Wikipédia

Pananggalan Jawa: Béda antara owahan

Luru sajarah
← Besutan sadurungéBesutan sawisé →
Konten dihapus Konten ditambahkan
VisualTèks wiki
Top4Bot (parembugan | pasumbang)
Bot
352.737 suntingan
→‎Pasaran: éjaan, replaced: werna → warna (2)
Top4Bot (parembugan | pasumbang)
Bot
352.737 suntingan
éjaan, replaced: , → , (2), - → - (32), - → - (4), penanggalan → pananggalan (2)
Larik 12:
{| class=nowraplinks style="background: #f5f5f5; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse;"
! colspan="5" style="background:#789; color:white" | Tabel dina Jawa, Indonésia lan Arab/Islam
|-
|'''Jeneng dina Jawa anyar'''
|'''Jeneng dina Jawa kuna'''
Larik 18:
|'''Jeneng dina Arab/Islam'''
|'''Solah bulan marang bumi'''
|- bgcolor="#fffaf0"
|[[Ngaat|Ngaat/Minggu]]
|Adité
Larik 24:
|Ahad
|Meneng
|-
|[[Senèn]]
|Soma
Larik 30:
|Itsnayn
|Maju
|- bgcolor="#fffaf0"
|[[Selasa]]
|Hanggara
Larik 42:
|[[Arba'a]]
|Mangiwa
|- bgcolor="#fffaf0"
|[[Kemis]]
|Respati
Larik 48:
|Khamiis
|Manengen
|-
|[[Jemuwah]]
|Sukra
Larik 54:
|Jum'aat
|Munggah
|- bgcolor="#fffaf0"
|[[Setu]]
|Tumpak
Larik 66:
Kabudayan Jawa ngurmati dina-dina kang dianggep mulya utawa wigati. Ing dina-dina iki sawetara masarakat Jawa isih mèngeti kanthi manembah marang Gusti kang gawé urip.<ref>[http://www.joglosemar.co.id/kejawen/calendar.html Joglosemar:Javanese Calendar and its Significance to Mystical Life]</ref>. Dina mulya cacahé ana lima, ya iku:
# '''Siji Sura''', minangka dina pisanan (taun anyar) ing pananggalan Jawa. Sawetara masarakat ngayahi panyucèn dhiri kanthi adus ing [[kali]], [[sendhang]], [[segara]], utawa ing ngomah lan sawengi muput ora turu. Sawetara masarakat liyané nanggap lan nonton [[wayang]] kulit lan liyané ana uga kang ziarah menyang panggonan suci lan nglakoni tapabrata utawa mèdhitasi. Tanggal siji Sura uga wektu kang becik kanggo ngresiki pusaka, kaya [[keris]], [[tumbak]] lsp.<ref>[http://www.joglosemar.co.id/1suro.html Ritual pèngetan Siji Sura ing sawetara panggonan]</ref>
# '''Abogé''', cekakan saka '''A'''lip (taun pisanan) - Re'''bo''' (Buda) - Wa'''gé''' (dina pungkasan ing pasaran). Ing dina Abogé iki dipercaya tumuruning "Wahyu Manuswa", ing ngendi manungsa wiwit duwé isin, béda karo [[kéwan]].
# '''Daltugi''', cekakan saka '''Dal''' (taun kalima: Dal) - Se'''tu''' (tumpak) - Le'''gi''' (dina pasaran kaloro). Ing dina Daltugi iki dipercaya tumuruning "Wahyu Suryaningrat" utawa "Wahyu Jalma", mèngeti ananing wong lanang.
# '''Hanggara Asih''', ya iku dina Selasa Kliwon, dipercaya tumuruning "Wahyu Cakraningrat" utawa "Wahyu Jatmika", kanggo nata donya.
# '''Jemuwah Legi''' (Sukra Manis) utawa Dina Purnama, kang tegesé pepak. Para wanita wiwit nglairaké jabang bayi.
Larik 76:
{| class=nowraplinks style="background: #f5f5f5; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse;"
! colspan="5" style="background:#789; color:white" | Tabel pasaran
|-
|'''Pasaran'''
|'''Makna'''
|'''Patrap'''
|- bgcolor="#fffaf0"
|[[Pahing]]
|Pait
Larik 88:
|Petak
|Saré
|- bgcolor="#fffaf0"
|[[Wagé]]
|Cemeng
Larik 107:
{| class=nowraplinks style="background: #f5f5f5; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse;"
! colspan="8" style="background:#789; color:white" | Tabel wulan Jawa lan wulan Islam
|-
|'''Jeneng wulan Jawa ||'''
|'''Jeneng wulan Islam ||'''
|'''Jeneng Jawa kuna ||'''
|'''Makna ||'''
|- bgcolor="#fffaf0"
|[[Sura]]
|
Larik 120:
|
|Rijal
|-
|[[Sapar]]
|
Larik 128:
|
|Wiwit
|- bgcolor="#fffaf0"
|[[Mulud]]
|
Larik 144:
|
|Ambuka
|- bgcolor="#fffaf0"
|[[Jumadilawal]]
|
Larik 152:
|
|Wiwara
|-
|[[Jumadilakhir]]
|
Larik 160:
|
|Rahsa
|- bgcolor="#fffaf0"
|[[Rejeb]]
|
Larik 176:
|
|Dumadi
|- bgcolor="#fffaf0"
|[[Pasa (sasi)|Pasa]]
|
Larik 192:
|
|Wujud
|- bgcolor="#fffaf0"
|[[Sela]]
|
Larik 215:
{| class=nowraplinks style="background: #f5f5f5; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse;"
! colspan="10" style="background:#789; color:white" | Tabel umur utawa cacahing dina ing Taun Jawa Kurup Arbangiyah (Pananggalan Sultan Agung)
|-
|'''Jeneng wulan Jawa ||'''
|'''Jeneng wulan Islam ||'''
Larik 221:
|'''Taun Jawa <br> 2.4.8 ||'''
|'''Taun Jawa <br> 5 ||'''
|- bgcolor="#fffaf0"
|[[Sura]]
|
Larik 231:
|
|30
|-
|[[Sapar]]
|
Larik 242:
|30
|
|- bgcolor="#fffaf0"
|[[Mulud]]
|
Larik 262:
|
|29
|- bgcolor="#fffaf0"
|[[Jumadilawal]]
|
Larik 272:
|
|29
|-
|[[Jumadilakhir]]
|
Larik 282:
|
|29
|- bgcolor="#fffaf0"
|[[Rejeb]]
|
Larik 302:
|
|29
|- bgcolor="#fffaf0"
|[[Pasa (sasi)|Pasa]]
|
Larik 322:
|
|29
|- bgcolor="#fffaf0"
|[[Sela]]
|
Larik 352:
Taun [[Jawa]] cacahé ana wolu lan ditata sajeroning siklus wolung taunan kang ingaran [[windu]]. Siklus wolung taunan kang diarani windu iki ana patang golongan, ya iku: windu Adi, windu Kuntara, windu Sengara lan windu Sancaya.
 
