|
[[Gambar:Fe-TableImage.png|thumb|right|250px|Zat besi]]
'''Dat wesi''' utawa '''zat besi''' ing basa Indonésia ''(Fe)'' ya iku salah sawijiné [[zat]] ing jero awak manungsa singkang ana gegayutané karo anané [[getih]] singkang diprelokaké awak.<ref name="Human">Garrow JS dan James WPT. 1993. ''Human Nutrition and Dietetics, Ninth Edition.'' Edinburgh: Churchill Livingstone. Page 174-180.</ref> Zat Besi kalebu mineral mikro singkang paling akèh ana ing jero awak manungsa, ya iku gunggungé 3-5 gram ing jero awak manungsa diwasa.<ref name="internet2">[http://taharuddin.com/pengertian-zat-besi-dan-hemoglobin.html Pengertian Zat Besi](diundhuh 23 Oktober 2012)</ref> Zat besi duwé sawatara mupangat kang wigati kanggo awak, ya iku dadi piranti angkut [[oksigen]] saka [[paru-paru]] tumuju jaringan awak, dadi piranti angkut èlèktron ing jero sèl, lan dadi péranganing manéka réaksi [[enzim]] ing jero jaringan awak.<ref name="internet2"/>
== Kabutuhan ==
Wong diwasa singkang boboté 75 kg ngandhut kurang luwih 4000 mg zat besi, déne wong wadon diwasa singkang boboté 55 kg ngandhut zat besi kurang luwih 2100 mg.<ref name="internet3">[http://siswa.univpancasila.ac.id/rully/2011/01/12/apa-kegunaan-zat-besi/ Kegunaan Zat Besi](diundhuh 23 Oktober 2012)</ref> Wong lanang nduwé sèrepan zat besi ing jero limpa lan sumsum balaung.<ref name="internet3"/> Suwaliké, wong wadon mung nduwé sèrepan zat besi 0–300 mg saéngga gampang kena [[anemia]], apamanèh nalika umur subur [[menstruasi]].<ref name="internet3"/>
[[Gambar:Makanan-zat besi.jpg|thumb|240px|Bahan panganan singkang ngandhut zat besi]]
Kabutuhan zat besi gumantung [[jinis kelamin]] lan [[umur]].<ref name="Human"/> Kacukupan kang apik kanggo bocah umur 2-6 taun ya iku 4,7 mg/dina, mumur 6-12 taun 7,8 mg/dina, wong lanang umur 12-16 taun 12,1 mg/dina, perawan 12-16 taun 21,4 mg/dina, lan wong wadon kang isih nyusoni ya iku 8,7 mg/dina.<ref name="Human"/> Gunggungé kacukupan zat besi iki diitung adhédhasar sumadyané hayati saka [[sumber nabati]] kanthi kasedyan hayati 2-3% lan [[sumber hewani]] kanthi kasdyan hayati 20-23%.<ref name="Nutrition">Drummond KE dan Brefere LM. ''Nutrition for Foodservice and Culinary Professional’s, Seventh Edition.'' New Jersey: John Wiley & Sons. Page 241-244.</ref> Kanggo ngundhakaké kasedyan hayati, zat besi kang asalé saka [[tetanduran]] bisa ditambah karo [[vitamin C]] lan [[asam organik]] liyané.<ref name="Nutrition"/>
== Mupangat Zat Besi ==
Ing jero awak, fungsi utama zat besi ya iku ing prodhuksi komponèn singkang nggawa [[oksigen]] ya iku [[hemoglobin]] lan [[mioglobin]].<ref name="internet4">[http://pssplab.com/book/2008/06/fungsi-dari-zat-besi/ Fungsi dan Kandungan Zat Besi](diundhuh 24 Oktober 2012)</ref> Hemoglobin ana ing jero sèl getih abang (eritrosit) lan minangka [[protéin]] singkang fungsiné ngangkud oksigen tumuju manéka jaringan-jaringan awak, déné mioglobin ana ing sèl [[otot]] singkang fungsiné kanggo nyimpen lan nyebaraké oksigen tumuju sèl-sèl otot.<ref name="internet4"/> Kajaba kanggo ngasilaké hemoglobin lan mioglobin, zat besi uga bisa kasimpen ing protéin feritin, hemosidirin ing jero ati, lan ing jero sumsum balung buri.<ref name="internet4"/>
== Zat Besi ing Panganan ==
Zat besi akèh kaandhut ing jero bahan panganan saka [[kéwan]] mliginémligi daging, [[endhog]], lan [[iwak]].<ref name="internet4"/> Zat besi uga ana ing jinis kacang-kacangan kaya [[kedhelé]] lan [[kacang ijo]], manéka jinis sayuran lan woh-wohan.<ref name="internet4"/> Zat besi singkang asalé saka kéwan diarani besi-hem lan gampang diserep awak. Déné zat besi singkang asalé saka tetanduran diarani besi-nonhem lan luwih angèl diserep déning awak.<ref name="internet4"/>
Sumber zat besi (saben 100 gr)
| 