Otak gedhé''' (''serebrum'')
*: Otak gedhé duweniduwé fungsi sajrone pengaturan sekabehane aktivitas mental, ya iku kang ana kaitane karo kapinteran (intelegensi), ingatan (memori), kesadaran, lan pertimbangan.
*: Otak gedhé arupa sumber saka sekabehane kagiyatan utawa obahan sadhar utawa jumbuh karo kekarepan, sanajan ana uga pira-pira obahan refleks utek. Ing bagiyan [[korteks utek gedhé]] kang wernané klawu ana pérangan panampa rangsang (area sensor) kang mapan ing pérangan mburi area motor kang fungsine ngatur obahan sadhar utawa merespon rangsangan. Saliyané iku ana area asosiasi kang ngubungake area motor lan sensorik. Area iki duweniduwé peran sajrone prosès sianu, nyimpen ingatan, gawé kesimpulan, lan sianu pira-pira basa. Ing sekitar kaloro area kasebut ya iku pérangan kang ngatur kagiyatan psikologi kang luwih duwur. Misale pérangan ngarep arupa punjer prosès kanggo mikir (ya iku ngeleng- eleng, analisis, maca, kreativitas) lan émosi. Pusat pandelengan ana ing pérangan buri.
* '''Otak tengah''' (''mesensefalon'')
*: Otak tengah mapan ing ngarep utek cilik lan kreteg varol. Ing ngarep utek tengah ana talamus lan kelenjar hipofisis kang ngatur makarya kelenjar-kelenjar endokrin. Pérangan duwur (dorsal) utek tengah arupa lobus optikus kang ngatur refleks mata kayat penyempitan pupil mata, lan uga arupa punjer pangrungon.
* '''Otak cilik''' (''serebelum'')
*: Serebelum duweniduwé fungsi utama jero koordinasi obahan otot kang kadadéan sacarakanthi sadhar, keseimbangan, lan posisi awak. yèn ana rangsangan kang ngrugekake utaw mbebayani mangka obahan sadhar kang normal ora mungkin dilakokake.
* '''Sumsum sambung''' (''medulla oblongata'')
*: Sumsum sambung duweniduwé fungsi ngeterake impuls kang teka saka medula spinalis tumuju marang utek. Sumsum sambung uga ngaruhi kreteg, refleks fisiologi kaya detak jantung, tekanan getih, volume lan kecepetan respirasi, obah piranti pencernaan, lan sekresi kelenjar pencernaan.
*: Saliyané iku sumsum sambung uga mengatur obah refleks kang kang liya kaya ta wahing, watuk, lan kedhep.
* '''Kreteg varol''' (''pons varoli'')