Serat Centhini: Béda antara owahan

Konten dihapus Konten ditambahkan
Top4Bot (parembugan | pasumbang)
→‎Tujuan lan pelaku panggubahan: ganti isi, replaced: bagean → pérangan
Top4Bot (parembugan | pasumbang)
ganti isi, replaced: adhedhasar → dhedhasar, sing → kang (6)
Larik 2:
 
'''''Serat Centhini''''' (sajeroning [[aksara Jawa]]: {{J|ꦱꦼꦫꦠ꧀​ꦕꦼꦤ꧀ꦛꦶꦤꦶ}}), utawa uga ingaran '''[[Suluk]] Tambanglaras''' utawa '''Suluk Tambangraras-Amongraga''', minangka salah siji karya sastra paling misuwur sajeroning [[Sastra Jawa Anyar|kesusastraan Jawa Anyar]].<ref name="tunu">Marsono, etal., ''Centhini, Tembangraras Amongraga Jilid V''', Gajahmada University Press, Cit. 1, [[2005]]</ref> Serat Centhini nyakup warna-warna kawruh lan kabudayan Jawa, supaya ora ilang lan tetep lestari salawasé.<ref name="tunu"/> Serat Centhini diripta arupa tembang, lan penulisané diklompokaké miturut jinis laguné.<ref name="Centhini">[Sumahatmaka, R.M.A, Ringkasan Centini (Suluk Tambanglaras), PN Balai Pustaka, Cetakan kapisan, 1981.]</ref>
[[Tambangraras]] iku asmané putri singkang dadi lakon ing karya iki singkang dadi pasangané lakon utama singkang asmané [[Amongraga]].<ref name="Centhini"/> Banjur Centhini iku abdiné Tambangraras singkang isih bocah cilik.<ref name="Centhini"/> Centhini iku diserat kanggo ngumpulaké baboning Pangawikan Jawa (“induk kawruh [[jawa]]”).<ref name="Centhini"/> Surasané Serat Centhini iku manéka warna kawruh ngèlmu lan kabudayan Jawa, supados lestatantun kaliyan boten ical.<ref name="tunu"/> Serat Centhini iku awujud tembang, lan ditulis miturut jinising lagu.<ref name="Centhini"/>
Serat Centhini dituis nganggo basa Jawa singkang kapérang 12 jilid lan ngamot babagan penguripan lan kabudayan Jawa ing “dasawarsa” sepisanan “abad” 19.<ref name="Centhini"/> Kawruh iku dibabar awujud carita nalika lelaku tumeka pelosoking tanah Jawa.<ref name="Centhini"/> Ana bab [[agama]], manéka warna ngèlmu (kebatinan, kekebalan, keris, arsitèktur, tetanèn), kasenian (kasusastran, karawitan, jogèd), primbon, ramuan jampi-jampi, manéka warna masakan, adat istiadat, firasat wataking manungsa, lan carita singkang ana gegayutané karo Yasan Kuna.<ref name="Centhini"/>
 
Miturut ''genre'', Serat Centhini iku kalebu [[bauwarna]] karo carita "[[Santri lelana]]".
Larik 30:
 
== Ringkesan isi ==
Serat Centhini disusun adhedhasardhedhasar carita lelakuné putra-putri [[Sunan Giri]] sawisé dikalahaké déning [[Pangeran Pekik]] saka [[Surabaya]], ipé [[Sultan Agung]] saka [[Mataram|Karajan Mataram]]. Carita diwiwiti sawisé telu putra Sunan Giri mencar ninggal tanah asal kanggo ngulandara, awit kakuwasan [[Giri]] wis diajuraké déning Mataram. Putra putri Sunan Giri mau ya iku Jayengresmi, Jayengraga/Jayengsari, lan sawijining putri, Ken Rancangkapti.
 
'''Jayengresmi''', dikanthi déning loro santri kang jenengé Gathak lan Gathuk, nglakoni "lelampahan spiritual" menyang saubengé kraton [[Majapait]], [[Blitar]], Gamprang, alas Lodaya, [[Tuban]], [[Bojonegoro]], alas Bagor, Gambirlaya, Gunung Padham, désa Dhandher, Kasanga, Sela, Gubug [[Merapi]], Gunung Prawata, [[Demak]], [[Gunung Muria]], [[Pekalongan]], Gunung Panagaran, Gunung Mandhalawangi, Tanah [[Pasundan]], [[Bogor]], tilas kraton [[Pajajaran]], [[Gunung Salak]], lan sabanjuré tekan ing Karang.