Berliner Stadtschloss: Béda antara owahan

Konten dihapus Konten ditambahkan
Top4Bot (parembugan | pasumbang)
→‎top: éjaan, replaced: komunis → kuminis
Murobot (parembugan | pasumbang)
c kosmetik
Larik 1:
[[FileGambar:Berlin Nationaldenkmal Kaiser Wilhelm mit Schloss 1900.jpg|thumbjmpl|Fasad sisih kulon Berliner Stadtschloss ing taun 1900]]
'''Berliner Stadtschloss''' (pocapané ing [[basa Jerman]] [bɛʁˈliːnɐ ˈʃtatʃlɔs]), yèn dipertal ing cara Jawa dadi '''Puri Kutha Berlin''' utawa '''Kastil Kutha Berlin''' ([[basa Inggris|Inggris]] ''Berlin City Palace''), iku sawijining yasan gedhé dominan sing tau ana ing tengahé Kutha Berlin. Kastil iki ya iku puri dalemé [[Wangsa Hohenzollern]] lan wiwité diyasa ing taun 1442 déning dhawuhé Adipati lan Raja Pamilih (''Kurfürst'') saka Brandenburg ing Pulo Spree ing Cölln lawas, sing saiki dunungé ana ing tlatah [[Berlin-Mitte]]. Kastil iki wiwit taun 1702 diwènèhi paésan barok lan dadi dalem kedhaton Raja Prusia lan wiwit taun 1871 Kaisar Jerman. Déné ''dinding muka'' lan ruangan jero sing didésain déning Andreas Schlüter, kastil iki dadi karya utama barok Jerman lor.<ref>''[[Dehio-Handbuch|Handbuch der deutschen Kunstdenkmäler]]. Berlin.'' 3. Auflage. Deutscher Kunstverlag, München 2006, ISBN 978-3-422-03111-1, S. 63.</ref> Wiwit jaman Republik Weimar, kastil iki dienggo museum Kunstgewerbemuseum Berlin lan lembaga liyané. Ing pakarangan jero sing diarani Schlüterhof, kerep dianakaké konsèr.
 
Nalika Perang Donya II, kastil iki rusak kena bom lan ing taun 1950, Partai Sosialis Manunggal Jerman (''[[SED]]'') nalika Konggrès III mutusaké nggempur kastil iki kanggo nggawé lapangan [[Marx-Engels-Platz]]. Sawisé iku, punjul 20 taun, diyasa gedhong ''Palast der Republik'' ("Kedhaton Republik") ing taun 1973, dunungé [[Volkskammer|parlemèn Jerman Wétan]]. Gedhong ''Palast der Republik'' ndarbèbi gagrag modèrnis. Pérangan-péranganing sawijining gapura utawa portal Kastil Kutha Berlin banjur ditrapaké kanggo lawang gedhong Rad Nagara (''[[Staatsratgebäude]]'').
Larik 8:
Mawa rekonstruksi ''dinding muka'' lan pérangan-pérangan gedhong Berliner Stadtschloss iki, sawijining gedhong anyar diyasa, kalebu volume isiné. Olèhé yasa ana ing papan sing padha wiwit 12 Juni 2013. Pambangunan ulang iki mawa dhuwit sumbangan. Sawisé Berliner Stadtschloss diyasa ulang, gedhong iki karepé ing tembé bakal dadi situs panggonané [[Humboldtforum]] (diarepaké ing Fèbruari 2019). Olèhé diresmèkaké direncanakaké ing tanggal 14 September 2019.<ref>https://web.archive.org/web/20120307174854/http://sbs-humboldtforum.de/Humboldtforum/Humboldt-Box/ diaksès tanggal 6 Juli 2016</ref> Kastil Kutha Berlin iki bakal dadi papané pamèran kolèksi njaba Éropah lan sapanjuré saha papan ''event-event'' sing dianakaké [[Berliner Museumsinsel]]. Ing 12 Juni 2015 acara ''pengatapan'' nalika atep gedhong wis rampung, dianakaké. [[Humboldt-Box]] sing sauntara iki ana ing ngarepé gedhong, dadi punjer informasi proyèk pambangunan ulang Berliner Stadtschloss.
 
== Sajarah gedhong ==
=== Dalem kapisan ===
''[[Kurfürst]]'' [[Friedrich II (Brandenburg)|Friedrich&nbsp;II]], sing diarani untu wesi (''Eisenzahn''), milih Kutha Kembar Cölln lan Berlin minangka dalemé. Iki béda karo ''pendahuluné'' [[Friedrich I (Brandenburg)|Friedrich&nbsp;I]] sing sajatiné luwih seneng marang [[Brandenburg an der Havel|Brandenburg]]. Genéya Cölln lan Berlin dipilih iku amarga kutha iki mangrembaka dadi punjer ékonomi lan pulitik ing Tlatah Brandenburg (''Mark Brandenburg'').<ref>Winfried Schich: ''Anfänge und Ausbau zweier „Hauptstädte“ der mittelalterlichen Mark Brandenburg'' In: Wirtschaft und Kulturlandschaft. Berliner Wissenschaftsverlag. Berlin 2007, ISBN 978-3-8305-0378-1, S. 341 f.</ref> Friedrich II sing yasa lan nyèlèhaké watu kapisan ing taun 1443 kanggo yasan kastil kapisan.