Penyu: Béda antara owahan

Konten dihapus Konten ditambahkan
Kunirasem (parembugan | pasumbang)
c →‎Mangsa Ngendhog: clean up, replaced: sepisan → sapisan using AWB
Top4Bot (parembugan | pasumbang)
ganti isi, replaced: sing → kang (36)
Larik 28:
}}
 
[[Gambar:PenyuBertelur02.JPG|thumb|200px|Penyu singkang lagi ngendhog]]
'''Penyu''' ya iku [[bulus|kura]] [[segara]]. Penyu tinemu ing kabèh [[samudra]] singkang ana ing [[donya]]. Miturut data para èlmuwan, penyu wis ana awit akir jaman [[Jura]] (145-208 yuta taun kapungkur) utawa saumurané [[dinosaurus]]. Ing mangsa iku ''[[Archelon]]'', singkang dawané nem mèter lan ''[[Cimochelys]]'' wis nglangi ing segara purba kaya penyu jaman saiki.
 
Penyu ndarbèni [[tungkai]] ngarep awujud sikil kanggo nglangi ing banyu. Sanadyan seumur uripé ngulandara ing jero banyu, trakadang kéwan kelompok [[vertebrata]], kelas [[reptilia]] iku kudu tetep munggah ing lumah banyu kanggo ambegan. Mulané iku, penyu ambegan nganggo [[paru-paru]]. Padatan, penyu padha [[migrasi]] nganti jarak singkang adoh nanging mung sedhéla. Jarak 3000 [[kilomèter]] bisa katempuh 58-73 [[dina]].
 
==Mangsa Ngendhog==
Penyu ngalami [[siklus]] ngendhog singkang manéka warna, saka 2 nganti 8 taun sapisan. Sawetara, penyu lanang bisa ngentekaké saumur uripé ing segara, penyu wadon trakadhang mampir ing dharatan kanggo ngendhog. Penyu wadon remen karo [[pasisir]] singkang pasiré sepi saka jamahané manungsa, suwung, lan ora akèh kena sorotan [[srengéngé]] kanggo papan ngendhog. Penyu nggawé luwangan kanggo ngendhog nganggo tungkai buriné. Nalika ing dharatan kanggo ngendhog, bebéda awujud sorot srengéngé utawa swara bisa nggawe penyu ora sida ngendhog lan bali menyang segara. Penyu bisa ngetokaké endhog nganti atusan cacahé. Nanging, ora akèh [[regenerasi]] singkang bisa dikasilaké penyu. Saka atusan endhog penyu mau, paling akèh mung welasan singkang bisa dadi ''tukik'' (bayi penyu), singkang bisa tekan segara lan bisa diwasa.
 
Ing papan-papan singkang kawentar minangka papan kanggo ngendhog penyu, padatan dibangun [[stasiun]] kanggo netes kanggo ngéwangi penyu supaya akèh bayi penyu singkang bisa urip.
Papan-papan ing Indonésia singkang kanggo stasiun netes tuladhané ya iku:
 
* Pasisir kidul [[Jawa Kulon]] (Pangumbahan, Cikepuh [http://www.kspl.web/ KSPL Chelonia UNAS])
Larik 50:
==Jinis Penyu==
[[Gambar:Eretmochelys imbricata (penyu sisik).jpg|thumb|200px|penyu sisik]]
Saiki ing donya, jinis penyu singkang isih urip mung ana pitu, ya iku:
* [[Penyu ijo]] (''Chelonia mydas'')
* [[Penyu sisik]] (''Eretmochelys imbricata'')
Larik 58:
* [[Penyu pipih]] (''Natator depressus'')
* [[Penyu tempayan]] (''Caretta caretta'')
Saka pitung jinis iku, mung Kemp's ridley singkang ora tau kacathet tinemu ing segara Indonésia.
 
Jinis-jinis mau, penyu belimbing ndarbèni ukuran awak singkang paling dawa ya iku nganti 2,75 mèter lan boboté 600-900 kilogram. Penyu lekang ya iku penyu singkang paling cilik kanthi bobot mung udakara 50 kilogram. Nanging, jinis singkang paling asring tinemu ya iku penyu ijo. Penyu ijo iku kéwan singkang pakanané tetanduran nanging kala-kala mangan kéwan-kéwan cilik.
 
