Jantung: Béda antara owahan

'''Jantung''' (ꦗꦤ꧀ꦠꦸꦁ) iku rongga [[organ (anatomi)|organ]] otot singkang mompa [[getih]] liwat [[pembuluh getih]] déning kontraksi kanthi irama singkang dibolan-balèni. Istilah '''''kardiak''''' ateges '''gegandhengan kaliyan jantung''', saka [[Basa Yunani|Yunani]] ''cardia'' kanggo '''jantung'''. Jantung iku organ singkang duwé peran ing [[sistem parédharan]] getih.

Ukuran jantung manungsa kurang luwih gedhéné sakepelan tangan priya diwasa. Jantung iku [[otot]] tunggal singkang kasusun saka lapisan [[endothelium]]. Jantung papané ing njeron rongga [[thoracic]], sawaliké balung dhadha/sternum. Struktur jantung mbélok mudhun lan sithik rada ngiwa.

Jantung mèh kabèh kakupeng déning paru-paru, nanging katutup déning selaput dhobel singkang jenengé [[perikardium]], singkang temèmpèl ing [[diafragma]]. Lapisan sijiné nèmpèl kenceng banget marang jantung, éwadéné lapisan njabané luwih longgar lan mbanyu, kanggo ngendhani gèsèhan antarané organ siji lan sijiné ing njeron awak kang dumadi amarga obahan mompa jantung singkang konstan.

Jantung dijaga ing papané déning pambuluh-pambuluh getih singkang ngambah laladan jantung singkang rata/ndhatar, kaya ing dhasar lan ing pinggir. Rong garis pawilah (dumadi saka otot) ing lapisan njaban jantung nedahaké ing ngendi dhindhing pamisah ing antarané sisih kiwa lan tengen [[serambi]] (atrium) lan [[bilik]] (ventrikel).

Sacara internal, jantung dipisahaké déning sawijining lapisan otot dadi rong wilah pérangan, saka nduwur mudhun,dadi rong pompa. Kaloro pompa iki wiwit lair ora naté kasambung. Wilahan iki kapérang saka rong rongga singkang dipisahaké déning dhindhing jantung. Mila bisa disimpulaké yèn jantung kapérang saka patang rongga, serambi tengen lan kiwa lan bilik tengen lan kiwa.

Dhindhing serambi adoh luwih tipis tinimbang dhindhing bilik amarga bilik kudu nglawan gaya gravitasi bumi kanggo mompa saka ngisor munggah, mliginé ing [[aorta]], kanggo mompa nuju kabèh pérangan awak singkang duwé pambuluh getih. Rong pasang rongga (bilik lan serambi bebarengan) ing saben wilahan jantung disambungaké déning sawijining katup. Katup ing antarané [[serambi tengen]] lan [[bilik tengen]] karan [[katup trikuspidalis]] utawa katup godhong telu. Éwadéné katup singkang ana ing antarané [[serambi kiwa]] lan [[bilik kiwa]] karan [[katup bikuspidalis]] utawa katup godhong loro.

Getih singkang kentèkan oksigen lan ngandhut akèh karbondioksida (getih reget) saka kabèh awak mili liwat rong vena gedhé dhéwé (vena kava) nuju njeron serambi tengen. Sawisé atrium tengen kaisi getih, atrium bakal nyurung getih nuju njero bilik tengen.

Getih saka bilik tengen bakal dikompa liwat '''katup pulmoner''' nuju njeron '''arteri pulmonalis''', nuju [[paru-paru]]. Getih bakal mili liwat pambuluh singkang cilik banget (kapiler) singkang nglilingi kantong udara ing paru-paru, nyerep oksigen lan nglepasaké karbondioksida singkang sabanjuré dihembusaké.

Getih singkang akèh ngandhut oksigen (getih resik) mili ing njeron vena pulmonalis nuju serambi kiwa. Paredharan getih ing antarané pérangan tengen jantung, paru-paru lan atrium kiwa karan sirkulasi pulmoner.

Getih ing serambi kiwa bakal disurung nuju bilik kiwa, singkang saterusé bakal mompa getih resik iki liwat katup aorta mlebu njeron aorta (arteri gedhé dhéwé ing awak). Getih sugih oksigen iki dicawisaké kanggo kabèh awak, kejaba paru-paru.

Penyakit jantung iku kaanan singkang njalari jantung ora bisa ngayahi tugasé kanthi becik. Kaanan mau antarané:

* Otot jantung singkang lemah. Iki kalainan gawan wiwit lair. Otot jantung singkang lemah marakaké panandhang ora bisa ngakokaké aktivitas singkang akèh, amarga meksa kinerja jantung nganti kakèhen bakal marakaké rasa lara ing pérangan dhadha, lan kadhangkala bisa njalari awak dadi katon mbiru. Panandhang lemah otot jantung iki gampang semaput.

