Cucuk manuk finch (sakjinis manuk manyar) dadi topik pamikiran [[Darwin]] kang ndhasari évolusi téoriné (priksani gambar)<ref>Bryson, B: "A Short History of Nearly Everything", Transworld, London, 2003.</ref>. Nalika manggon ing kapuloan [[Galapagos]], péranganing ekspedhisi [[HMS Beagle]], Darwin mriksani manawa cucuk manuk finch béda-béda, gumantung saka pulo ngendi asalé. Iki salah sawijining conto kepriyé manuk finch nyesuèkaké dhiri karo kondhisi pulo kang béda-béda. Contoné, ing pulo sijiné, cucuk manuk finch kuwat lan cendhak lan cocog kanggo mecah kulit kacang sing atos. Ing pulo liyané, cucuk manuk finch luwih dawa sithik lan luwih tipis, cocog kanggo ngisep jinis panganan kang ana ing pulo iku. Perkara iki njalari Darwin mikir sawijining kamungkinan manawa manuk finch ora kaciptaaké mangkono waé, ananging ngliwati prosès adhaptasi.
[[Wektu]] iku faktor pentingwigati ing évolusi. Prosès évolusi merlokaké wektu kang suwé banget. Miturut Darwin, ana loro mekanismé kang ndhasari évolusi. Angka siji, prosès évolusi nggawa spésies kang ana duwé interaksi karo kondhisi ékologiné. Contoné, amarga asil évolusi, sapérangan manuk duwé cucuk kang mung bisa dinggo ngisep madu kembang. Sakwéné kembang iku isih sumadya, manuk iku bakal urip. Nanging, manawa kembang iku, amarga ana sebabé, cures, manuk iku kamungkinan gedhé bakal cures uga. Mékanisme kang angka loro ya iku kalairan spésies anyar saka asil variasi ing spésies kang ana. Iki dumadi manawa sawijining grup mahluk urip dadi kapisah lan ing pungkasané duwé gaya urip kang béda banget. Conto klasik ya iku manuk finch ing dhuwur. Asal mulané, nénék moyang manuk saka manéka warna pulo ing Galapagos iku asalé saka dharatan [[Amérika Kidul]]. Amarga mencar ing manéka warna pulo, manuk iku pungkasané ngembangaké gaya urip kang béda-béda. Wéktu (ngliwati akèh génerasi manuk) lan perjuangan kanggo urip (survival) iku rong perkara kang dibutuhaké kanggo nglairaké génerasi anyar manuk finch. Wektu kang luwih dawa manèh lan ngliwati prosès sing padha, miturut Darwin bakal bisa njelasaké évolusi saka ''kabèh'' mahluk urip ing muka bumi kang asalé saka siji "common ancestor".
