Kéwan kekrikitan: Béda antara owahan

Konten dihapus Konten ditambahkan
Top4Bot (parembugan | pasumbang)
→‎top: éjaan, replaced: yaiku → ya iku (3)
Top4Bot (parembugan | pasumbang)
→‎top: éjaan, replaced: ordo → ordho (4), werna → warna (6)
Larik 24:
}}
 
'''Kéwan kekrikitan''' ({{lang-en|rodent}}, saka [[basa Latin]] ''rodere'', "ngrikiti") ya iku [[mamalia]] saka [[ordoordho (biologi)|ordo]] '''Rodentia''', kang ditondoi déning sepasang saka [[untu seri]] kang thukul terus ing saben [[rahang]] ndhuwur lan ngisor. Kira-kira 40% saka kabèh spésiès mamalia ya iku kéwan kekrikitan; kéwan kekrikitan ana akèh ing kabèh bawana kejaba Antartika. Kéwan kekrikitan iku mamalia kang paling wernawarna-wernawarna lan manggon ing wernawarna-wernawarna habitat terrestrial, kalebu lingkungan kang digawé manungsa.
 
Spésiès bisa [[arboreal]], [[fossorial]] (''burrowing''), utawa [[semiakuatik]]. Kéwan kekrikitan kondhang kalebu [[tikus]], [[bajing]], [[asu prairie]], [[landak]], ''[[beaver]]'', ''[[guinea pig]]'', [[hamster]], lan [[kapibara]]. Kéwan kaya ta [[kelinci]], [[truwèlu]], lan [[pika]] sepisan kalebu Rodentia, nanging saiki dianggep dadi ing ordoordho kapisah, [[Lagomorpha]].
 
Mèh kabèh kéwan kekrikitan ya iku kéwan cilik karo awak kuwat, sikil cendhak, lan buntut dawa. Kéwan kekrikitan padha migunakaké untu seri kang landep kanggo ngrikiti pangan, ngedhuk ''burrow'', lan mbéla dhéwéké. Akèh kang mangan wiji utawa matèri tanduran liyané, nanging ana uga kang panganané luwih wernawarna-wernawarna. Kéwan kekrikitan dadi kéwan sosial lan akèh spésiès sing urip ing masarakat kanthi cara komplèks saka sesambungan karo saben liyané. Kawin antarané kéwan kekrikitan bisa béda - béda saka [[monogami]], [[poligini]], nganti ''[[promiscuity]]''. Akeh duwe anakan saka kéwan enom kang ''[[altricial]]'' lan katilar, nanging liyané duwe ''[[precocial]]'' (relatif luwih berkembang) pas lair.
 
Rekaman fosil kéwan kekrikitan awale saka [[Paleosen]] ing superbawana [[Laurasia]]. Kéwan kekrikitan tambah akèh macemé ing [[Eosen]], pas nyebar bawana, sok-sok malah nemu cara kanggo [[panyebaran segara|nglintasi segara]]. Kéwan kekrikitan ngrambah Amérika Kidul lan Madagaskar saka Afrika, lan padha siji-sijiné mamalia [[plasenta]]l terestrial kang nggayuh lan njajah Australia.<!-- Note: bats are aerial, not terrestrial, mammals -->