* Anané celah antarané serambi tengen lan serambi kiwa, amarga ora sampurnané pambentukan lapisan kang misahaké antarané rong serambi nalika panandhang isih ing njeron kandhutan. Perkara iki njalari getih resik lan getih reget kacampur. Penyakit iki uga marakaké panandhang ora bisa nglakokaké aktivitas singkang abot, amarga aktivitas singkang abot mèh bisa dipesthèkaké bakal marakaké awaké panandhang dadi biru lan sesek ambegané, sanajan ora njalari rasa lara ing ndhadha. Ana uga variasi saka lelara iki, ya iku panandhangé bener-bener mung duwé siji serambi.

Serangan jantung iku kaanan singkang njalari jantung babar pisan ora duwé fungsi. Kaanan iki racaké dumadi ndadak, lan asring karan [[gagal jantung]]. Panyebab gagal jantung manéka warna variasiné, nanging jalaran mligi racaké ya iku karendheté pasokan getih nuju otot-otot jantung, amarga pambuluh-pambuluh getih singkang racaké ngilèkaké getih nuju otot-otot jantung mau kesumpel utawa dadi atos, déning [[lemak]] lan [[kolesterol]], utawa déning dat-dat kimia kaya panggunaan obat singkang kakèhen singkang ngandhut Phenol Propano Alanin (ppa) singkang akèh ditemoni ing obat-obat kaya [[Decolgen]], lan [[nikotin]].

Ing tembé wingking uga asring tinemu gagal jantung ndadak nalika wong iku nembé ngayahi aktivitas, kaya singkang nyerang sapérangan atlit-atlit [[bal-balan]] misuwur ing donya ing tengah lapangan bal-balan<ref>[http://www.pikiran-rakyat.com/cetak/2007/082007/30/0818.htm Daftar Pepati nDadak ing Lapangan Bal-balan, pikiran-rakyat.com], dijupuk 2007-08-11</ref>. Lumrahé perkara iku disebabaké déning pameksan aktivitas jantung singkang ngluwihi ambang wates, utawa kurangé pemanasan sadurungé ngakokaké ulah raga.

Wong singkang slamet saka sawijining serangan jantung singkang parah racaké uga ngalami komplikasi ing pérangan awak liyané, kaya ta umpamané [[stroke]]. Lumrahé, wong singkang slamet saka serangan jantung singkang gawat mbutuhaké piranti pacu jantung kanggo nyupport jantungé supaya ora dadakan mandheg.

Ora ana pananggulangan singkang luwih becik kanggo nyegah lelara lan serangan jantung, kejaba gaya urip séhat (kaya asring tangi luwih ésuk ora asring melèk kewengèn, lan ora ngrokok lan ora ngombé ombènan singkang ngandhut alkohol), pola mangan singkang séhat (ngakèhi mangan panganan singkang ngandhut serat lan sayur/janganan, sarta ora kakèhen mangan panganan ngandhut lemak lan ngandhut kolesterol dhuwur), lan ulah raga singkang kaatur lan ora kaluwihen. Nanging, ana sapérangan dat singkang dipercaya bisa ngurangi utawa nambah résiko lelara lan serangan jantung, ing antarané:

* Sapérangan panliti nyebutaké yèn dat [[allicin]] ing [[Bawang Putih]] pranyata bisa mbiyantu njaga kaséhatan jantung. Panlitèn mau nedahaké yèn déning khasiat dat allicin, kategangan [[pambuluh getih]] saya kurang 72%<ref>[http://www.bbc.co.uk/indonesian/news/story/2007/10/071016_garlichealth.shtml Kunci Rahasia Khasiat Bawang Putih, bbc.com] dijupuk 2007-11-08.</ref>. Nanging sapérangan panliti liya ana uga singkang nelakaké yèn ora ana gandhéngané antarané Bawang Putih karo kaséhatan Jantung. Ing studi singkang dilakokaké marang 90 pangrokok singkang awaké lemu, para panliti Éropah ngentuki yèn tambahan bubuk bawang putih singkang suwéné 3 sasi ora ngatonaké owah-owahan ing kadhar kolesterol pangrokok mau utawa sapérangan tandha liya résiko lelara jantung<ref>[http://kafka.web.id/depan_413.html Bawang Putih ora Duwé Dhampak Marang Penyakit Jantung] dijupuk 2007-11-08.</ref>.

* Panemon singkang diterbitaké ing [[Journal of the American College]] of [[Kardiologi|Cardiology]] ndungkap konsumsi suplemen [[Vitamin C]] bisa ngurangi résiko lelara jantung<ref>[http://id.inaheart.or.id/?p=9 Vitamin C Kurangi Résiko Penyakit Jantung ing Wanita, Yayasan Jantung Indonésia], dijupuk 2007-11-08.</ref>.