Tetuwuhan: Béda antara owahan

Konten dihapus Konten ditambahkan
c Wirjadisastra ngalih kaca Tetanduran menyang Tetuwuhan kanthi nindhihi alihan: tuwuhan luwih umum; ora kabèh tuwuhan iku tanduran
Top4Bot (parembugan | pasumbang)
ganti isi, replaced: Tetanduran → Tetuwuhan (15), tetanduran → tetuwuhan (21)
Larik 1:
{{Taxobox
| color = lightgreen
| name = TetanduranTetuwuhan
| fossil_range = {{fossil range|520}}[[Kambrium]] tekan saiki, nanging [[#Fossils|pirsani teks]]
| image =
Larik 16:
* [[Chlorophyta]]-alga ijo sajati
* [[Charophyta]]-alga ijo mawa karang
'''[[Embryophyta|TetanduranTetuwuhan dharat]] (Embryophyta)'''
* '''[[Bryophyta|TetanduranTetuwuhan dharat ora duwé pambuluh]] (lumut)'''
** [[Lumut ati|Marchantiophyta]]—lumut ati
** [[Lumut tanduk|Anthocerotophyta]]—lumut (ati) tanduk
** [[TetanduranTetuwuhan lumut|Bryophyta/Musci]]—lumut sajati
** [[cures|†]][[Horneophytopsida]]
* '''[[TetanduranTetuwuhan mawa pambuluh]] (tracheophyta)'''
** [[cures|†]][[Rhyniophyta]]
** [[cures|†]][[Zosterophyllophyta]]
** [[Lycopodiophyta]]—paku kawat
** [[cures|†]][[Trimerophytophyta]]
** [[TetanduranTetuwuhan paku|Pteridophyta]]—paku-pakuan lan paku buntut jaran
** [[cures|†]][[Progymnospermophyta]]
** '''[[TetanduranTetuwuhan wewiji|Spermatophyta]] (tetandurantetuwuhan wewiji)'''
*** [[cures|†]][[Pteridospermatophyta]]—paku (duwé) wiji
*** [[Pinophyta]]—tetanduran—tetuwuhan runjung
*** [[Cycad]]ophyta—pakis haji lan kerabaté
*** [[Ginkgophyta]]—ginkgo
*** [[Gnetophyta]]—mlinjo lan kerabaté
*** [[TetanduranTetuwuhan ngembang|Magnoliophyta]]—tetanduran—tetuwuhan ngembang
[[cures|†]]'''[[Nematophytes]]'''
}}
 
'''TetanduranTetuwuhan''' iku ing èlmu [[Biologi]] tegesé [[organisme]] kang kagolong [[Regnum]] Plantae, ing antarané: kabèh tetandurantetuwuhan mawa pembuluh, kang semu lan kang sajati ([[lumut ati]], [[lumut]], [[paku-pakuan]] uga [[tetandurantetuwuhan wewiji]]). Ing vèrsi [[taksonomi tetandurantetuwuhan]] tinentu, [[alga ijo]] uga kalebu ing karajan (''regnum'') iki. TetanduranTetuwuhan iku jinis organisme [[autotrof]] kang manfaataké [[klorofil]] kanggo komponèn pangowah ènèrgi [[foton]] saka cahya [[srengéngé]] dadi ènèrgi kimiawi kang wujudé [[gula]]. Prosès pangalihan iki diarani prosès [[fotosintesis]]. Amarga sifaté kang autotrof, tetandurantetuwuhan iku ana ing posisi angka siji ing ranté aliran ènèrgi liwat organisme urip ([[ranté panganan]]).
Amarga warna ijo dominan banget ing anggota karajan iki, mula jeneng liya kang dianggo ya iku '''Viridiplantae''' ("tetandurantetuwuhan ijo"). Jeneng liyané ya iku '''Metaphyta'''.
 
Klasifikasi tetandurantetuwuhan mangsa kapungkur nglebokaké uga kabèh jinis [[alga]] lan [[fungi]] (kalebu [[jamur lendhir]]) minangka anggotané. Kritik-kritik kang muncul sabanjuré agawé fungi dipisahaké saka tetandurantetuwuhan. Sanadyan stasioner, fungi asipat ''[[saprotrof]]'', olèh ènèrgi saka sisa-sisa [[bahan organik]]. Kajaba iku, dhindhing sèl fungi ora kasusun saka bahan kang padha karo tetandurantetuwuhan lan malahan mèmper [[kéwan]].
Sapérangan gedhé alga banjur wiwit dipisahaké saka kaanggotaan tetandurantetuwuhan amarga ora duwé diferensiasi jaringan lan ora ngembangaké [[klorofil]] minangka [[pigmen]] panangkap ènèrgi.
 
