Basa Bislama: Béda antara owahan
Konten dihapus Konten ditambahkan
éjaan, replaced: ka- → angka (2) |
éjaan, replaced: werna → warna (5) |
||
Larik 23:
==Sajarah==
Nalika jamané [[Blackbirding]], antarané taun 1870 lan 1880, atusan èwu wong Pasifik (akèh sing saka Kapuloan [[Herbrida Anyar]] utawa saiki ingaran [[Vanuatu]]) didadèkaké batur tukon lan dipeksa nyambut gawé ing pakebonan-pakebonan, mligané ing [[Queensland, Australia|Queensland, Ostrali]] lan [[Fiji]].<ref>Emma Christopher, Cassandra Pybus and Marcus Buford Rediker (2007). ''Many Middle Passages: Forced Migration and the Making of the Modern World'', University of California Press, pp 188–190. ISBN 0-520-25206-3.</ref> Awit
Basa pijin iku sumrambah tekan Kapuloan Vanuatu nalika kawitané abad angka 20, rikala para batur tukon sing slamet saka Blackbirding bisa bali menyang tanah asalé. Basa pijin sing digawa mulih iku nggampangaké sesambungané ora mung antarané para sambéwara lan cukil Éropah, nanging uga antarané wong asli kono. Amarga iku, basa Bislama lair lan mbédani saka basa-basa pijin liyané ing wewengkon Pasifik.
Larik 34:
Tembung Bislama (utawa ''Bichelamar'' ing basa Prancis) asalé saka tembung ''Beach-la-Mar'' ing kawitané abad angka 19, sing dijupuk saka tembung rékan Prancis ''biche de mer'' utawa ''bêche de mer'', tegesé [[Holothuroidea|tripang]], sing mula-bukané saka tembung Portugis ''bicho do mar''.<ref>"[https://www.ahdictionary.com/word/search.html?q=B%C3%AACHE-DE-MER bêche-de-mer]", [[American Heritage Dictionary]], 2000</ref> Ing kawitané taun 1840-an, tripang dipanèn lan digaringaké bareng karo usumé panèn kayu cendhana. Jeneng ''biche-la-mar'' lan basa Inggris Cendhana digayutaké raket karo basa pijin sing dicaturaké para buruh menyang sabarakané lan menyang bendarané.<ref>Wacanen Crowley (1990).</ref>
Antarané taun 1888 lan 1889, [[Robert Louis Stevenson]] nulis ing cathetané lelana ngideri Pasifik yèn, “sing ndunungi asli bisa basa Inggris sithik-sithik,... utawa basa pijin, sing diarani 'Beach-la-Mar'.”<ref>{{cite book|last=Stevenson|first=Robert Louis|title=In the South Seas|year=2004|publisher=1st World Publishing|location=Fairfield, IA|isbn=1-59540-504-6|pages=15|url=http://www.1stworldlibrary.org|edition=1st}}</ref> Ing caritané [[Jack London]] sing asesirah "Yah! Yah! Yah!''"'', minangka salah siji pérangané [[South Sea Tales (1911)|''South Sea Tales'']], bola-bali ingaran anané "basa kasar sing diarani ''bech-de-mer''”, lan
Ing jaman saiki, tembung "Bislama" dhéwé wis arang digawé ngarani tripang déning panyaturé basa Bislama sing enom amarga wis ana tembung silihan anyar sing luwih kondhang saka ''bêche de mer'' basa Prancis sing diucapaké ''besdemea''.<ref>{{cite book|last=Crowley|first=Terry|title=Beach-la-Mar to Bislama: The Emergence of a National Language in Vanuatu|year=1990|publisher=Clarendon Press|location=Oxford|pages=33|chapter=1}}</ref>
==Paramasastra==
Ana rong tembung sing kerep dienggo ing basa Bislama, ya iku ''long'' lan ''blong'', sing ngèmperi
===''Long''===
|