Natal: Béda antara owahan

Konten dihapus Konten ditambahkan
Top4Bot (parembugan | pasumbang)
éjaan, replaced: - → -, - → -, kaping- → kaping
Top4Bot (parembugan | pasumbang)
éjaan, replaced: Saliyané iku → Kajaba iku (2), Gregorian → Grégorius, Julian → Julius
Larik 13:
'''Natal''', saka [[basa Portugis]] sing tegesé wiyosan, iku [[dina riyadi]] umat [[Kristen]]. Ing dina iki sing mesthi tiba ing tanggal [[25 Dhésèmber]], wiyosané Gusti [[Yesus]] di-èngeti. Sanadyan para nimpuna saiki iki sarujuk yèn Gusti [[Yesus]] mbokmenawa sajatiné ora miyos ing dina iki, dina wiyosané tetep dirayakaké ing tanggal iki. Iki dibuktèkaké kanthi carita anané para pangon sing lagi angon kéwané. Ing wulan Dhésèmber-Januari, ing laladan [[Wétan Tengah]] iku usum adhem, saéngga mokal banget kanggo angon kéwan ing wektu-wektu iku.
 
Sajeroning tradhisi [[kulon]], pèngetan Natal uga ngandhut aspèk non-agamawi. Sapérangan gedhé tradhisi Natal asalé saka tradhisi pra-Kristen [[kulon]] sing diserep sajeroning tradhisi Kristiani. SaliyanéKajaba iku, pèngetan Natal sajeroning tradhisi kulon (sing saya madonya) ditengeri kanthi ijolan bebungah antarané kanca lan anggota kulawarga sarta tekané [[Santa Klaus|''Santa Claus'' utawa Sinterklas]].
[[Gambar:The visit of the wise-men.jpg|thumb|right|Wong Telu Ahli Nujum Nuwèni Gusti Yesus]]
Ing nagara-nagara sing nganggo [[basa Arab]], dina riyaya iki diarani '''Idul Milad'''.
Larik 23:
Wis bisa dipesthèkaké tanggal [[25 Dhésèmber]] dudu tanggal wiyosané Yesus. Perkara iki dipesthèkaké adhedhasar kasunyatan yèn ing wengi mau para [[pangon]] isih njaga [[wedhus]]é ing pasuketan. (Lukas 2:8). Nalika wulan Désèmber ora mungel para pangon isih bisa angon wedhus-wedhusé ing pasuketan amarga ing wektu iku wis wayahé usum adhem dadi wis ora ana suket sing tuwuh manèh.
 
Ing tradhisi [[Romawi]] pra-Kristen, pèngetan kanggo déwa tetanèn [[Saturnus (mitologi)|Saturnus]] tiba ing sawijining minggu ing wulan Désèmber kanthi puncak pèngetané ing dina titik balik usum adhem (''winter solstice'') sing tiba tanggal 25 Dhésèmber sajeroning [[kalèndher JulianJulius]]. Pèngetan sing diarani Saturnalia mau arupa tradhisi sosial utama kanggo bangsa Romawi. Supaya wong-wong Romawi bisa nganut agama [[Kristen]] tanpa ninggal tradhisiné dhéwé, [[Paus Julius I]] mutusaké nalika taun 350 yèn wiyosané [[Yesus]] dipèngeti ing tanggal sing padha.
 
Panemu liya nélakaké yèn dina Natal ditetepkaké tiba tanggal 25 Désèmber nalika [[abad kaping 4]] déning [[kaisar]] Kristen pisanan [[Romawi]], [[Konstantin I]]. Tanggal 25 [[Dhésèmber]] mau dipilih minangka Natal amarga bebarengan karo wiyosané Déwa Srengéngé (''Natalis Solis Invicti'' utawa ''Sol Invictus'' utawa ''Saturnalia'') sing disembah déning bangsa Romawi. Riyaya Saturnalia dhéwé dilakokaké déning wong [[Romawi]] kuna kanggo nyuwun supaya [[srengéngé]] [[bali]] marang padhangé sing anget (Posisi bumi ing wulan Désèmber ngadoh saka srengéngé, nanging srengéngé katoné sing ngadoh saka bumi).
Larik 29:
Mula, loro aliran Kristen sing ora ngriyayakaké tradhisi Natal, ya iku aliran [[Advent]] lan Saksi-Saksi Yehuwa. Saksi-Saksi Yehuwa ora ngriyayakaké Natal wiwit [[taun]] [[1926]] nalika ngerti yèn Natal duwé asal-usul Kafir, miturut buku Saksi-Saksi Yehuwa—Pawarta Karajan Allah, 1993, kaca 198-200.
 
Sanajan kapan dina natal iku isih dadi pasulayan, agama Kristen mainstream sepakat kanggo ngukuhaké dina natal tiba saben tanggal 25 Dhésèmber sajeroning [[kalèndher GregorianGrégorius]] iki didhasari marang kasadharan yèn panetepan dina riyaya liturgis liya kaya déné [[paskah]] lan jemuwah agung ora diantuki mawa panyerakan tanggal pesthi nanging mung arupa panyelenggaraan manèh acara-acara mau sajeroning setaun liturgi, ing ngendi sing paling wigati dudu pasé tanggalé nanging èsènsi utawa inti saka saben pèngetan mau kanggo diwujudaké saka dina kadina.
 
=== Taun ===
Taun [[kalèndher]] [[Masèhi]] diripta nalika abad kaping 6 déning sawijining biarawan sing jenengé Dionysius Exignus. Taun Masehi sing kita pigunakaké saiki diarani uga ''anno Domini'' (Taun Gusti).
 
Dianysius Exignus bisa ngawruhi yèn Gusti Yesus diwiyosaké nalika taun 1 SM amarga panjenengané njupuk data saka cathetan sajarah sing nelakaké yèn nalika taun 754 kalèndher Romawi iku taun kaping 15 saka pamaréntahan Kaisar Tiberius kaya déné sing katulis ing Lukas 3:1-2. SaliyanéKajaba iku panjenengané uga njupuk data saka Lukas 2:1-2 sing nelakaké yèn Kirenius (Gubenur saka [[Siria]]) pisanan nganakaké program [[sensus]].
 
Sanajan mangkono isih uga wong sing ora percaya, sebab miturut sajarawan Yahudi sing jenengé Flavius Josephus, nata Herodes tilar donya nalika taun 4 sadurungé Masehi saéngga konsekuensiné tanggal miyos Yesus kudu dimunduraké patang taun. Nanging téyori iki uga ora bener, sebab panjenengané nganalisa taun mau adhedhasar anané [[grahana rembulan]] taun nalika Herodes tilar donya sing dumadi ing [[Yerusalem]] tanggal [[13 Maret]] taun 4 sadurungé Masehi, nanging para èlmuwan saiki wis mbuktèkaké yèn grahana rembulan mau dumadi dudu ing tanggal mau nanging tanggal [[9 Januari]] taun 1 SM.