Edvard Munch: Béda antara owahan

Konten dihapus Konten ditambahkan
Tanpa ringkesan besutan
Tanpa ringkesan besutan
Larik 16:
}}
 
'''Edvard Munch''' ({{IPAc-en|m|ʊ|ŋ|k}};<ref>[http://dictionary.reference.com/browse/munch "Munch"]. ''[[Random House Webster's Unabridged Dictionary]]''.</ref> {{IPA-no|ˈedvɑʈ ˈmuŋk|lang|Edvard_Munch_pronunciation.ogg}}; 12 Dhésèmber 1863 – 23 Januari 1944) ya iku pelukis saka [[Nurwègen]] lan seniman seni grafis. Dhèwèké lair ing Adalsbruk lan minangka salah sawijining pelukis gagrag ekpresionisme. Dhèwèkè misuwur minangka carané nggambaraké emosi kaya ta rasa wedi. Carané dhèwèké ndelok samubarang mrabawani marang gagrag ekpresionisme ing abad angka 20. Uwong-uwong nganggep cara iki minangka cara sing intensintèns.
 
Edvard Munch sawijining ekspresionis sing nglukis sawenèh lukisan sing kawentar. Dhèwèké lair tanggal 12 December taun1863. Munch, uwong [[Nurwègen]], duwé sadulur lanang lan wadon cacah papat. Ibuné Edvard sédatinggal donya amarga [[tuberculosis]] ing taun 1868, lan sedulur wadoné, Johanne Sophie uga sédatinggal donya amarga nandang lelara kuwising padha ing taun 1877.<ref name=Eg_p16>{{harvnb|Eggum|1984|p=16}}</ref> Edvard Munch nduwé gegayutan marang pelukis [[Jacob Munch]] lan ahli sujarah [[Peter Andreas Munch]].<ref>{{harvnb|Eggum|1984|p=15}}</ref> Dhèwèké mèlu dadi seniman ing kulawargané, kaya ibuné lan seduluré wadon. Nalika Edvard isih enom, ibuné lan salah sijiné sadulur wadoné tinggal donya. Dhèwèké wiwit seneng seni nalika umur telulas taun. Lukisan sing kawitan sing digawé amung barang sing simpel kaya botol obat. Sawisé dhèwèké lagi wiwit nggawe lukisan ményak.
 
Ing taun 1879 dhèwèké sinau ana ing pawiyatan luhur tèknik, saperlu sinau élmu tèknik, lan dhèwèké dadi unggul ana ing élmu fisika, matematika, lan kimia, ing kana dhèwèké uga sinau carané nglukis nganggo perspektif, nanging dhèwèké kerep nandang lelara saéngga sinauné keganggu.<ref name=Pr_p35>{{harvnb|Prideaux|2005|p=35}}</ref>  Nanging, ing taun 1880 dhèwèké ninggal sekolahé saperlu dadi pelukis. Dhèwèké nduwé pamikiran, "ing kagunanku, aku bakal ngupadi kanggo mratèlaké kauripan lan arti saka kauripan kasebut marang awakku."<ref name=Pr_p35/> Dhèwèké nuli sekolah ana ing Sekolah Seni lan Desain Radya. Guruné ya iku juru reca, [[Julius Middelthun]] lan pelukis gagrag naturalis, [[Christian Krohg]].<ref>{{harvnb|Prideaux|2005|p=41}}</ref> Ana ing kéné Munch sinau carané gawé reca lan lukisan naturalistik. Lan ing kéné uga dhèwèké nglukis lukisan potrèk pratamané sing paling tunggul, ya iku lukisan citrané dhèwèké lan bapaké.
 
Ing taun-taun akir uripé, Munch manggon dhèwèkan ana omahé ing Ekely, at Skøyen, [[Oslo]].<ref>{{harvnb|Prideaux|2005|p=291}}</ref> Munch tinggal donya ana ing omahé ing 23 Januari 1944, udakara sewulan sakwisé dhèwèké ngancik umur 80 taun. Ing wulan mèi taun 1960, omahé dibubrak.<ref>Altern, Arne: ''Tanker omkring et nedrevet hus.'' In: ''St. Hallvard 1961,'' pp. 5–19.</ref>
Munch kerep nandang lara. Akèh ilmuwan sing mikir yèn dhèwèké iku lara bipolar. Munch tinggal donya ana ing omahé ing [[Oslo]].
 
==Sawenèh Lukisan Karyané==
<gallery widths="140px" heights="140px">
File:The Scream.jpg|''[[The Scream]]''. 1893. Ményak, tèmpera, lan pastel ing karton. [[National Gallery of Norway|Nasjonalgalleriet]], Oslo
File:Edvard Munch - The dance of life (1899-1900).jpg|''The Dance of Life''. 1899–1900. Ményak ing kanvas, 49½&nbsp;×&nbsp;75 in.ing [[National Gallery of Norway|Nasjonalgalleriet]], Oslo
File:Edvard Munch - Ashes (1895).jpg|''Ashes''. 1894. Ményak ing kanvas. 120.5&nbsp;×&nbsp;141&nbsp;cm. [[National Gallery of Norway|Nasjonalgalleriet]], Oslo