Panggunaan tèknik-tèknik [[biologi molekuler]] marang [[filogèni]] tetandurantetuwuhan pranyata mènèhi panyengkuyung pamisahan iki.
 
== Dhéfinisi ==
Nalika sawijining tetandurantetuwuhan dikarepaké minangka grup organisme tinamtu utawa [[taxon]], racaké tegesé salah siji konsèp. Panglompokané ya iku:
{| class="wikitable"
|-
Larik 55:
! Katrangan
|-
| [[Embryophyta|TetanduranTetuwuhan dharat]], uga ditepungi minangka Embryophyta utawa Metaphyta.
| Plantae ''[[sensu|sensu strictissimo]]''
| Golongan iki kalebu [[liverworts]], [[hornworts]], [[mosses]], lan [[vascular plant]], lan uga fossil plants kang mèmper karo golongan iki.
Larik 61:
| '''Green plants''' – uga ditepungi minangka '''[[Viridiplantae]]''', '''Viridiphyta''' utawa '''Chlorobionta'''
| Plantae ''[[sensu|sensu stricto]]''
| Golongan iki kalebu tetandurantetuwuhan dharat plus manéka golongan [[alga ijo]], kalebu [[stonewort]].
|-
| [[Archaeplastida]], Plastida utawa Primoplantae
| Plantae ''[[sensu|sensu lato]]''
| Kompok iki kalebu tetandurantetuwuhan ijo ig dhuwur plus [[Rhodophyta]] (alga abang) lan [[Glaucophyta]] (alga glaucophyte).
|}
 
Cara liya ya iku liwat sawijining[[cladogram]], kang nuduhaké gayutan evolusionèr. Sajarah évolusi tetandurantetuwuhan durung ditata kanthi pepak, nanging salah siji kang wis ditampa ya iku.<ref>Miturut {{Citation|last=Rogozin |first=I.B. |last2=Basu |first2=M.K.|last3=Csürös |first3=M.|last4=Koonin|first4=E.V. |year=2009 |title=Analysis of Rare Genomic Changes Does Not Support the Unikont–Bikont Phylogeny and Suggests Cyanobacterial Symbiosis as the Point of Primary Radiation of Eukaryotes |journal=Genome Biology and Evolution|pmid=20333181 |volume=1|pmc=2817406|pages=99–113 |doi=10.1093/gbe/evp011 |lastauthoramp=yes}} and {{Citation |last=Becker |first=B. |last2=Marin |first2=B. |year=2009 |title=Streptophyte algae and the origin of embryophytes |journal=Annals of Botany |volume=103 |issue=7 |pages=999–1004 |doi=10.1093/aob/mcp044 |lastauthoramp=yes |pmid=19273476}}; see also the slightly different cladogram in {{Citation |last=Lewis |first=Louise A. |last2=McCourt |first2=R.M. |year=2004 |title=Green algae and the origin of land plants |journal=Am. J. Bot. |volume=91 |issue=10 |pages=1535–1556 |doi=10.3732/ajb.91.10.1535 |lastauthoramp=yes }}.</ref> Those which have been called "plants" are in bold.
{{barlabel
|size=6
Larik 99:
 
== Ragam ==
Watara 350,000 [[spésies]] saka tetandurantetuwuhan kang ana wektu iki. Taun 2004, watara 287,655 spésies wis ditepungi, ing antarané 258,650 ya iku awujud [[tetandurantetuwuhan ngembang]], 16,000 [[bryophyta]], 11,000 [[pakis]] lan 8,000 [[alga ijo]].
 
{| class="wikitable" border="1" style="float:left; margin-left:1em;"
|+'''Karagaman tetandurantetuwuhan'''
|-
! style="background:lightgreen" align="center" | Golongan informal
Larik 140:
| align="right" | 11,000 <ref name="Raven 2005" />
|-
| rowspan=5 style="background:lightgray" valign="top" | [[TetanduranTetuwuhan wewiji]]
| '''[[Cycad]]ophyta'''
| align="left" | cycads
Larik 157:
| align="right" | 70 <ref name="Raven 2005" />
|-
| '''[[TetanduranTetuwuhan ngembang|Magnoliophyta]]'''
| align="left" | flowering plants
| align="right" | 258,650 <ref>International Union for Conservation of Nature and Natural Resources, 2006. ''[http://www.iucnredlist.org/ IUCN Red List of Threatened Species:Summary Statistics]''</ref>
Larik 165:
* [[Woh]]
* [[Kembang]]
* [[TetanduranTetuwuhan jamu lan bumbu]]
 
== Réferènsi ==
Larik 196:
 
{{Botani}}
{{Klasifikasi tetandurantetuwuhan}}
{{Alam}}
 
Larik 203:
[[Kategori:Biologi]]
[[Kategori:Flora & Fauna]]
[[Kategori:TetanduranTetuwuhan| ]]