Serat Centhini: Béda antara owahan

Konten dihapus Konten ditambahkan
Top4Bot (parembugan | pasumbang)
→‎top: éjaan, replaced: Sejarah → Sajarah, pengetahuan → kawruh
Top4Bot (parembugan | pasumbang)
éjaan, replaced: kasebut → mau (7), Sejarah → Sajarah
Larik 19:
# Radèn Ngabehi Sastradipura
 
Sadurungé diayahi panggubahan, katelu pujangga pura éntuk tugas-tugas kang mirunggan kanggo ngumpulaké bahan-bahan kanggo gawé kitab kasebutmau.<ref name="tin"/> Ranggasutrasna duwé tugas njelajah pulo Jawa bagean wétan, [[Yasadipura II]] duwé tugas njelajah Jawa pérangan kulon, sarta Sastradipura duwé tugas nunèkaké ibadah kaji lan nyempurnakaké kawruh agama [[Islam]].<ref name="tin"/>
 
== Prosès panulisan ==
Larik 25:
 
Sawisé Ranggasutrasna ngrampungaké jilid siji, Yasadipura II rawuh saka Jawa pérangan kulon lan Sastradipura (saiki uga sesilih Kyai Haji Muhammad Ilhar) saka [[Mekkah]].<ref name="tini"/> Jilid loro nganti papat ditulis bebarengan déning katelu pujangga pura. Saben perkara kang magepokan karo wewengkon kulon Jawa, wétan Jawa, utawa agama [[Islam]], ditulis déning ahliné dhéwé-dhéwé.<ref name="tini"/>
Pangeran Adipati Anom banjur nulis dhéwé jilid lima nganti sepuluh.<ref name="tini"/> Panyebabé amarga Pangeran Adipati Anom kira-kira kuciwa sabab kawruh bab saresmi kurang jelas ungkapané, saéngga kawruh bab kasebutmau dianggep ora sampurna.<ref name="tini"/>
 
Sawisé dianggep cukup, Pangeran Adipati Anom nyerahaké manèh panulisan rong jilid pungkasan (jilid sewelas lan rolas) marang katelu pujangga pura mau. Wusananè, kitab Suluk Tambangraras utawa Centhini kasebutmau bisa rampung lan cacahé lagu sakabèhé dadi 725 lagu.
 
== Ringkesan isi ==
Larik 34:
'''Jayengresmi''', dikanthi déning loro santri kang jenengé Gathak lan Gathuk, nglakoni "lelampahan spiritual" menyang saubengé kraton [[Majapahit]], [[Blitar]], Gamprang, alas Lodaya, [[Tuban]], [[Bojonegoro]], alas Bagor, Gambirlaya, Gunung Padham, désa Dhandher, Kasanga, Sela, Gubug [[Merapi]], Gunung Prawata, [[Demak]], [[Gunung Muria]], [[Pekalongan]], Gunung Panagaran, Gunung Mandhalawangi, Tanah [[Pasundan]], [[Bogor]], tilas kraton [[Pajajaran]], [[Gunung Salak]], lan sabanjuré tekan ing Karang.
[[Gambar:Centhini.jpg|thumb|left|Buku bab Serat Centhini]]
Sajeroning lelaku iki, Jayengresmi ngalami "pendewasaan spiritual", amarga ketemu karo sawetara guru, tokoh-tokoh gaib sajeroning mitos Jawa kuna, lan sawetara juru kunci makam-makam kramat ing tanah Jawa. Sajeroning patemon karo tokoh-tokoh iku, panjenengané sinau bab werna-werna kawruh sajeroning khazanah kabudayan Jawa, wiwit saka ''candhi, makna swra manuk gagak lan prenjak, khasiat manuk pelatuk, pituduh panggawéné kain lurik, pilihan waetu gayutan sèksual, itungan tanggal, nganti tekan kisah Syekh Siti Jenar''. Pangalaman lan paningkatan kawicaksanan iki nggawé panjenengané ing tembé mburi misuwur kanthi sebutan '''Seh '''(Syekh)''' Amongraga'''. Sajeroning lelaku kasebutmau, Syekh Amongraga ketemu karo '''Ni Ken Tambangraras''' kang dadi garwané, sarta pembantuné '''Ni Centhini''', kang uga mèlu ngrungokaké wejangan-wejangané.
 
'''Jayengsari''' lan '''Rancangkapti''' diiringi santri kang jenengé Buras, lelana menyang Sidacerma, [[Pasuruan]], Ranu Grati, Banyubiru, sikilé Gunung Tengger, [[Malang]], Baung, [[Singhasari]], Sanggariti, Tumpang, Kidhal, Pasrepan, Tasari, [[Gunung Brama]], Ngadisari, Klakah, Kandhangan, [[Argopuro]], [[Gunung Raung]], [[Banyuwangi]], [[Pekalongan]], Gunung Perau, [[Dieng]], nganti tekan Sokayasa ing sikilé Gunung Bisma [[Banyumas]].
Larik 40:
Sajeroning lelaku mau panjenengané olèh kawruh ngenani ''adat-istiadat tanah Jawa, sariat para nabi, kisah Sri Sadana, kawruh wudhu, salat, kawruh dzat Allah, sipat lan asma-Nya (sipat rong puluh), Hadist Markum, pètungan slametan wong mati, sarta watak Pandawa lan Kurawa''.
 
Sawisé ngliwati lelana kang mataun-taun, pungkasané katelu katurunan [[Sunan Giri]] kasebutmau bisa ketemu manèh lan kumpul bebarengan para kulawarga lan kawulané, sanadyan bab iku ora lumaku suwé awit Syekh Amongraga (Jayengresmi) banjur nerusaké laku spiritual tumuju tingkat kang luwih dhuwur manèh, ya iku ninggal bumi.
 
==Tèks Tembang==
Larik 55:
* mrih tan kemba karya dhangan kang miyarsa.
== Kapustakan ==
Sunan [[Pakubuwana VII]], dados Raja taun 1757 ngantos 1786, maringaken hadia Suluk Tambanglaras kanggé pamaréntah [[Walanda]]. Ananging ingkang diparingi namung mendhet saking jilid 5-9, kanthi nambahi tembung pengantar énggal ingkang nembé dipundamel kaliyan R.Ng. [[Ranggawarsita|Ranggawarsita III]]. Sangkalan Kitab kasebutmau ''Tata resi amulang jalma'', ingkang tegesipun 1775, dados 8 jilid, diparingi sesirah ''Serat Centhini'', ingkang saking 280 lagu.
 
Penerbit PN Balai Pustaka nalika taun [[1931]] naté nerbitaken ringkesan Serat Centhini, ingkang dipundamel R.M.A. Sumahatmaka, saking naskahipun Reksapustaka pura Mangkunagaran. Ringkesan kasebutmau sampun dipunalihaksarakan lan dipunterjemahaken mawi carita, supados saged dipahami kaliyan masarakat.
 
==Cathetan sikil==