|
[[Gambar:Toothpick spill.JPG|right|thumb|Tusuk gigi dari kayu]]
'''Sogok Untu''' ya iku [[kayu]] utawa plastik cilik singkang wujudé arep kaya biting singkang minangka ngresiki sisa-sisa panganan singkang nyelip ana ing sela-salané [[untu]].<ref name="internet1">[http://www.pijatunet.web.id/2012/05/asal-usul-sejarah-tusuk-gigi.html Sejarah tusuk gigi] (dipunundhuh tanggal 30 Agustus 2012)</ref> Sogok untu racaké duwé siji utawa loro pucuk singkang lancip kanggo nyukil panganan singkang isih kèri ing sela-selaning [[untu]].<ref name="internet1"/>
== Asal-usule Sogok Untu ==
Anané sogok [[untu]] iku wis suwé banget éwonan taun kapungkur, manawa bisa dadi piranti ngresiki [[untu]] singkang tuwa dhéwé.<ref name="internet1"/> Sadurungé sikat untuk digawé, anggoné ngresiki [[untu]], wong-wong nggunakaké [[kayu]] cilik singkang bisa ndadèkaké [[untu]] resik.<ref name="internet1"/> Sogok [[untu]] singkang nggawéné saka [[perunggu]] wis tau tinemu ing antarané perkakas-perkakas singkang katut dipendhem ing jero [[kuburan]]-[[kuburan]] pra-sajarah ing [[Italia]] Utara lan Alpen Timur.<ref name="internet1"/> Sogok [[untu]] uga dingertèni ing [[Mesopotamia]].<ref name="internet1"/>
Ana conto-conto sogok [[untu]] singkang apik lan artistik saka [[pérak]] ing jaman kuna, utawa saka [[kayu]] mastis singkang racaké dianggo karo bangsa [[Romawi]].<ref name="internet1"/>
Rikala abad kaping 17, sogok [[untu]] dianggep barang mewah nganti dipadha-padhakake karo perhiasan permata.<ref name="internet1"/> Wong-wong jaman semono nggawe sogok untu saka emas banjur dihiasi karo [[watu]]-[[watu]] [[akik]].<ref name="internet1"/>
Praja [[Maine]] ing [[Amérika Sarékat]] dadi produsen paling gédhé kanggo sogok [[untu]].<ref name="internet1"/>
Ing [[Koréa Kidul]], kanggo ngoyak-ngoyak rakyaté supaya bisa ngajeni lingkungan, ana perusahaan nggawé sogok [[untu]] singkang bisa dipangan. Sogok [[untu]] iki digawé saka [[tela]], ketok bening lan empuk yèn kena [[banyu]] panas.<ref name="internet1"/>
== Bebayane nggunakaké sogok untu ==
Sogok [[untu]] ya iku barang singkang kerep digoléki, mliginémligi sawisé mangan panganan singkang akèh seraté kaya jangan-jangan lan [[daging]].<ref name="internet2">[http://www.tanyapepsodent.com/bahaya-tusuk-gigi Bahaya Tusuk Gigi] (dipunundhuh tanggal 3 September 2012)</ref> Malah ora sithik wong singkang ora bisa urip tanpa sogok [[untu]], mula dhèwèkè mesthi nyiapaké sogok [[untu]] ing tasé.<ref name="internet2"/> Padahal, yèn kerep-kerep nggunakaké sogok [[untu]] lan ora resik bisa mbebayani.<ref name="internet2"/> Nggunakaké sogok [[untu]] singkang ora trep bisa natoni jaringan lunak ing sekitaré [[untu]], banjur bisa ndadèkaké keradangan ing ''jaringan lunak mukosa rongga mulut''.<ref name="internet2"/> Saliyané iku sogok untu bisa ndadèkaké [[untu]] tambah benggang amarga diameter sogok untu lumayan gedhé.<ref name="internet2"/> Iritasi lan trauma terus-terusan bisa ndadèkaké benjolan ing gingiva utawa gusi singkang kerep diarani ''epulis''.<ref name="internet2"/>
''Epulis'' amarga nggunakaké sogok untu kerep-kerep lan ora steril iku diarani ''Epulis'' Fibromatosa.<ref name="internet2"/> Epulis iki awujud benjolan lan duwé tangkai, empuk, wernane pucet, ora gampang metu getihe, lan ora lara.<ref name="internet2"/> Penanganané ya iku ''eksisi'' utawa diketok lan di kuretage utawa kuret jaringan lunak.<ref name="internet2"/> Kumaté penyaki iki yèn pakulinan nganggo sogok untu sig kereb banget lan ora steril tetep dilakoni.<ref name="internet2"/>
| 