==Populasi Penyu ing Indonésia==
 
Populasi penyu ing Indonésia mudhun 20 nganti 30 persèn saben taun, miturut panaliti penyu, Prof. IB Windia Adnyana saka [[Universitas Udayana]] (Unud) [[Bali]].<ref>[http://beritasore.com/2009/01/23/populasi-penyu-di-indonesia-menurun-30-persen/ Populasi Penyu Di Indonésia Menurun 30 Persen]</ref> Taun 1980-1990 kecathet cacah mudhuné populasi penyu nganti 80 persèn, déné ing taun 1990-2008 kecathet mudhuné cacah populasi mung 20-30 persèn. Nanging, saiki populasi penyu ijo ''(Chelonia Mydas)'' mung 35 èwu ing saindenging Indonésia, déné penyu sisik ''(Eretmochelys imbricata)'' mung saparo saka cacah populasi penyu ijo. Cacah populasi penyu singkang saya mudhun iku kedadèn ing laladan-laladan. Tuladhané ing [[Kabupatèn]] [[Banyuwangi]], [[Jawa Wétan]]. Cacahé penyu saben taun saya suda malah bisa diarani wis arep cures. Saka éwonan endhog penyu mung siji singkang bisa netes, iki amarga diburu manungsa uga amarga kahanan [[pasisir]] singkang wis reged banget. Déné populasi penyu ing [[Kepuloan Derawan]], [[Kabupatèn Berau]], [[Kalimantan Timur]] saya mudhun saka pitung taun kapungkur. Ing taun 2004 ana 403 penyu singkang ngendhog, banjur 304 ing taun 2008, 224 taun 2009, 231 taun 2010, lan dadi 259 ing taun 2011.
 
== Isu Konservasi ==
 
Laporan saka Conservation International (CI) singkang diwara-warakaké ing simposium taunan kaping 24 babagan upaya nglestarekaké penyu ing [[Costa Rica]], cacahé penyu blimbing mudhun saka udakara 115.000 penyu wadon diwasa dadi kurang ska 3.000 saka taun 1982. Cacahé penyu blimbing wis mudhun nganti 97% ing wektu 22 taun kapungkur. Saliyané iku, lima spésies penyu uga bisa baé cures kaya penyu blimbing iku. Arep kabèh jinis penyu kalebu ing dhaftar kéwan singkang diayomi déning [[Undang-Undang Nasional]] utawa [[Internasional]] amarga dikuwatiraké bakal cures jalaran cacahé singkang saya sithik. Saliyané penyu blimbing, loro jinis penyu liyané ya iku penyu Kemp’s Ridley dan penyu sisik uga dilebokaké dadi kéwan singkang kaancem cures banget déning The World Conservation Union (IUCN). Penyu ijo (Chelonia mydas), penyu lekang utawa penyu klawu (Lepidochelys olivacea), dan penyu tempayan utawa ''loggerhead'' (Caretta caretta) uga kagolong kéwan singkang kaancem cures. Mung penyu pipih (Natator depressus) singkang diprakiraké ora kaancem cures.
 
Wong-wong padha nganggep penyu ya iku salah sawijiné kéwan segara singkang duwé akèh kaluwihan. Kajaba tempurungé singkang narik kawigatèn kanggo barang kerajinan, dagingé uga énak manawa digawé [[saté]] penyu singkang bisa kanggo obat lan racikan supaya wong wadon tambah ayu. Mliginé ing [[Tiongkok]] lan [[Bali]], endhog penyu bisa dipangan. Sanadyan wis ana [[Peraturan Pamaréntah Nomor 7 taun 1999]] babagan Pelestarian Jinis Pelestarian Tumbuhan dan Satwa singkang ngayomi kabèh jinis penyu, tetep akèh singkang padha mburu penyu. Kanggo ngawekani punahé penyu, mligine penyu blimbing, nagara-nagara wis padha ngayomi papan singkang kanggo ngendhog penyu. Salah sawijiné ing [[Jamursba Medi]] singkang dumunung ing pasisir lor [[Irian]]. Pasisir iku wis dikukuhaké dadi laladan konservasi. Papan liyané singkang didadèkaké ngayomi panyu ya iku ing Kepulowan Derawan, [[Kalimantan Timur]] lan ing Tambelan,[[Bintan]].
 
== Cathetan sikil ==