Ana sawetara ciri wigati sajeroning pranatan taun Jawa, ya iku: Nguri-uri kabudayan asli Jawa kaya déné [[wuku|pawukon]] kanggo tandha pranatan wektu (klairan lan sapanunggalané), sarta [[Primbon]] lan pétungan Jawa liyané. Bisa nglestarèkaké kabudayan [[Hindhu]] kang sugih bab kasusastran lan seni lan atusan taun ngrenggani kabudayan Jawa, uga nyelaraské karo pétungan Arab kaya déné penanggalanpananggalan [[Pananggalan Hijriyah|Hijriyah]] kanggo nggampangaké mèngeti dina-dina riyaya lan ibadah [[Islam]]. Jeneng taun kang luwih spèsifik ya iku yèn tanggal 1 Sura tiba ing dina [[Jemuwah]], dijenengaké taun '''Sukraminangkara''' (taun urang), wateké: sithik udan. Yèn tiba dina [[Setu]], dijenengaké taun '''Tumpak-maenda''' (taun wedhus), wateké: sithik udan. Yèn tanggal 1 Sura tiba dina [[Ngaat]], dijenengaké taun '''Ditekalaba''' (taun klabang), wateké: sithik udan. Yèn tiba dina [[Senèn]], dijenengaké taun '''Somawertija''' (taun cacing), wateké: sithik udan. Yèn tiba dina [[Selasa]], dijenengaké taun '''Anggarawrestija''' (taun kodok), wateké: akèh udan. Yèn tiba dina [[Rebo]], dijenengaké taun '''Buda-wiseba''' (taun kebo), wateké: akèh udan. Yèn tiba dina [[Kemis]], dijenengaké taun '''Respati-mituna''' (taun mimi), wateké: akèh udan.<ref>[http://semarasanta.wordpress.com/2008/02/16/tahun/ Blog Semaransanta]</ref>
 
Jeneng lan umuré taun Jawa kaya kang mau ing ngisor iki:
* '''Alip''' (Purwana), umuré 354 dina
* '''Éhé''' (Karyana), umuré 355 dina (lawas), 354 dina (anyar)<ref>Umur anyar sawisé dijumbuhaké karo penanggalanpananggalan Hijriyah</ref>
* '''Jimawal''' (Anama), umuré 354 dina
* '''Jé''' (Lalana), umuré 354 dina (lawas), 355 dina (anyar)
Larik 370:
* Kurup Jamingiyah, ya iku kurup sing diwiwiti ing taun Alip sing tanggal 1 Sura pas dina Jemuwah.
* Kurup Kamsiyah, ya iku kurup sing diwiwiti ing taun Alip sing tanggal 1 Sura pas dina Kemis.
* Kurup Arbangiyah utawa dikenali kanthi jeneng kurup ABOGE ('''A'''lip Re'''bo''' Wa'''ge'''). Kurup iki diwiwiti dina Rebo Wagé tanggal 1 Sura Taun Aip 1747 windu Kuntara , wuku Kulawu lan rampung ing dina Senèn Paing tanggal 29 Besar Taun Jimakir 1866 windu Sancaya, utawa tanggal [[23 Maret]] [[1936]] Masehi.
* Kurup Salasiyah Pon utawa kondhang kanthi jeneng kurup Asapon ('''Alip''' Sela'''sa''' '''Pon''') sing diwiwiti tanggal 1 [[Sura]] dina Selasa Pon taun Alip 1867 , Wuku Langkir, Windu Adi utawa tanggal [[24 Maret]] [[1936]] nganti dina Ahad Legi tanggal 29 Besar taun 1986 Jimakir, Wuku Kulawu, Windu Sangara utawa tanggal [[25 Agustus]] [[2052]] Masehi.
* Kurup Isneniyah sing diwiwiti dina Senèn Pahing tanggal 1 Sura taun Alip 1987 wuku Kulawu utawa tanggal [[26 Agustus]] [[2052]] Masehi, nganti dina Setu Kliwon tanggal 29 Besar taun Jimakir 2106 wuku Kuningan utawa tanggal [[28 Januari]] [[2169]] Masehi.
* Kurup Akadiyah, ya iku kurup sing diwiwiti ing taun Alip sing tanggal 1 Sura pas dina Ngaat.
Dijupuk saka "https://jv.wikipedia.org/wiki/Pananggalan_Jawa"